ITULUMBACI altında tutulabilir, mekan veya bina Çoğu yerde, HVAC kanal sisteminin döiçindekiler korunabilir, eşyalara gelecek nüş kanalı aynı zamanda duman egzoz hasar azaltılabilir ve binanın eski haline kanalı olarak kullanı lır, Kuşkusuz bu i ki getirilebilme olasılığı arttırılabilir. Fakat, bu amaçlı kanallar, komşu yangın zonundan durum kullanımı çok sınırlamakta ve bu geçiyorsa yalıtı lmak zorundadır. Ayrıca yöntem zaman zaman kullanı lmasına bu sistemlerde kullanılan fonlar yangına rağmen, mimari sınırlamalar nedeniyle dayanıklı özel fonlar olmalıdır. istenmemektedir. Binalar genişledikçe yangın bölümlendirmesi yapmak, yangı- Geniş binalarda duman kontrolü nispeten na dayanıklı duvar ve kapılar oluşturmak daha kolaydır. Yüksek duman bariyerleri duman tahliyesinin avantajı , artan sıcakzorlaşmaktadır. ve çatının eğimi duman yayılımını kısıt- lıkla birlikte daha yüksek hızda dumanın layacaktır. Bu gibi mekanlarda, mekanik boşaltılabilmesidir. Yangın zanlarının bütünlüğünün sağlana- veya doğal yollardan sağlanan havabilmesi, gerçekten karmaşık bir konudur. landırma sistemleriyle ile dumanı dışarı Çok katlı ve çok bölmeli binalarda duModern binalar farklı donanımlara sahip- atılabilir. Genelli kle fabrikalar, depolar, manı kontrol etmek çok daha zordur. tir. Boru tesisatı, elektrik ve veri kabloları, spor karşı laşmalarının gerçekleştirildiği Bina dışına güvenli tahliye yapılabilmesi ısıtma ve havalandırma kanalları ve di- alanlar, havaaıanıarı ve demiryolu istas- için yangın bölgesinden dumanın uzakğer tüm tesisatlarla ilgili donanımlar yan- yanları nda bu yöntem uygulanır. laştırması genellikle mekanik sistemlerle gın duvarlarını keser. Kanalların yangın duvarlarını geçtikleri noktada dampere gereksinim vardır. Diğer tesisatlarda ise yangı na dayanıklı sızdırmazlığa veya yalıtım amaçlı kaplamaların yapılması zorunludur. Kanal sistemi yangının bu lunduğu bir bölmedeki dumanı yangın çıkmamış bölümlere iletebilir. Dahası , kanal ı n kendisi yangı nı n yayı lmak için kullanacağı bir yol veya araca dönüşebilir. Bu nedenle bu tür kanalların geçtiği yerlerdeki yangı ndan hasar görmesi ve dumanı yayması önlenmelidir. 1 YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 115 10 Duman ve sıcak yanma gazları, bir oda içinde yükselerek, tavanın hemen altında bir duman ve yanma gazları tabakası oluşturur. Yangı n yanmay tikçe, bu duman gazı ta baa kdaes vı a g m i i et tt kçe kalınlaşır ve çok kısa bir zaman içinde tüm oda bu gazla dolar. Doğal duman tahliyesinde, bu tabaka, yangının daha oluşum aşamasından başlayarak, sıcak gazların kaldırma kuweti etkisiyle yüksele rek direk olarak dışarı atılır. Özellikle büyük odalardaki yangın durumunda, duman gazları nın yayılması ve boşaltılması büyük ölçüde odadaki hava akımına bağlıdır. Diğer taraftan duman atma kapak kisindelanrıkorürzugnamrıanlıd eıt r. Doğal duman tahliyesi rüzgar bası ncı ndan etkilenir. Rüzgarın etkisi gd uörzu l aörnaükndduembaun l ukan pakları nın yeri hakim rüzgar yönüne göre belirlenmelidir. Doğal sağlanır. Bir başka yöntem ise, komşu hacımlardan duman girişini engellemek için basınçlandırma yapmaktır. Komşu hacımlar arası daki açıklığın büyük olması durumundna bu yöntem sonuç vermemektedir. Sonuç Can güvenliğinin sağlanması man kontrol sistemler için dui acil bir gerekliliktir. Duman kontrol sistemlerinin yapılması ile duman ve yangın gazlarından gelen risk azaltılabilir. Yapısal yangın koruma, bina düzenlemeleri bakımı lişmeler kaydetmiştir, fn a d ka a t n kö ul n la e n mım li d g a e n ve estetikten kaynaklanan sını rlamalar olduğundan istenilen yangı n/duman zanları oluşturulamamaktadır. Buna karşın, teknolojik çözümler daha fazla yenilik ve esneklik sunabilmektedir. Yeni teknolojiler ve metotlar geliştikçe, y gın yönetmeliklerinde değişikli k olac a a n k ve duman kontrolü ile ilgili standartlar yenilenecektir. Duman kontrolü ile ilgili öncelikler ve tasarım şekilleri değişecek fakat duman kontrolü her geçen gün daha fazla önem kazanacaktı r. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=