IGÜVENLiK t Alternatif don ve tuzlama gerilimi, t Dona karşı tuz kullanmanın oluşturduğu etkinin incelenmesi, t Basma direnci (statik), t Dinamik mukavemet testleri: Rögar kapağı: Dinamik ağırlık 50kN, alt ağırlık l OOkN, üst ağır l ık l 50kN, yük tekrarı 2,5 milyon, frekans 9 Hz, eksentrisite0,20 m. Elastomer yük iletim çemberleri (var ise): Gerilim büyüklüğü S= 0,6 N/mm2, yük tekrarı 720 bin, frekans l O Hz, sıcaklık 20°C, t Çimento harcı prizi testi: Gerilim bü- yüklüğü (statik yükün %l O'u, kırılıncaya kadar %l O artırma). RPC beton kompozit rögar kapağı uygulamasında yukarıda verilen testler yapılmalıdır. 6. Hırsızlık, Güvenlik ve Sağlık Rögar kapakları genellikle öldürücü gazın borularda birikmesini önleyen delikli formda üretilirve sağlıklı şehir yaşamı için çok önemlidirler. Dökme demir rögar kapakları kötü gözlere göre kaldırımda yatan para gibidir. Bir tanesini çekip almak ve kamyonun arkasına koymak yarım dakikayı alır. Hurda metal fiyatlarının yükselmesi, kapakları hırsızlar için kıymetli yapmıştır (Her bir kapağı l O-15 YTL'ye.satabilmektedirler). Birkaç saatlik çalıp çırpma hırsıza kayda değer miktarda kara para kazandırır. Bunun vergi verenlere maliyeti çok fazladır, İstanbul için bu kayıp değerin yıllık boyutunun l ,5-2 milyon YTL olduğu sanılmaktadır. Sağlık ve cana getirdiği yük ise ölçülemez ve asla hoş görülemez. Rögor kapağı hırsızlıklarına örnekler: Montreal'de (3, 7 mily y on nüfus) 2006 Maısında 70 rögar kapağı çalınmıştır. Amerika'da Lowe/1 kasabasında bu yılın başından itibaren l O rögar kapağı çalınmıştır. IYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 107 136 Doğu Londra'daki Newham Belediye görevlileri birkaç hafta içinde 260 rögar kapağının çalındığını ve bunların yer l erine yenilerini koymanın idareye 146 bin dolarlık yük getirdiğini belirtmişlerdir. 2007'nin bir Çarşamba akşamı İngiltere'nin Gloucester şehrinde bir cadde boyunca 40 rögar kapağı birden çalınmış ve bu durum, trafik ve yayalar için büyük tehlike oluşturmuştur. Pekin'de (15 milyon nüfus] 2004 yılında 24 bin rögar kapağı çalınmışt ı r. Bu rakam alınan etkili önlemlerle 2005 yılında 4 bin rögar kapağı hırsızlığına indirilmiştir. Şanghay (l 9 milyon nüfus) Su İdaresi Başkanı Bay Zhu 45 günde l 826 kapağın çalındığını (Kayıp: 55 bin dolar) belirtmiştir. İstanbul'da 2006'nın ilk 7 ayında 2000' den fazla rögar kapağı çalınmıştır (Bağcılar'da l gecede 230 kapak). Diğer illerimiz de İstanbul gibidir. Örneğin Diyarbakır'da son bir yılda 500, Batman'da 115, Trabzon'da l ayda 30, Sakarya'da 2 ayda 280, Kepez'de 7 ayda 150, Ankara'da yılda ortalama 4000 adet rögar kapağı çalınmıştır. 6. 1 . Hırsızlığa Karşı Önlemler: Rögar kapağı hırsızlığı araçlar, yayalar (özellikle çocuk), gece gezenler ve az görenler için ciddi riskler oluşturmaktadır. Bundan dolayı üreticiler rögar kapağını daha sağlam ve çalınamaz yapmak için çalışmaktadır. Etkili yöntemler idari-adli ve teknik olarak ikiye ayrılır. İdari ve adli yöntem, cezalar ı n artırılması ve caydırıcılığını kapsar ve birçok adımdan oluşur, Bunu ABD, New York eyaletinde başarı ile uygulamıştır, Hükümetin hurdacılara yönelik yaptırımlar getirerek, hırsızlara ve satın alanlara karşı artırılmış ceza uygulamaları en doğru çözüm olacaktır. Teknik yöntemler baca kapağını kaynaklama, vidalama, dönüşümü olmayan metal dışı malzeme kullanımı, kendi kendine kilitlenen, otomatik kapamalı (yetkili olmayan kişi veya hırsız açmak isterse otomatik kapama sistemi aktif olur) baca kapağıdır, Çözümlerden bir diğeri kapalı devre televizyonla kontrolüdür ve bu bütün Britanya'da yayılmaktadır. Çalınan malzemenin hurdacılara gelişini durdurmak için malzeme özelliğini ve üstündeki bilgileri kontrol etmek yeterlidir. Malzemenin neye benzediği sorusuna cevap aranmalıdır. Çalınan malzemeve yasal malzeme birbirine benzer ise hurdacılar bir şekilde -eğer istekli iseler- bunu ayırabilirler. Şehirlerde hemen hemen ayda bir kez baca kapağı hırsızı hurdacıları ziyaret eder. Satılmak istenen ürünün menşei incelenir ve satıcının hırsız olup olmadığı birkaç sözcükle anlaşılır. Mal alınmaz ve polise haber verilir. Hurdacılar Birliği Belediyelerle işbirliği yaparak "Pratik Tavsiye ve Öneri" paketi hazırlayabilir ve bunu hurdacılara dağıtabilir. Ayrıca polisle işbirliği yapılarak iyi bir iletişim ağı kurulur. Satıcı bilgileri (adı, araba plakası, fotoğraf, adresi, cep telefonu gibi) paylaşılır. Başka bir seçenek etiketleme ve depoda tutmayı kapsar. Satın alınan ürün bir süre depoda tutulur (5 gün gibi) ve kayıp metal depoyu terk etmeden polis incelemesine zaman verilir. Bazı hurdacılar el yazısı ile alındı kağıdı kullanırlar, bazıları ise video, kamera ve tarayıcı kullanırlar. Hırsız alarm elektronik posta sistemi de kullanılabilir. Kamuoyu duyarlılığını sağlamak ve şehirlilik kültürü oluşturmak bir diğer önemli adımdır. Bu adım medya işbirliği ile somut faydaya dönüştürülebilir. 6.2. Diğer Sorunlar ve Alternatifler İş/etimdeki fonksiyonel rögar kapakla-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=