!MADEN YANGINLARI Yeraltı ocaklarında meydana gelen yangın - patlama - göçük vb. olaylara cihazlı veya cihazsız müdahaleden önce, yukarıda bahsettiğimiz üzere planlar, paftalar vb. unsurlara bakılarak olayın meydana geldiği yer hakkında bilgi edinmek, olaya ne şekilde müdahale edileceği konusunda karar verebilmek ve olayın oluş şekline göre harekat merkezi (istasyon) yeri tespit etmek gerekmektedir. Planlar, paftalar vb. unsurlar yoksa o yeraltı işletmesini çok iyi bilen bir kişinin kılavuzluğu gerekir. Ancak bazı durumlarda yukarıda saydığımız her iki olması gereken unsur da olmayabilir, yeraltına gitmesi gereken ekip bu anlamda yalnız kalabilir. Yeraltı hakkında bilg iler, yarı sağlıksız bir şekilde baca ağzında bir kişiden alınabilir ancak bu da yeterli olma ma ktad ır. Bu durum, kurtarma yapacak ekip için büyük bir handikaptır. Topraklama Şekil 3'te bir galeri veya ana kat lağımındaki çalışma gösterilmiştir. Yeraltı taşkömürü ve linyit madenciliğinde ısı oluşBir Anı ... Yeraltı işletmelerinin birinde 6 çalışanın yeraltında mahsur kaldığı ve akıbetleri ile ilgili hiçbir müdahalede bulunulmadığı bir olayda, çalı şanların kurtarılmas ı için kurumumuza yapılan yardım taleplerine binaen ocağa intikal ettik. Yeraltı hakkında plan veya paftalar olmadığı için ayak üstü bilgi edinen ekibimizle, kapalı devre suni solunum sağlayan cihazları kuşanmış olarak desandriden (meyilli, eğik kuyu) inmeye başlamıştık. Yarı yola gelindiğinde, ocağın herhangi bir yerinde, açık veya kapalı bir yangın olduğunun delili olarak, yoğun bir dumanla karşılaştık ve orada CO ölçüm tüpünü (3000 ppm'e kadar ölçme yapabilmekte) kırarak yaptığımız ölçümlerde çok yüksek oranda CO gazı olduğunu ve böylesi bir gaz yoğunluğunun bulunduğu bir ortamda canlı kalaIYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 100 122 --.... Jeolojik yapı ____, Tavan Elektrik kablo hattı muhafazası Ahşap tahkimat Topraklama hattı Havai elektrik hattı kolu Havai elektrik kablo hattı Şekil 3. Bir galeri veya ana kat lağımındaki çalışma maması ve patlama, parlama, yanma vb. risklerin minimize edilmesi için genel anlamda yap ılmas ı gereken, anti grizu teşkilatı ve motorların da akülü olmasıdır. Şekilde, bir motor ve vagonları görülmektedir (buna katar da denilebilir). Katar, mayacağını tespit ettikten sonra aşağıya doğru inmeye devam ettik. Elektrikler kesilmiş olduğundan tulumbalar çalıştırılmamıştı, dolayısıyla aşağılara yaklaştıkça ocağın her bir yerinin su altında kaldığını görmüştük. "Ölü veya canlı, çalışanlara ulaşabilir miyiz?" umuduyla biraz daha ilerledik ancak su gittikçe yükseliyor ve açıklık az ileride sola doğru dönüyordu. Ve yoğun duman altında hiçbir yeri göremez olmuştuk ve geri dönmeye karar verdik. Ekip olarak dışarı çıkmış ve ocak yetkililerine son görünen manzarayı anlatıp, çalışmalarımız ve o andan sonra yapılması gereken teknik çalışmalar (kurtarma çalışmaları, su atımı ve havalandırma gibi) hakkında bilgiler vermiştik. Bir süre sonra işletme ocağına yukarıda söz ettiğim işler yapı ldıktan sonra da girmiş, cenazeleri alıp yetkililere teslim ettikten sonra olay mahallini terk etmiştik. 550 voltluk elektrikle çal ı şmaktadır. Hareketi bir kol vas ıtasıyla, tavana yakın monte edilen ve çal ı şanların uzansa dahi değemeyeceği uzaklıkta tesis edilen 550 voltluk elektrik kablosuna bağlıdı r. Topraklama, yan cidarlardaki demir tahkimatın raylar ile irtibatını sağlayan toprakBu örnekte çok önemli dersler söz konusudur: Olması gereken plan veya o anlamda kullanılacak hiçbir materyal yoktu ve teknik anlamda çok büyük eksiklikler vardı. Sağlıklı bir bilgi akışı ve aktarımı yoktu, ekip eksik ve yetersiz olarak bilgilendiril mişti . Ekip yanına bir kılavuz da alamadan ocağa kurtarma yapmaya inmiş ve ekibe desandri dibinde solda bir havuzun olduğu söylenmemiştir. Ya ekip geri dönme kararı vermeyip devam etseydi ve o havuza düşseydi? Mutlaka bir veya birkaç kişi veya ekip olarak o havuza düşebilir ve hayatlarımızı kaybetme noktasına gelebilirdik. Burada vurgulamak istenen ve hiç olması istenmeyen durum şudur: Bu ve benzeri olaylarda, o olayın içinde ayrı bir olayın meydana gelme olasıl ığın ın yüksek olması ve kurtarma amaçlı giden ekibin bu olay neticesi kurtarılma pozisyonuna düşmesidir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=