Yangın ve Güvenlik Dergisi 10. Sayı (Aralık 1994)

MAKALE ÇEVRE GÜVENLİĞİNDE TOPRAK ALTi ELEKTROMANYETİK ALAN SİSTEMLERİ Murat EĞRİKAVUK Boğaziçi Üniversitesi Elektrik·Elektronik Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra Haneywell firmasında bina otomosyonu, yangın algıloma ve güvenlik sistemleri konusunda görev aldı. Yurt dışında bu firmanın çeşitli eğilim programlarına katılarak hem Türkiye, hem de Birleşik Devletler Topluluğu'nda birçok proiede çalıştı. Bu firmada Teknik Müdür ve Satış Müdürü olarak çalışlı. Halen Honeywell ile bağlantılı olarak kurucusu olduğu Prolec firmasında çalı�maktadır. Özet: Gününı,üzde çevre güvenliğinde yaygın olarak kullanılan 'teknofojlter lilnde elektromanndk alan sjstem,leri önemli bir yer teş'kll etmektedir. ElektromanyeUk alan si·stemleri, -ç.ııv.r& güıı:eniik li\istemleri ar:"sında teknolojik avant.ijla;rı açısınt\an özel "Jtlr yere sahiptir. Bu sistemler, birbirine ı;aralel olıtrıık fop.r.ığa gömülmüş tki kabİonu.n oluşturduğu gözle ıörü.lmeyen elektromanyetik alan4'ald 4eğişimlerl izleme ilkesine göre çalışmaktad,Jr ve bu çev.rıı güvenliği konusup.da kullanıl�n ıın gelrşmfş sistemlerdir. ı. GİRİŞ Bu yazıda bu sistemler arasından teknolojik avantajları açısından özel bir yeri olan ve elektromanyetik alan ilkesiyle çalışan toprak altı llNOERGRö:ı.JNDt..UC'ROMAGNgJ1CSYSTJ;M,S FQRJ:AE SJıÇQ�lTY QF l'Q( ENVIRONM�l' Recendy, elect.rQmıgneOc şyslems hn been giyen an imp,orta»,t plaee ,mong t}).e t'ecfıp.ologJc�l tems use.Jt tor tlıe sec-ıtriW of tbe en\>i,toitiruıji; EJe, .ııagneııc sy,te� }).as a speciaI place coıışi e; r n.t their tecbnological advı'lltages., Thes't syşıeı:ıış worl( on tht pri,..çiple, �ffollc>wing the lnvisible �ln!itl<; «:Jıanges caused by two «:ahleş 11\lried Ui (lı,e g,rog:ncl paralel tQ t<1c:b otıu�r. Tb,ey are tb.e most develop'&d şy.stem.s u.ı.ed for the şe<;\ltiW ı>f tbe envltiftı:nıenı. 400 metreye kadar çıkabilmektedir. İstenilen sayıda transceiver kullanılarak sistem uzunluğu artırıl abilir. 2. TEMEL ÖZELLİKLER Zemin Özellikleri sistemlerinden ayrıntılı olarak söz edilmiştir. Bu sistemler hemen hemen her türlü zeminde gBu sistemler, birbirine paralel olarak toprağa kullanılabilmektedir. Toprak,çakıl,kil,beton, asfalt, ömülmüş iki kablonun oluşturduğu gözle kum, çamur gibi zeminler bir sorun teşkil görülmeyen elektromanyetik alandaki değişimleri etmemektedir. Toprak ya da çakıl arazilerde açılan izleme ilkesine göre çalışmaktadır. İki kablonun kanala yerleştirilen kabloların etrafı kum ile biri alıcı, diğeri ise verici görevi görmektedir. örtüldükten sonrakanallartopraklakapatılır. Bundan Dıştan bakıldığında sıradan bir koaksiyel kabloya sonra çimlendirme yapılarak kablo güzergahlarının benzemesine karşın kabloların iç blendajında bak- gizlenmesi sağlanabilir. Beton ya da asfaltta ise lava şekilli boşluklar bulunmaktadır . zemine açılacak oyuklara yerleştirilen kablolar Bu boşluklar sayesinde kablodan dış ortama radyo- yalıtılarak frekans sinyalleri yayılmaktadır. Alıcı görevi yapan r----------;;;-----=======::-ı örtüIür. kabloda ise aynı boşluklar sayesinde radyo-frekans f Ayrıca issinyalleri algılanabilmektedir. , l tendiğinde Algılama zonu genişliği 3 metreye kadar çıkabilir. art= kabIolar, Ayrıca hassas bölge toprağın üstünde olduğu gibi """" 1 a s f a l t toprağın altındaki bölgeyi de korumaktadır + tabakanın (Şekil 1). aItında Kablolar transceiver olarak adlandırılan cihazlara '°"'"" toprağa bağlanırlar. Normalde her bir transceiver iki zona gömülü de hizmet verebilir. Her bir zonu 200 metre olabildiği 00m·den2mve oIabilir. düşünüldüğünde bir transceiver'in koruma alanı Sistem,kar 2m'den3m Şekil l : Korumo olonı kesili . 10

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=