1YANGIN - MAKALE Resim l . UL 555 - Su Jeti Testi. b) Aktüatörler fabrikada monte edilmiş getirildi. Günümüzde ISK (HVAC) tasarımlarında duman damperleri iki amaçla kullanılır: t Yangın sırasında dumanın dağılımını engellemek için otomatik olarak kapanır t Yangın sırasında, Tablo 2. Sızıntı Sınıfı 1 1 1 1 1 1 yangın zanları arasındaki basınç farklarını kontrol etmek ve HVAC sistemi ile beraber mühendislik tasarımı yapılmış duman kontrol sistemlerini çalıştırmaktr. olmalıdır. (Resim 2) Haziran 1 999 daki 4. baskıda duman damc) "Dinamik kapama testi" daha önceki perlerini kıyaslayarak aşağıdaki tanımları "yangın damperleri çalışma testi"nin getirir; yerine minimum hava hızı l0.2 m/s ve damperdeki minimum basınç l kPa şartları ile uygulanmaktadır. d) Yangın damperleri 20.000 kez açmakapama testine (tam stroke) tabi tutulmalıdır. Eğer damper oransal debi kontrolü olarak da kullanılacak ise 100.000 kez (tam stroke) test edilmelidir. 2. UL 555S -Duman Damperleri İçin Güvenlik Standartları Yangın sırasında yapıların zarar gördüğü bir gerçekse de insan hayatına en büyük riski duman oluşturmaktadır. Yangın sırasında yaşanan ölümlerin yaklaşık %80'i duman nedeniyledir. UL 555 -yangın damperleri için 1968 yılında yayınlanmış olmasına rağmen UL 555S duman damperi için ilk kez 1 983 yılında yayılandı. Bu yayınla damper performansları ve sızdırmazlık tanımları Resim 2. Duman Damperleri: ISK - HVAC kanallarının bir yangın zonundan diğer yangın zonuna geçtiği yerlerde kullanılır. Kombine Yangın/Duman Damperleri: Hava kanallarında hem yangın damperi hem de duman damperinin gerekli olduğu yerlerde kullanılır. Kombine yangın/duman damperleri hem UL555 hem de UL555S'e uygunluk göstermelidir. 2. l . UL 555S'e Uygunluk İçin Yapılması Gereken Test Prosedürleri t Tuzlu Suya Dayanıklılık Testi Bu test duman damperinin agresif ortam koşullarına dayanıklılığı test edilir. t Açma-Kapama Testi Yangın damperleri 20.000 kez açmakapama testine (tam stroke) tutulmalıdır. Eğer damper oransal debi kontrolü olarak da kullanılacak ise l 00.000 kez (tam stroke) test edilmelidir t Çalışma Testi Kombine yangın/duman damperi, ısıtılmış hava ile test edilirken hava sıcaklığı seçilen sıcaklığa (elevated temperature) yükseltilmeli ( 1 2 1 °C veya daha yüksek bir sıcaklık tanımı olabilir) ve bu sıcaklıkta l 5 dakika kalmalıdır. Daha sonra damper 75 sn içinde kapanmalıdır. ısı verilmesine devam - 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAY! 132 - 82 Sızıntı Birimleri (m3/s.m2) 0.25 kPa 1 .0 kPa 2.0 kPa 3. 0 kPa .020 .041 0.056 0.071 .051 0. 1 02 0. 143 0.1 78 .204 0.408 0.571 0.714 Resim 3. Çoklu yangın damperine uygulanan UL 555 testinden bir örnek. edi lmeyip damperin 75 sn. sonra açıldığı görülmelidir. Damperin dışına monte edilen aktüatörler bir kutu (enclosure) içer i sinde test sıcaklığına maruz bırakılmalı ve test gerçekleştirilmelidir. Unutulmamalıdır ki çoğu zaman damperlin fonksiyonunu tasarlandığı şekilde yerine getirememesinin sebeplerinden biri de aktütatörlerin ve elektrik bağlantılarının sıcaklığa dayanımda yaşadığı problemlerdir. t Sızdırmazlık Testi Minimum hava hızı l0.2 m/s, damper kapama basıncı l kPa olmalıdır. Daha yüksek sınıflandırma gruplaması yapılarken her bir basamakta hava hızı 5.1 m/s, basınç değerleri 0.5 kPa kademesi ile arttırılmalıdır. Duman damperlerinin kaçak ölçümleri, sıcak hava kullanmak sureti ile yapılan test şartlarını esas almaktadır. UL tarafından sertifikaları verilen duman damperleri, test şartları altında damperde ö l çülen hava kaçak seviyesini belirten bir sınıflandırmaya sahiptir. Duman damperlerinde ayrıca, damperin tasarlanmış olduğu azami hız ve statik basıncı belirten bir hava akım ölçümü de mevcuttur. Duman damperleri kaçak ölçümleri, aşağıdaki tabloda da gösterildiği üzere, Sınıf 1, il veya 111 olarak tanımlanmaktadır. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=