Yangın ve Güvenlik Dergisi 104. Sayı (Mayıs 2007)

1 KAPAK KONUSU SreınbıfiılmAeFFktFesdisirt.emi performansı da gösteA Sınıfı köpüklerle katkı maddeleri formüle edilirken suyun hızla karbonlu yakıtlara nüfuz etmesi sağlanmalıdır, zira böylelikle sıcaklık seviyesinin de azaltılması sağ nacaktır. Flor yüzey etkin madde içere la n B Sınıfı köpükler tabakalaşır, bu yüzden de perfluoronun sudan yani hidrofobik ve yağdan nefret eden oleofobik öz liklerinde dayanarak AFFF kısaltmasıyelal anılır (Aqueous Fil-Forming Foams - Su bazlı tabaka oluşturan köpükler). Ancak Bazen köpük de yeterli olmaz. Tanktaki yangın kontrolden çıkmış. Ancak yüzey etkin maddelerin sahip ol- ne yaparsanız yapın, B Sınıfı AFFF kö- duğu hava-su arayüzündeki yüzey geriYangının üzerine örtülen madde yeterli olmazsa veya pis su depolama kapasitesi yeterli gelmezse, pis su daha sonra yangın alanından çıkarılacak ve arıtı./acak şekilde kullanılmalıdır. pükler karbonlu yakıtlara A Sınıfı köpükler limini azaltma becerisi ve hava-yakıt ara- (AS veya AOS) kıyaslandığında alkil-eter kadar nüfuz edemez. yüzünde pozitif yayılma katsayısına sa- sülfat (AES) ve alkil sülfat (AlkS) içeren yühip olması ile ıslatma ve karbonlu matris- zey etkin maddelerin ıslatma yolu ile ahKimyasal Yaklaşımlar lere nüfuz etme becer i si ile karıştırılma- 2006 yılının Ocak ayında Dessau'da dü- malıdır. zs eı nndl ean e( UnmAwl me al t nb uÇnedver es aAmj at n) s ıB itooepxl a' tnetnı - Sıvı maddelerin yüzeyleri etkin bir şekilde Thierry Bluteau yeni yapılan bir test izle- ıslatabllmeleri için "ıslatma açısı" veya " ğine dayanarak B Sınıfı AFFF köpükler be- temas açısının" 90°'den düşük olması ceremediği halde A Sınıfı köpüklerin nasıl gerekir. Bu arada etkin nüfuz eden mad- olup da ahşap gibi karbonlu yakıtlara delerin ıslatma açıları sıfıra çok yakındır. nüfuz edebildiğini açıkladı. Florlu yüzey etkin maddeler her ne kadar hidrokarbonıu yüz re ağırlık açısındaneykaarkştıliaf mştıarıldddığe ın le d r a e d g a ö ­ ha pahalı olsalar da, lerine kıyasla (FS=florluhiydüroz deler; AlkS= alkil sülfat; A e k E a y S r = e b t o k a i n n lk mm il-e i a s t a d e ı ­ r sbüelftaati;nA) hOaSv=aa-slkull-aorlaeyfin sülfanat; AS=alkil üzünde (16-19 mN/ m'ye kadar) yüzey gerilimini azaltmada daha verimlidir. Bu nedenle, meleri için S MiL şartnalıcMıMJl<ıt = cr yo kJI -(cr tıa,a + cr �) > O veya 3 mN olmak üzere florlu yüzey etkin maddeler poz na sahip olduğu n d ai tni f hyai dyr oı l mk aar bkoant slua y y ı a sı ­ kıtlarda tabaka oluşumu söz konusudur. Oysa hidrokarbonlu yüzey etkin maddeler bunu yapamazlar ve dü yonlarda kullanılabildiklerşi üiçkinkobnirsimantmraasliyetleri hidrokarbonlu nabilir düzeylere taşıya kö b p ilir ü le kl r e . rle kıyaslaI YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 104 66 sısılvaıntmınaö veya temas açıları sadece ilgili zellikleri tarafından değil, aynı z manda katı maddenin özellikleri tarafı a n ­ dan da belirlenir. Örneğin su cam veya kôğıdı ıslatır ama cıva ıslatmaz dan su da teflon yüzeyi ıslatm.aÖzt. eNyüafunz eden maddenin karakteristik özellikleri büyük oranda boş bir yüzeyi doldurma becerisinden sorumludur. Bir sıvının bir yüzeyin üzerinde yayılması için iki fiziksel koşulun var olması gerekir. Katı-gaz arayüzünün yüz gaz ve katı-sıvı arayüz tirilmiş yüzey enerjilerind le e ri n n e y f b a ier naerarj yi sai , sgı veı ­ zla olmalıdır ve katı-gaz arayüzünün yü tı-sıvı arayüzünün yüzey e nzeeryj i sei nndeer jni s i dk aa ­ ha büyük olmalıdır. Florlu yüz ğer hidroekayrebotkninymüzaedydeet lkei nr (mF Sa) dv edyeal edr l ei şap matrislerde nüfuz işlemine olanak tanımada çok daha verimli olduğu kôrdır. Bu nedenle, karbonlu yakıtların a b şui ­ lunduğu yangınlarda düzgün bir şekilde formüle edilmiş A Sınıfı köpüklerin yerine B Sınıfı AFFF türü köpük kullanmak verimli olmayacaktır. gİ şöl ertemvleilerveevyearilseant ımn easlamj addaaançıskotırr. uYmanl u gınla mücadelede kullanılan köpüğü amacına uygun olacak şekilde seçmeli, kullanımın getireceği tüm avantajlarla dezavantajlar bir arada düşünülmelidir. B Sınıfı hidrokarbon içeren yangınlarda, yapısal A Sınıfı yangınlarda, eğ ya büyük çaplı kontrol edilemietimyednebvoeş araz l e c eiklehrdeer tçüırkl üa nsoyraun n gu ın ç la ö rzdeac ek ku l "l at enkı l adbui ­ raklık" bir çözüm bulunmamaktadır. Sonuçlar Doğru köpüğün veya diğ dürme maddelerinin seçeimr iybainr gzo ın r us n ö lu nluktur. Ciddi anlamda eğitim almış uz manların yardımı ve sanayinin sunacağı materyaller olmadan, de bu tür bir yangının çkıkemnadioblaöslgılıeğlı eçr ionk yüksek olmadığı takdirde itfaiye daire-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=