!MADEN YANGINLARI � 1 ---- - �/ - r� . C / ::--------■ pÜa rneotl iamr ı �Bb aerkaljel amr eı AnaBkeaktlelmağeımbaıra(j-5ı 60) Şekil 2. Bir katta, bu ana kata bağlı, çeşitli adlar altında yangına yatkınlığı bilinenpanoların, üretimyerlerinin, her birinin ayrı ayrı bekleme barajlarının olması mecburidir. Bundan ayrı olarak o ana kat galerisinde de bir bekleme barajının yapılması. gerekir. t Bu tasarımlar tonluk veya 5 tonluk olarak tasarlanır. t Arazi içine doğru en az 0,5 m dişler açılır. t Hangi kesitte yapılırlarsa yapılsınlar genişlikleri 1,5 m olmalıdır. t Betondan yapılırlar. t Numune alma boruları ve deveboynunun mutlaka konması gerekir. t Demir veya ahşap kadranların takılabilmesi için kanallarının yapılması gerekir. t Beton sızdırmazlığının çok iyi şekilde sağlanması gerekir. t Arazinin çürük veya akıcı olduğu formasyonlarda yapılacak olan barajlar; hem sızdırmazlığın sağlanması gerekliliğinden, hem içeride oluşabilecek aşırı basıncın yenilmesi veya o basıncın, barajın konuşlandığı formasyonu yenerek yıkmasına, patlatmasına engel olunması, hem de pano ömrü ile beraber uzun süreli, duyarlılığını koruması gerekliliğinden formasyon mutlak olarak beton keson içine alınmalıdır (Şekil 3a ve 3b). Barajlar yangın dolayısıyla kapatıldığı anda su geliri yoksa deveboynunun içi su ile doldurularak sızdırmazlık sağlanmalıdır. Her bekleme barajının önünde müsait bir yerde, barajın çok çabuk bir şekilde kapatılmasına olanak vermesi açısından; baraj kadranları, kum, çakıl, kil, su vb. malzemeler bulundurulmalıdır. Çimento ise dışarıda bir yerde bekletilmelidir. Çimentonun, nemli bir ortamda çok çabuk bir şekilde kendi kendine priz yapması söz konusudur. Barajlar kapatılırken bir taraftan da sürekli olarak gazların ölçümleri yapılarak, norBeton Aaraçzılai niçdinişde 1.50 nı � 1.60 m >I J-_J_ t«- '' -----�,ı· 10.5 rlı -4.00 nı Şekil 3a. Pano ömrü boyunca kalacak olan bekleme barajı kesiti Şekil 3a ve 3b. Bir baraj yerinin ve barajııı konumlanması I YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 103 128 Kadranlar Şekil 3b. Yandan kesil mal seviyelerde tutulması gerekmektedir. Baraj önüne, numune alma veya sızdırmazlık kontrolü yapmak amacıyla gidildiğinde, şayeto mahalde ısı, gaz birikimi insan sağlığını etkileyecek boyutta ise oraya gitmeden önce havalandırma yapılması ve ısının, gazların istenen seviyelere indirilmesi amacıyla havalandırılması gerekmektedir. Bu işlemle seviyeler normal olduğunda havalandırmanın durdurulup bir müddet beklendikten sonra gaz değerlendirme çalışmalarının yapılması gerekir. Baraj gerisi numune değerlerinin asıl olarak önemli olmasına rağmen, yine de baraj önü gaz değerlerinin de bilinmesinde 'yarar vardır. Numune alma veya sızdırmazlık kontrolü yapma işlemi aşağıdaki resimde olduğu gibi, camdan yapılmış ve içine duman sıkıştırılmış bir tüpün iki ucunun kırılarak, hacmi ı 00 cc'lik olan bir pompa yardımıyla içindeki dumanın pompalanarak ortama salınıp hareketinin izlenmesi şeklinde de yapılabilir. Elimiz veya derimizle temas eden havanın serin veya sıcak olmasından yararlanılarak da yapılabilir. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=