Yangın ve Güvenlik Dergisi 133. Sayı (Mart 2010)

YANGIN -MAKALE 1 Kapalı Alanlarda Duman ve Zehirli Gazların Bu yazıda, kapalı alanlarda meydana gelen yangınlarda, duman ve ısınmış havanın tahliye edilme şekilleri, zehirli gazlar ve tahliyesi ile dumanlı ortamlarda hareket hakkında bilgiler verilmektedir. _____ _ _____ sezer ASLAN Yangın Eğitim Uzmanı ve Danışmanı • Tahliye Edilme işlemleri l. Merdiven Boşluklarını Kullanarak Çatıdan Açılan Delikle Duman ve ısınmış Havanın Tahliyesi Yangın olayları sırasında ölümlerin nedenlerinden biri de, şüphesiz ortamda oluşan zehirli gazlar ve dumandır. Yapılan istatistikler sonucunda, yangın esnasında ölümlerin yüzde 50, hatta yüzde 80'inin yanıklardan ziyade dumandan oluştuğu belirlenmiştir. Yangın ortamında oluşan zehirli gazlar, ısınmış hava ve duman partikülleri çeşitli duman tahliye usulleri ile ortamdan uzaklaştırılarak ortamdaki infilak limiti azaltılır ve temiz hava olanağı sağlanır. Kapalı alanlardaki yangın ortamında yayılan duman, kaçış yollarını ve merdivenleri kaplayacağı için büyük tehlike arz eder. Yine kapalı alanlarda oluşan duman ve ısınan hava, fizik kura llarına göre havadan hafif olduğu için duman, ısınan hava, zehirli gazlar kendi ataleti binanın üst katlarına ve odaların tavanlarına ile çıkar ve infilak limiti düştükten sonra daha doğru yükselir. önce açılan deliğin aksi istikametindeki diğer 'I 2. Duman, Deliklerden Dışarı Doğru Çıkar Duman ve ısınmış hava, havalandırma amaçlı açılan kapı, pencere, çatı deliği veya duvar deliğinden dışarı çıkmaya çalışır. Ancak bu tür havalandırma yerleri açılırken, rüzgar faktörü unutulmamalı ve delikler rüzgarın aksi istikametinde açılmalıdır. Rüzgarın aksi istikametinde açılan bu tür duman tahliye bölümlerinden kapı ve pencerelerin veya deliğin açılması ile rüzgar akışı sağlanarak tahliyenin kolaylaşması sağlanır. Bu şekilde ortamdaki kirli hava ile temiz hava yer değiştirerek ortama temiz hava girişi sağlanmış olur. Duman tahliye ile yangın söndürülmez, ancak yapılan iyi bir duman tahliye işleminin, dumanın yayılmasını önleyeceği ve yangın riskini en az düzeye indireceği muhakkaktır. Kapalı alanlarda ortama çok kısa zamanda dolan duman, ortamdaki oksijen oranını düşürecek hatta yok denecek seviyeye getirerek canlıların ölümüne neden olacaktır. Canlıların yaşaması için ortamda yüzde 21 oranında oksijene (temiz hava) ihtiyaç vardır. Bu oran yüzde 16 seviyesinin altına düştüğü zaman, yaşam riske girecek ve ölümler meydana gelecektir. Duman içerisinde yanıcı gaz da olacağı için, yeterli havalandırma sağlanmayan bir ortamda bilinçsizce açılacak bir kapı veya pencere, ortama daha fazla YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 1331 85 -

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=