Yaşanan yaııgııılardaıı sonra yapılan incelemeler göstermiştir ki, yangın sebebi ile meydana gelen can kayıplarıııııı sadece % 20'/ik kısmı alev ile birebir temastan kaynaklanmakta, kalan % 80'/ik kısım duman zehirlenmeleri sonucu meydana gelmektedir. Bu açıdan duman kontrol sistemleri ve içerisindeyer alan duman tahliye sistemleri sadece insan hayatını değil aynı zamanda mal güvenliğini de temin etmektedir. ___ Koray Uluç Emo Mühendislik _ ___ Satış Ekip Lideri DUMAN TAHLiYESi 1 Duman Kontrol Sistemleri Yangından korunum sistemlerinin teçhiz edilmesindeki öncelikli amaç olası yangın durumunda insan hayatını korumaktır. Yaşanan yangınlardan sonra yapılan incelemeler göstermiştir ki, yangın sebebi ile meydana gelen can kayıplarının sadece % 20'Iik kısmı alev ile birebir temastan kaynaklanmakta, kalan % 80'Iik kısım duman zehirlenmeleri sonucu meydana gelmektedir. 1 O kg'lık bir kağıt balyası yanarak 10.000 m3 havayı ölümcül zehirli hale sadece 1 O dakika içerisinde getirebilmektedir. Bu zehirli atmosfere maruz kalan insan ilk olarak yön duygusunu kaybetmekte, sadece 60 saniye sonra bilincini yitirmekte, 3 dakika sonra beyni onarılmaz şekilde hasar görmekte ve bu noktadan 2 dakika sonra ölüm gerçekleşmektedir. Bu örnekte görüldüğü üzere yangının çıkmasından sonra toplam 16 dakika içerisinde insanlar hayatlarını kaybedebilmektedir. 16 dakikanın ne kadar kısa olduğunu değerlendirebilmek açısından çoğu alışveriş merkezinin en iyi tahliye zamanlarının 30 dakika olduğu unutulmamalıdır. Tipik dumanın yatay eksende yayılım hızı 2 m/sn' ye u laşabilir. Ortalama bir insanın yürüme hızı 1,5-2 m/sn koşma hızı ise 6-7 m/sn arasındadır, yangın anında kaçmaya çalışan yaşlı veya çocuklu insanların hızları daha düşük olmaktadır. Ayrıca yangının eğitimsiz insanlarca algılanması, yangın ihbar sistemlerinin devreye girmesinden ve alarmın duyulmasından belli bir süre geçtikten sonra olabilmektedir. Bu Duman Kontrolü Yapılmayan Oda durum kazanılacak her saniyenin değerli olduğunu göstermektedir. Duman kontrol sistemleri içerisinde yer alan duman tahliye sistemleri sadece insan hayatını değil aynı zamanda mal güvenliğini de temin etmektedir. Bu sistemler sayesinde atılan yüksek ısılı gazların bina konstrüksiyonunda meydana getirebilecekleri deformasyon önlenmiş, dolayısı ile bina çatısının çökme tehlikesi ortadan kald ı rılmış olur. Bina tasarımı aşamasında kararlaştırılan yangın kaçış yollarının güvenliği, yangına müdahale edecek itfaiye personelinin yangının kaynağını kolayca tespit edebilmesi ve yangına görerek müdahale edebilmesi duman kontrol sistemlerinin kullan ıl masıyla mümkün olur. Duman kontrolü yapılmayan binalar itfaiye müdahaleleri esnasında çok tehlikeli hal alabilmekte ve öngörülmesi güç tehlikelere yol açabilmekted irler. Yangın anında oluşan oksijen eksikliği sebebi ile tam olarak yanmamış sıcak gaz kütlesi tavana ulaşmakta bir süre sonra alevden çıkan ısının sayesinde oluşan hava akımı ile uzak kenarlardan tekrar yer seviyesine inmektedir (Şekil 1) ve yangına müdahale amacı ile itfaiye personelinin kapıyı açması ise yanmamış gazların oksijen ile buluşmasını sağlamaktad ır. Bu durumda patlama kaçını lmaz olup giriş yapan itfaiyenin ciddi problemlerle karşı karşıya kalmasına sebep olmaktadır. Duman kontrol sistemlerinin konu aldığı akışkan sıcak gazlar olduğu için, tesis edileceği bina mimarisine uygun çözümler üretilmelidir. Bu sisDuman Kontrolü Yapılan Oda Şekil 1. Duman kontrolü yapılmayan ve yapılan odaların karşılaştırılması YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 100 1 127
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=