Yangın ve Güvenlik Dergisi 132. Sayı (Ocak-Şubat 2010)

1KAPAK KONUSU Taşınabilir Yangın Söndürücünün Kısa Tarihi Yıllardır birçok etkin yangın söndürücü madde keşfedilmiş, fakat bunların birçoğu özellikle zehirleyici yan etkileri nedeniyle terk edilmiştir. Diğerleri ise daha etkili, buna karşılık daha az tehlikeli yan etkileri olanlar tarafından yenilenmiştir. Yazıda, bu konuda kısa bir tarihçe verilmiştir. ___ _ _______ Kaynak: http://www. flresate. org. uk - 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 132 - 28 Taşınabilir yangın söndürücü genellikle acil durumlarda, yangını söndürmek ve kontrol olmak için kullanılan etkin bir yangına karşı korunma cihazıdır. Tipik olarak taşınabilir bir yangın söndürücü, içinde serbest bırakıldığında yangını söndürebilecek bir etken olan, kopalı basınçlı bir kaptan oluşur. Bir yangın söndürme cihazını kullanmak için, ilk olarak o söndürücünün yangının tipine uygun olup olmadığından emin olmak gerekir. Eğer değilse, tesir etmeyebilir, hatta ilave tehlikelere neden dahi olabilir. Örneğin mutfakta, patates cipsi yapılan bir kızartma tavası yangınında su kullanılması halinde, su tavada yanmakta olan yağın dibine çökecek, süratle kaynayarak buhar hale gelecek ve çıkan buhar alevle yanan yağı geniş bir püskürtülmesi sağlanırdı. Şırıngalar l 666'daki olana yayacaktır. Yanmakta olan bir elektrik büyük Londra yangınında kullanılmışlardı. yangınında su kullanılması ise elektrik çarp- Modern taşınabilir yangın söndürücünün ilk mosı tehlikesi yaratabilir. versiyonu, 1819 yılında Yüzbaşı George WilliYıllardır birçok etkin yangın söndürücü madde keşfedilmiş, fakat bunların birçoğu özellikle zehirleyici yon etkileri nedeniyle terk edilmiştir. Diğerleri ise daha etkili, buna karşılık daha az tehlikeli yon etkileri olanlar tarafından yenilenmiştir. Yangın Söndürücülerin Geçmişi Milattan yaklaşık 200 yıl önce İskenderiyeli Ctesibius yangına su basmak için bir el pompası keşfetmiştir. Romalıların do, yangına su atmak için elden ele iletilen su kovaları ile oluşturulan kova zinciri kullandıkları bilinmektedir. Daha sonra orta çağlarda, yangına huzme şeklinde su püskürtmek için fıskiye şeklinde şırıngalar kullanılmaya başlamıştır. Şırınga, bisiklet pompası prensibi benzeri çoom Monby tarafından yapılmıştı; cihazda 3 galonluk (1 3,6 litre) bir bakır kop içinde hava basıncıyla sıkıştırılmış potasyum karbonat solüsyonu bulunmaktaydı. 1 9 1 2 yıllarında Pirene karbon tetroklorür veya CTC yangın söndürücüyü buldu; burada sıvı pirinç veya krom, bir kaptan bir el pompası yardımıyla yangına püskürtülüyordu. Bu cihazların kapasiteleri genellikle l quart veya l , l litre veya l pint (0,6 litre) civarındaydı fakat 2 galon, 9 litrelik modelleri de vardı. Karbon tetraklorür, buharlaşması lışmoktodır. Nozul kısmı suya daldırılır ve yokla- ile yangını meydaşık l litre kadar su şırınganın pompa pistonu, na getiren kimyasal ile emilirdi. Doldurulmuş şırınga daha sonra reaksiyonu bozarak yangına yöneltilir ve piston basılarak suyun sönmesine sebep

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=