1 RÖPORTAJ [;il Bu yöntemle ne kadar önce dep- rıca Bulgar Bilim Akademisi'yle, Çin'deki rem tahmin edilebiliyor ve ne dere- FUDU Deprem Araştırma Merkezi'yle de ce kesinlik sağlanıyor? Sağlıklı bir yer kontratlarımız var. saptanması mümkün mü? Bu yöntemle benim şahsi tecrübelerime ıilJl"Hayatımı büyük İstanbul depgöre 6 ile 36 saat öncesinde deprem remini bilmeye adadım" diyorsutahmin edilebiliyor. Ben her meteorolojik nuz. Neden? İstanbul depremi ile olmayan bulut gördüğümde deprem ol- ilgili ne gibi tahminleriniz var? du. Sağlıklı yer tespitine gelecek olursak; Açıkçası bunun sebebi biraz duygusal. cevabım kesin olarak "hayır". Askerde olduğum süreçte Elazığ depremi hariç hiçbir depremin tam olarak yerini tespit edemedim. Bunun sebebi ise çok basit. Ben bulutlara tek bir noktadan baktığım için o yörede görebiliyorum ama başka noktalarda başka illerde aynı bulutların olup olmadığını göremediğim için doğal olarak doğru bir yer haritası çizemiyorum. � Tahminlerinizi bilimsel olarak ispatlayabilmek için yeterli ölçüde parametreye sahip misiniz? Parametrelerin hepsi bilinmediği için yeterli ölçüde parametreye sahip olduğumu söyleyemem. Benim tahminlerim sadece bulut oluşumlarından ibaret. İyonosfer rahatsızlıklarını baz alarak da iki depremi biraz sıkıntılarla, zorluklarla bildim diyebilirim. . . Bu konuyu ayrıntılı olarak itaıya'da işleyeceğiz. ıi!iJ Üniversite haricinde başka proje ortaklannız veya destekçileriniz var mı? Georgia, Tiblissi Devlet Üniversitesi ile ortak iki projemiz var. Orada iki fay seçtik ve rektör büyük bir memnuniyetle projeyi destekledi. Aşağı yukarı l milyon dolarlık bu projenin bizden başka katılımcıları da şunlar: Nino Kachakhidze (Doctor of Phys.- Math. Sciences, Head Resercher), Leri Kurdadze, (Doctor of phys.-math. sciences, Senior Resercher), Manana Kachakhidze (Doctor of Phys.- Math. Sciences, Senior Resercher), Badri Khvitia (Engineer - Research) ve Tadeoz Shengelaya (Engineer - Research ObseNed via Satellites from United Kingdom). AyI YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 106 78 Ben istanbul'da doğdum ve dünyanın en güzel şehri olarak gördüğüm bu şehri dünyanın sonu gelene kadar içinde yaşanlarla beraber sqğlam görmek istiyorum. Bu konudan italya'daki ISEP toplantısında bahsedeceğiz ve "İstanbul depremini nasıl tahmin edebiliriz?" başlıklı bilimsel bir proje hazırlıyoruz. Bu proje tamamlandığında dünyada bir ilk olacak. ISEP başkanı olur olmaz ilk iş olarak bir Bilimsel Komisyon kurdum ve bu komisyonun başında Bulgaristan Bilim Akademisinden Dr. Strachimir bulunuyor. Kendisi zaten italya'da benimle beraber olacak. � Türkiye bir deprem ülkesi ama biz bu gerçeği Marmara Depremi ile öğrendik. Dışarıdan bakan bir göz olarak bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Buna ek olarak şu andaki deprem bilincimizi, yaptığımız eğitim ve benzeri çalışmaları nasıl buluyorsunuz? Ne yazık ki konut, eğitim ve benzeri çalışmalar yok denecek kadar az ve teorik. Türkiye her zaman bir deprem ülkesiydi. Bu yeni bir olay değil. Burada anlatmak istediğim deprem öncesi sinyalleri iyi değerlendirerek hayat kurtarmak ve daha da ileri gidersek depremi önceden tahmin ederek önemli şirketlerin, önemli makinelerini, teknolojilerini ve insan beyinlerini o bölgeden uzaklaştırmak olacaktır. Şirket derken kamu kuruluşlarını ve bakanlıklarımızda saklanan çok gizli dosyalar, hastanelerdeki dünyada çok az bulunan ilaçlar, cihazlar, belgeler, dosyalar ve buna benzer birçok örnek verebiliriz. Dr. Masashi Kamogawa ile DEMETER Konferansı'nda Ronald Karel Son 5 yılda önemli bir felaketle karşılaşan firmaların yüzde 90'ünün battığı ve l O iş günü içinde toparlanamayan firmalardan yüzde 50'sinin ise mali olarak hiçbir zaman toparlanamadığı önemli bir statiksel bilgi olarak veriliyor. Özellikle durumu Türkiye açısından birörnekle değerlendirdiğimizde, 2000 yılında Kocaeli Sanayi Odası'na kayıtlı l 062 faal firma üzerinde yapılan araştırmada ortaya çıkan sonuçlar dikkat çekici. 1999 yılındaki Kocaeli depreminde zarar görmüş olan 345 sanayi kuruluşundan alınan bilgiler doğrultusunda; Maddi Zarar: 1.500.000.000 USD Toplam Üretim Kaybı: 2.000.000.000 USD TOPLAM: 3.500.000.000 USD 1 999 Kocaeli Depremi'nin Türkiye" ye maliyeti (ölçülebilen kısmı) ise 24.5 milyar dolar. Diğer ülkelerdeki depremlerin meydana getirdiği maliyetlere baktığımızda ve bu zararları topladığınızda bütün Afrika kıtasını kalkındırabilecek rakamlara ulaşırsınız. Northridge depremi 40 milyar dolara, meşhur Kore depremi l 00 milyar dolara mal oldu. (Kore depremi öncesi de anormal bulut resimleri çekilmişti . ) Deprem sinyalleri bilim olarak belli bir düzeye geldikten sonra gerek can gerekse mal kaybı gözle görülür derece azalma gösterecektir. ISEP bu konuda çok duyarlı. Türkiye'de yine 7,0'lık bir deprem olursa ne yazık ki 1 999 Adapazarı depreminde
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=