Yangın ve Güvenlik Dergisi 212. Sayı (Ocak-Şubat 2020)

yanginguvenlik.com.tr 6 Yangın ve Güvenlik / Ocak-Şubat 2020 ANILARDAN Prof. Dr. Abdurrahman KILIÇ PATPAT B ütün yangınlar ilk başladığında küçük olduğundan, ilk müdaha- lenin yapılması önemlidir. Erken müdahale, erken söndürmeyi sağlar ve yangının büyümesini önler. İlk müdahaleyi yapacak kişilerin en azından bir söndürme cihazını nasıl kullanacağını ve yangını söndürmek için ne yapacağını iyi bilmesi gerekir. Bunun için de ilk müdahale ede- cek personele eğitici programlar hazır- lanmalı ve tatbikat yapılmalıdır. Eğitimler olaylara önceden hazırlıklı olmayı ve ger- çek bir yangında ne yapılması gerektiğini öğrettiği için, bir eğitimci olarak, eğitime her zaman önem verdim. Bu eğitimlerden birini de CNN’in desteği ile yaptık. CNN TÜRK TV’den “Yaşam için 5 Dakika” isimli bir program hazırlığı için bana geldiler. Yangın ve deprem konu- sunda eğitim amaçlı kısa filmler hazır- layacaklarmış. Görüşmelerden sonra yangın söndürücülerin nasıl kullanılacağı konusuna eğitici spotların hazırlanma- sına karar verdik. Çekimleri bizim evde yaptık. Evin mutfağında yangın çıkarıp (youtube.com/watch?v=goH0yTQK- T2w&t=11s). Taşınabilir söndürme cihazı kulla- nımı ve deprem sonrası yangılar konu- larında çekimler yaptılar. Söndürme cihazlarının kullanımını basit bir şekilde anlatmak ve kolay hatırlanmasını sağ- lamak için ilk defa bu programda PATPAT kelimesini kullandım. PATPAT dediğim kısaltma, taşınabilir söndürme cihazları- nın kullanım esasını açıklamaktadır. Panik yapma, alarm ver, tüpü al, pimi çek, aleve yaklaş, tetiğe bas... Amerika Birleşik Devletlerinde, özel- likle okullarda, taşınabilir söndürme cihaz- larının kullanımı öğretilirken PASS (Pull, Aim, Squeeze, Sweep) sistemi uygulanır. Pimi çekin, yangına yönelin, tetiği sıkın, yangın alanını süpürün. Ülkemiz için PATPAT’ı belirlerken Amerika Birleşik Devletleri’nde uygulanan PASS sisteminden esinlendim. Bu sistemi esas alarak Türkçe’de kolay ezberlenebilen ve söndürme cihazının kullanımını açıkla- yacak kelimeleri bulmaya çalıştım. Yangın durumunda en büyük tehlike paniktir. Bu nedenle ilk kelime olarak “Panik” kelime- sini seçtim. Kişiler bir olay durumunda “panik yapmamalıyım” diye kendini telkin etmelidir. Yangın büyükse ve duman fazla ise ortamı terk etmeli, değilse kendini riske atmadan söndürmeye çalışmalıdır. Bir yangın durumunda ilk yapılması gereken hususlardan biri de yangının baş- kalarına duyurulmasıdır. Söndürme cihazı alınmadan önce alarm verilmesi yani yan- gının duyurulması gerekir. Yangın mutlaka başkalarına duyurulmalı, çevredekilere itfaiyeye haber vermeleri istenmelidir. Yangın cihazını aldıktan sonra emni- yet pimi çekilerek cihaz hazır duruma getirilir. Bundan sonra, rüzgâr arkaya ve duman öne alınmalı, yangın kaynağına yaklaşılmalı ve hortum alevin dibine doğ- rultulmalıdır. Söndürmenin başarılı olması için söndürme maddesinin yanan madde- nin üzerine gelmelidir. Çoğu zaman, yeterli eğitimi almayan kişiler, yangın durumunda paniklemekte, yangına yaklaşmadan uzaktan tetiğe bastıkları için söndürücü madde alevin dibine ulaşmamakta, sön- dürme maddesi bitmekte ama yangın sönmemektedir. Yangın söndürme cihazının nasıl kullanılacağının PATPAT ile anlatıldığı spot film Türkiye’nin birçok bölgesin- deki okullara dağıtıldı. Ülkemizin geliş- miş ülkeler seviyesine çıkması için ihti- yacımız olan tek şey çağdaş eğitimdir. Güvenlik eğitimi de eğitimlerden biri olmalıdır. Umarım yararlı olmuştur. n