Yangın ve Güvenlik Dergisi 100. Sayı (Ocak 2007)

·' ' ITULUMBACI Ekip amiri, emir-komuta zinciri ile birimindeki çavuş ve onbaşılara (neden bilinmez, bazı işgüzarlar yeni İtfaiye Yönetmeliği'nde yüzyıllardır kullanılan onbaşı rütbesini kaldırmışlardır, bu değişikliği yapanları; itfaiyeyi tanı mayan, itfaiyenin ne olduğunu bilmeyen, geleneklere saygı göstermeyenler olarak tarif etmek mümkün) verdiği talimatlarla olaya müdahale eder ve merkeze gerekli yardımları belirtir. Grup amiri olayı takip eder ve olayın boyutuna bakarak herhangi bir emir beklemeden, gerekiyorsa olay yerine hareket eder. Olay yerine ulaştığında olayın sorumlusu ve komutanı grup amiridir. Birden fazla grubun iştirak ettiği olaylara müdür yardımcıları katılmak zorundadır. Dolayısıyla olayın komutanı müdür yardımcısıdır. Müdür yardımcısı gelinceye kadar olaya ilk gelen grup amiri ve olay yerine gelmişse bölge grup amiri komutanlık yapar. Müdür geldiği zaman yetki ve sorumluluk müdüre geçer ve komutan olarak görev yapar. 2. İTFAİYE BİRLİKLERİNİN KOMUTASI İtfaiye içinde görev yapan, küçük ve büyük rütbeli bütün personel olayın türüne göre komutandır. Bir araçla gid ildiğ i zaman olayın komutanı onbaşıdır veya çavuştur ve olay sırasında bütün yetki ve sorumluluğa sahiptir. Bu nedenle de komutan denildiğinde hiçbir zaman idareci personel akla gelmemelidir. Fler rütbeli personel komutan olabileceğine göre, itfaiye birliklerinin komutası bütün itfaiyecileri yakından ilgilendirir. İtfaiye olaylarındaki komutayı incelemek için öncelikle itfaiyecilerin katı ldığ ı olayların diğer olaylardan farkl ılıklarını bilmek gerekir. 2.1 İtfaiye Olaylarının Özellikleri İtfaiye olaylarının diğer olaylardan oldukça değişik tarafları ve aşamaları vardır. itfaiyede komuta, itfaiye olayların niteliğine bağlıdır. Hiçbir olay bir öncekinin aynısı değildir. Bazen benzerlik gösterse bile yapı bakımından, çevre bakımından ve yangının gelişmesi bakımından farklılıklar olur. Dolayı sıyla da her olayın kendine özgü müdahale ve organizasyon şekli olmalıdır. IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 100 10 İtfaiye olaylarının üç önemli özelliği; zamanın çok önemli olması, taşıdığı tehlike riskleri ve olay yerinin uyg unsuzluğudur. itfaiye operasyonlarının çabuk olması, olası tehlikelerin giderilmesi ve olay yerindeki düzensizliklerin azaltılması öncelikle göz önüne alınması gereken hususlardır. 2.1.1 İtfaiye Operasyonlarının Çabukluğu İtfaiye olaylarına ne kadar çabuk müdahale edilebilirse kontrol altına alınması o kadar çabuk olur. Bu çabukluk olay yerine geldikten sonra da önemlidir. Birinci adımda bu çabukluk düşünü l meli , uygulanacak operasyonların felaketin yayılma hızından daha hızlı olmasına dikkat etmelidir. İkinci olarak, düşünülen müdahale planı uygulanabilir olmalı d ı r. Müdahale şekli; mantı klı, eksiksiz ve belirgin olsa da, uygulaması zorsa veya fazla uzun sürüyorsa, bu yanlış bir taktiktir. Uygulanacak taktiklerde aranan özellik çabukluk yanında uygulanabilir olmas ı dı r. Üçüncü adım, kararın çabuk verilmesidir ve itfaiye operasyonlarında en önemli noktadır. Genelde yangının olduğu yerde yangına nasıl müdahale edileceğine dair bir toplantı düzenlemek çok zordur. Durum bilinmiyorsa bile, kararın çabuk verilmesi şarttır. Genel organizasyondaki planların uygulanması zaman alır ve aynısı hiçbir zaman uygulanamaz. önce karar vermek ve daha sonra bunları gözden geçirmek en uygun yoldur. 2.1.2 Müdahale Sırasında Tehlikeler itfaiye operasyonları tehlikelilerle doludur. Çökme, düşme, patlama, zehirli gaz tehlikeleriyle sık sık karşılaşılabilir. Komutan görevini kararlı bir şekilde yapmalı, fakat aynı zamanda itfaiyecilerin emniyetini de düşünmelidir. Yani itfaiye komutanı iki zıt görevi aynı anda yerine getirmek zorundadır. Birincisi olayı bitirmek için belli riskleri karşılamak, ikincisi ise itfaiyecilerin emniyetini sağlamaktır. Bu ikisinin de aynı anda değerlendirilmesi gerekir. Komutan; tehlike olmayan bir yerde itfaiyecileri içeri girdirmeyerek olayın çok büyümesine sebep olabileceği gibi tehlikeli bir yere girdirerek de itfaiyecileri tehlikeli duruma sokmuş olabilir. Bunun için de komutan, ileride açıklanan görevlerini iyi bilmelidir. 2.1.3 Operasyon Alanının Uygunsuzluğu İtfaiyenin çalıştığı olay alanı her zaman güç bir yerdir. Genellikle olay yerindeki insanlar ruhsal bakımdan kendilerini kaybetmiş durumdadır. Vatandaşların olaya karışmaları çalışmaları yavaşlatır. Olayın meydana getird iği enkazlar da çalışma koşullarını güçleştirir. Olayın olduğu yerde itfaiye komutası tüm bu durumlar göz önüne alınarak yapılır. 2.2 İtfaiye Olaylarının Komutası 2.2.1 Komuta Etme Özellikleri Bir komutanın emrindekiler onun verdiği emirleri olduğu gibi yerine getirdiği için, ekibinin yaptıkları ve elde ettikleri tüm sonuçların sorumluluğunu komutan üstlenmelidir. Komutan sadece komut verirse ~

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=