1 YANGIN -MAKALE Türkiye'deki Ormanları n Durumu ve Orman Yangı nları na Genel Bakış Bir tabii afet olan orman yangınları sebebiyle dünyada her yıl ortalama 5 milyon hektar orman yok o/maktadır. Bu yazıda, dünyadaki orman yangınlarının tarihçesi hakkında kısaca bilgi verilerek, Türkiye'nin orman varlığı ve orman yangınları hakkında bilgiler aktarılmaktadır. ____ _ ______ Sezer ASLAN Yangın Eğitim Uzmanı Gökte/ Telekom 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 126 50 Bir tabii afet olan orman yangınları sebebiyle dünyada her yıl ortalama 5 milyon hektar, Akdeniz ülkelerinde (Yunanistan, İtalya, İspan ya, Fransa, Portekiz) yılda 500 bin hektar ve ülkemizde ise l O bin hektar orman alanı zarar görmektedir. Bu tabii afet neticesinde, maddi olarak ifade edilemeyecek boyutlarda oksijen tüketimi, karbondioksit üretimi meydana gelmekte, flora, fauna ile birlikte yerleşim yerleri za rar görmekte ve can kayıpları yaşanmaktadır. ,.,._o, Global orman alanı, dünya nüfusunAkdeniz coğrafyası ve iklim kuşağında yer alon ülkemiz ormanları, özellikle yaz oylarında yoğun bir yangın tehdidi altında bulunmaktadır. Bu çerçevede Çevreve Orman Bakanlığı, ülkemizde her yıl çıkan 4000'in üzerinde orman ve ot. anız vb. yangını ile mücadele etmekte ve söndürmektedir. Orman yangınlarına ilişkin istatistikler, Orman Konunu'nun kabul edildiği l 937'de başlıyor. O tarihten günümüze 74.294 orman yangını çıktı ve l .630.046 hektar alon yandı. Sadece 2003 yılında 1978 yangın yaşadık ve 6246 hektar -Büyükodo yüzölçümünün 12 katı- ormanlık alanımızı yitirdik. Orman yangınları. küreselleşen dünyada etkileri ve sonuçları itibarıyla bütün ülkeleri ilgilendiren doğal afetlerin başında gelmektedir. Yangın lar, dünya çapında her y ı l milyonlarca hektar orman olanının yanmasına, katrilyonlarla ifade edilen yangınla mücadele masrafına, can ve mal kayı plarına neden olabilen önemli bir tehdittir. Artan nüfus ve aşırı tüketim, doğal kaynakların, özellikle ormanların hızla yok olmasına neden olmaktadır. Yangınlar sonucu olan bu kayıp; erozyon, kütle kaybı, su kaynaklarının bo zulması, hava kirliliği, çölleşme, sel, heyelan, çığ gibi felaketleri de beraberinde getirmektedir. � daki artışla ters orantılı olarak, devamlı e bir daralma süreci sergilemiştir. M.Ö. 2000 yılından önce yaklaşık 8 milyar hektar olan dünya ormanları, son l 50 yılda endişe verici bir hızla azalma eğilimine girmiş ve son verilere göre toplam olanı 3.2 milyar hektardüzeyine inmiştir. Bu azalmada orman yangınlarının küçümsenemeyecek bir rolü vardır. Türkiye'deki orman olanlarının azalması. dünyadak i gelişmelere paralellik göstermektedir. M.Ö. l 0.000'de % 72 orman, % 1 7 bozkır (step) olan bölgenin, şu anda % 26'sı orman, % 35'i bozkırdır. Ormana zarar veren faktörler arasında daima önemini koruyan yangın, Türk i ye' de ormanların sürek liliğini tehlikeye sokan etkenlerin en önemlilerinden biridir. Özellikle orman yangınlarının çık masında ve yayılmasında en uygun koşullara sahip, Akdeniz ikliminin etkili olduğu ülkemizin önemli bir kısmı, bu doğal afetin devamlı etkisi altındadır. Türkiye'deki ormanlık alon 20. 703 . 1 22 hektar olup, ülke yüz ölçümünün 527'sini kaplamaktadır. Ormanlık alanın % 5 1 'i ver i mli alanı kapsamında geri kalan % 41 'i ise verimsiz alanı kapsamaktadır. l . Türkiye Orman Varlığı 77 . 7 milyon hektar olan Türkiye topraklarının % 36'sını oluşturan 27.7 milyon hektar alanda tarım yapılırken, 20.2 milyon hektar (% 26)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=