Yangın ve Güvenlik Dergisi 108. Sayı (Eylül 2007)

1 TAHLiYE GÜVENLiĞi yaratmaktı. İkinci olarak; bir çıkış kapısının ebatlarının iki katına çıkarılmasının veya sayısının artırılmasının, tahliye süresine etkisini test edecek bir model gerekiyordu. Son model ise tahliye modelinde kapı önünde bir engelin var olduğu Dr. Eric Bonabeau'nun araştırmasını test edecekti. Bir engelin var olması tahliye süresini iyileştirdi. Çünkü insanlar akışı rahatlatacak bir düzenlemeye gitme ihtiyacı duydular. Sonuç olarak her model, tahliye süresine dayalı farklı çıkış kombinasyonlarını karşılaştırabilme imkanı vermiştir. Belirlenen alanlarda çıkış kapılarının ebatları, sayısı, bulunduğu yer gibi değişkenler de d?(lil edilmiştir. Son modelde anlatıldığı il gibi kapı önüne, kişilerin bir organizasyona yönelmelerini gerektirecek bir mania yerleştirildi. Bütün örneklerde damalı alan üzerinde bulunan deneklere, her tıkta bir kare yer değiştirmeleri suretiyle kendilerine bir çıkış kapısı bulmaları söylendi. Baştaki model sınanırken, tek kişinin geçebileceği, tek çıkış kapısının olduğu bir yerde her defasında 1 O kişi daha ilave edilerek ve tam boşaltma için ne kadar süre gerektiği kaydedilerek 10-70 arası kişi kullanıldı. Her 1 O kişilik döngü 20 kez uygulandı ve ortalama süre çıkarıldı. Aynı işlem diğer iki model için de tekrarlandı. Başlangıç modelinin sonuçlarına göre tahliye süresi kapalı yerdeki insan sayısı kadar çıkış ebatlarıyla da önemli derecede ilintili. (Tablo l ) Grafik l 'de 30 kişinin çıkışı tıkama belirtisi göstermeden makul bir sürede tahliye olduklarına dikkat ediniz. Tahliye süresinin orta noktasında kişilerin yarısından çoğu çıkmıştır (15 kişi toplam 139 tıklamanın 77.sinde çıktı). 60 kişilik Grafik 2'de 1580 tıklamadan sonra (toplam tahliye süresinin % 53'ü) sadece 4 kişi (toplam kişilerin % 6. ?'si) çıkabilmiştir. Yalnızca 7 kişi (toplamın % l 2'si) simülasyonda da görüleceği üzere 1940 tıklamadan sonra (tahliye süresinin % 67'si) ve önemli ölçüde tıkanma yaratarak çıkabilmiştir. IYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 108 8 6 Çıkış kapısı sayısı iki katına çıkarıldığında insanlar mekanları, kapı boyutlarının iki katına çıkarıldığı tek çıkışlı bir yerdekinden iki kat daha hızlı boşaltıyor. İki çıkışı olan ve kapı ebatı iki katına çıkarılmış yerde çıkış sürati de nerdeyse ikiye katlanıyor. Tek çıkışı olan bir yerde tahliye; kapıda bir engel var olması durumunda, iki çıkışı olan bir yerdeki kadar sürüyor. Tablo l. 10 ita 70 Kişinin Tahliyesi Birinci Tahliye Modeli Çıkış Genişliği 1 Kişilik-Genişlik 1 Kişilik-Genişlik 1 Kişilik-Genişlik 1 Kişilik-Genişlik 1 Kişilik-Genişlik 1 Kişilik-Genişlik 1 Kişilik-Genişlik Çıkışlar 1 1 1 1 1 1 1 İnsanlar Dizi Olu ştu ruyor Kişi Sayısı Engel 10 n/a 20 n/a 30 n/a 40 n/a 50 n/a 60 n/a 70 n/a Patlama Noktası Zaman 31.00 67.00 139.30 377.00 1051.20 3024.80 8873.80

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=