1BiNA GÜVENLiĞi Yüksek Binalar: Bu Konuda Ne Yapmalıyız? NFPA Yüksek Bina Güvenliği Danışma Komitesi (Higlı-Rise Building Safety Advisory Committee) ve NFPA Yaşam Güvenliği Teknik Korelasyon Koıııitesi'nin (Safety to Life Teclınical Correlating Committee) başkanlığım ve ıılııslararası bir ıııiilıe,ulislik şirketimle görev yapan James R. Qııiter bıı makalede yiiksek binalardaki yaııgm riski konıısıındaki göriişleriııi dile getirmektedir. ___ _ _____ FPE Yaz 2006 Janıes R. Quiter l ı Eylül 2001 'de Dünya Ticaret Merkezi'nde yaşanan olaylar, dünyanın ilgisinin yüksek binalara odaklanmasını sağladı. O zamandan beri dünyanın ilgisini yüksek binalarda yangın güvenliğine çeken birçok başka olay da yaşandı, bunlar arasında Madrid, Venezüella ve Chicago'daki yangınlar sayılabilir. ABD ve dünyanın her yerindeki önde gelen yasa koyucular yüksek bina güvenliğini ciddiyetle ele almaya ve yeterince şeyin yapı lıp yapılmadığını sorgulamaya başladılar. ABD Hükümeti yüksek bina güvenliğini değerlendirmek için, Ulusal Standart ve Teknoloji Enstitüsü (National lnstitute of Standards and Technology - NIST) aracılığıyla bir çalışma yürütüyor. Bu makalede yaşanan bazı olaylara bakacak, bunlardan alınan dersleri değerlendirecek, yüksek binaların güvenlik tasarımına dair şu anda incelenmekte olan bazı öneriler i alacak ve yangın güvenliği ve de yüksek bina yapılarına dair bazı yeni bakış açılarını öne süreceğiz. Dünya Ticaret Merkezi'ne (World Trade Center -WTC) değinilmesine karşın bu makalenin amacı diğer olayları ve tepkileri de ele almaktır. Burada WTC ya da 1 1 Eylül olaylarını ayrıntılarıyla ele almak gib i bir amaç güdülmemiştir. Yüksek Binalar -Tarihçe l 970'1erden önce ABD'deki ulusal kurallarda yüksek binalara dair herhangi bir spesifik kriter yoktu. l 970'1erin başında Tek Tip Bina Kodu, Standart Bina Kodu ve Temel Bina Kodu (bu üçü şu anda Uluslararası Bina Kodu'nda bir araya getirilmiştir) yüksek binalar için şartlar geliştirdi. Ayrıca NFPA Yaşam Güvenliği Kodu da (NFPA l Ol) koda 1 988 baskısında dahil ABD'de yüksek bina şartları genellikle, kullanılan bir kat itfaiyenin en düşük erişim seviyesinden en az 75 fit (23 metre) yukarıda olduğunda devreye giriyor. ABD'deki birçok mahkeme bu eşiği 55 fite ( 1 7 metre) ve bazıları da 35 fit (1 1 metre) gibi düşük bir yüksekliğe kadar indirdi. Yüksek bina şartlarıy l a güdülen asıl amaç, dışarıdan kurtarmanın mümkün olmadığı binalarda daha geniş kapsamlı koruma sağlamaktı. O zamanlar 75 fit (23 metre) ulaşılabilecek en büyük merdiven uzunluğu olarak görülüyordu; dolayısıyla, dışarıdan kurtarmanın mümkün olmadığı bina sakinleri için daha iyi bir koruma gerekiyordo. Yüksek binaların baca etkisi ve gecikmeli tahliye gibi diğer özellikleri de hesaba katılmasına karşın, yükseklik eşiği bu merdiven uzunluğu anlayışına dayanıyordu. edilen ve binanın kullanım amacına göre fark- Yüksek bina şartları zamanla gelişerek otomalılık gösteren şartlar içeriyor. tik fıskiyeler, sesli iletişim, basınçlı merdivenler ve I YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 103 84 �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=