A. KÖKEN - A. KILIÇ nümleriyle görkemli teşhir ürünleri oldukları gibi, yangınlar için d e önemli bir kaynak oluşturmaktadır. Tarihi yapılarda açık şömineler yangını durdurucu duvar ve tavanlar içinde değilse, kesinlikle kullanılmamalıdır. Eğer kullanılmaları söz konusuysa, önce ısıtma sisteminin durumu, dayandığı duvarlar ve atık gazların dışarıya atılma durumları kontrol edilmelidir. Hasarlı ya da amaca uygun olmayan soba boruları da tarihi yapılarda yangın çıkmasına neden olmaktadır. Duman boruları biçim yönünden sıcağa dayanıklı, yanıcı olmayan malzemelerden üretilmiş olmalı, bina parçalarından ve yanıcı malzemelerden yapılmış olan kapılardan 20 cm, diğer yanıcı yapı parçalarından 40 cm. uzakta bulunmalıdır. Boruların duvar içinden geçmesi gerekiyorsa, borunun geçtiği yerin çapı 40 cm.' lik bir alanın yanmaz, sıcaklığa dayanıklı malzemelerle kaplanmış olmasına özen gösterilmelidir. Yanıcı malzemelerden oluşan yapı elemanları bacanın dış yüzeyinden en az 5 cm. uzaklıkta olmalıdır.Bacaların temizleme kapakları sıkıca kapanmalı, çevreye kül ya da kurum dağıtılmamalıdır. Temizleme işlerinden sonra bu kapakların açık kalmamasına çok dikkat edilmeli, hatalı ve hasarlı olanlar anında değiştirilmelidir. Kullanım dışı olan bacalar, eğer mümkünse, en azından çatı alanının tabanına kadar iptal edilerek zemin düzeyinde olan bir beton plakayla kapatılmalıdır. Açık olan şömineler çoğu zaman alan havalandırması için önemli olduğundan , bu tür bacaların kapatılıp kapatılmamasına karar vermeden önce objelerin özelikleri gözönünde bulundurulmalıdır. Bütün bu önlemlerin yanı sıra bacaların temiz tutulmasına da dikkat edilmeli ve her yıl en az iki kez ehil kişilere temizletilmelidir. Tarihi yapılarda çok yönlü tehlike kaynakları nedeniyle yerel ısıtma yerine merkezi sistem ısıtma yapılması çok daha uygundur. Gerekli koşulların sınırlı olması halinde, önce oturulan bölümlerde merkezi sisteme gidilmeli, binanın kullanılmayan bölümleri ısıtılmamalıdır. Merkezi sistemli ısıtmaya geçilmesi sırasında hassas parçalara ve resimlere herhangi bir zarar vermemek için bütün bölümlerdeki ısı kayıpları dikkatlice incelenmeli, gerekli olması halinde hava nemlendirici yerleştirilmeli, ya da bu alanlarda bulunan objelerin yerleri değiştirilmelidir. Ahşap tavanlardan geçen merkezi sisteme ait ısıtma boruları ahşap parçalara değmemeli ve çatı arasından geçen borular uygun olarak yalıtılmalıdır. Sıcak borular yalıtılmış olsa bile tavanların ve duvarların içinden geçerken yanıcı özelik taşıyan yapı parçalarına değmemeli ve bu mesafe 1 O cm. dolayında olmalıdır. 5 .RESTORASYON ÇALIŞMALARINDA ALINACAK ÖNLEMLER Restorasyon çalışmaları sırasında, özellikle de kaynak ya da lehim çalışmalarıyla bağlantılı olarak meydana gelen başlangıç yangınları kısa bir süre içinde büyük hasarlara yol açan büyük yangınlara dönüşebilmektedir. Yanıcı maddelerle döşenmiş objeler ve kolay alevlenen dekorasyonlar taşan kıvılcımların veya kaynak parçalarının dağıtılmasıyla isabet almakta ve yangın genellikle kuvvetli duman oluşumuyla birlikte kısa bir zaman dilimi içinde tüm yanıcı malzemeleri kaplayarak kurtarılması mümkün olmayan hasarlara yol açabilmektedir. Bu gibi durumlarda yangın yerinde YANGIN YE GÜVENLİK DERGİSİ SAYI 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=