38 1 KAPAK KONUSU • ÜRÜN TAN iTiMi Bortek'ten Yangın Geciktirici Boya Sistemleri Yangın gündelik hayatımızda her an karşımıza çıkabilecek bir olaydır. Yangın için gerekli önlemleri almak ve bu felakete hazırlıklı olmak, günümüz çağında son derece önemlidir. Yangına karşı koruma sistemleri pasif ve aktif koruma olarak iki şekildedir. Pasifkoruma boya türü korumalar olup, aktif korumalar ise yangın esanasında devreye giren ve söndürmeye yönelik sistemlerdir. Yangına karşı koruma sistemleri öncelikle yangının çıkmaması yönünde alınacak önlemler, çıktığı esanada genişlemmesini engellleyecek sistemler ve yangını söndürücü sistemler olarak üç gruptadır. Bu arada yangında kendi içerisinde gruplara ayrılmaktadır. Her grup için alınacak önlemler diğerlerinden farklı olabilmektedir. Türkiye'de 2007 yılında revize olan Yangın Yönetımeliğinde yangın; A Sınıfı : Odun, kağıt, kömür, ot, döküman ve plastik gibi yanıcı katı maddeler B Sınıfı : Benzin, benzol, makina yağlan, laklar, asfalt, boya gibi yanıcı sıvılar C Sınıfı : Metan, propan, bütan ,LPG, asetilen, havagazı ve hidrojen gibi yanıcı gazlar D Sınıfı : Lityum, sodyum, potasyum, aluminyum ve magnezyum gibi yanıcı hafif ve aktif metaller ile radyoaktif maddeler olarak dört gruba aynlmaktadır. Yangına karşı alınabilecek önlemlerden en önemlilerinden biri boya ile yapılan korumalardır. Yukarıda belirtilen tüm yangın gruplarında koruma sağlayabilen yangın boyaları tüm dünyada kullanılmaktadır. Türkiye'deyürürlükte olan ve 2007 yılında revize edilmiş olan Yangın Yönetmeliği bünyesinde de tüm yapılarda, çelik binalarda, okullarda, hastaneler gibi alanlarda, boya olarak önlem alınması gerekliliği belirtilmiştir. Bu genel bilgilerin ardından, boya sisteminin nasıl yangın koruması sağladığı, hangi standartlara göre test edildiği ve uygulama detayları şu şekilde özetlenebilir; YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 118 Boyanın Yangın Geciktirme Prensibi; Yangın geciktirici boyalar ve vernikler ahşap, metal, beton, plastik gibi yüzeylerin tamamına uygulanabilmektedir. Boyalarfarklı reçine türlerinde olabilmektedir. Su bazlı sistemler, epoksi reçineli sistemler en çok pazarda kullanılan boyalardır. Boya, uygulandığı yüzeyi yangından korumak ve yangının yayılmasını geciktrimek maksadı ile uygulanmaktadır. Seçilen madde üzerine uygulanan boya, yangın esnasında şekil değiştirmekte ve şişmektedir. Bu şişme, boyanın cinsine ve yapısında göre değişmektedir. Kalınlığının l 000 katı kadar şişme özelliği olan boyalar mevcuttur. Şişen boya tabakası yüzeye gelen ısıyı bloke etmekte, ısının maddeye ulaşmasını geciktirmektedir. Bu sayede yüzeye, yangında oluşan enerji ulaşamamakta ve yangın yayılımı geciktirilmektedir. Bazı boya şişme resimleri; Bu uygulamanın benzeri kağıt içinde olabilmektedir, örnek bazı resimler; Boyanın yangını geciktirme prensibi, gerçekte yangının yayılmasının geciktirilmesi ve yangıVernik olan tahta yüzey na müdahale süresinin arttırılması anlamına Şişme devam ediyor gelmektedir. Örneğin bir odanın kapılarını, duvarlarının yangın boyası ile korunduğunu düşünelim. Yançıın çıktığı anda, boya koruma görevini yapacak ve uygulandığı yüzey ısınmayacak, yangında açığa çıkan enerji malzemeleri yakamadığı için yangın yayılmayacaktır ve o odaya müdahale için zaman kazanılmış olacaktır. Dünyada Geçerli Olan Standartlar; Boyanın teorik olarak ifade edilen özelliklerini sağlayabilmesi için dünyada belli standartlar oluşturulmuş ve test kuruluşları bu standartlara göre raporlama yaparak ürünlerin performasını garanti altına almıştır. ASTM, BS, ULS, ANSI, NFPA gibi dünyada geçerli test methodları ve bu methodlara göre testleri yapıp rapor veren UL gibi laboraturalar mevcuttur. Şişen tabaka temizlendiğinde Şişen tabaka temizlendiğinde Tahtaya ısıdan zarar gelmediği göriilüyoı:
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=