YANGIN -MAKALE Kumaş Kaplı Mobilyalardan Kaynaklanan Yangın Tehditlerinin Değerlendirilmesi Herhangi bir yangın esnasında kumaş kaplı, döşemeli mobilyalar ve yataklar; çok kısa sürede yanma, ısı yayma ve zehirli gaz üretme özelliğine sahiptir. Bu makalede, bu tarz mobilyalardan kaynaklanan yangın tehditlerinin değerlendirilmesine yer verilmiştir. _______ _ __Charles FLEISCHMANN Kaynak: www.fpemag.com Depolama amaçl ı olmayan binalarda istenmeyen yangınlar çıktığında, kumaş kaplı mobilyalar ve yataklar kadar kontrol edilemez durumlar yaratabilme potansiyeline sahip pek az nesne vardır. En kötü durum senaryosunda, alev almayı müteakip çok kısa bir süre içinde (3-5 dakika) bir kumaş kaplı mobilya için yayılan ısı oranı (HRR) 3 MW'dan daha fazla olabilmektedir [l ]. Dahası, sadece yangının gelişme süresinde yayılan ısı değil, aynı zamanda yanma sonrası ortaya çıkan zehirli gazlar da (öncelikle CO) sakinlerin boğulmasına yol açabilmektedir. kaplı mobilyalar için önerilen bu standardın CPSC tarafından kabul görüp görmeyeceği henüz kesinlik kazanmamıştır. Standarda, Kaliforniya Ev Mobilyaları Yalıtım Bürosu ve Ulusal Eyalet İtfaiye Şefleri Derneği ve başka ilgili şahıslar tarafından itirazlar yapılmıştır. Mobilya sanayisi dışından standardı eleştirenlerin ilettikleri görüşler, standardın mobilya yangınlarından ölenlerin sayısının azalması için yeterince sıkı olmadığı yönündedir. Kumaş Kaplı Mobilyaların Karmaşık Özellikleri [5] Son otuz yıl içinde, yangından korunma mü- Kumaş kaplı mobilyalarda çıkan yangınların hendisleri için üzerinde en çok çalışılan yanıcı karmaşıklığ ı çok iyi bilinmekte, poliüretan özelliği olan kumaş kaplı mobilyalar ve yataklar köpük ve sentetik malzemelerin erime özellikolmuş, bunlar için bir sürü araştırmalar yapılmış, leri de herkesin malumu bulunmakta, ancak yönetmelikler hazırlanmıştır. Avrupa'da Kumaş buna rağmen bu tür bir fenomenin detaylı Kaplı Mobilyaların Yanma Şekilleri [2] (CBUF) modellenmesi hala emekleme döneminçalışması hem deneysel sonuçları, hem de de bulunmaktadır. Alev alma kıvılcımından geliştirilmiş yanma modelleme yöntemlerini sonra, oturma yerinden alev alan bir kumaş ihtiva etmektedir. kaplı mobilyadaki yanma, dört ana evreye ayrılabilir: yayılma, içe doğru yanma, yangın Ancak, bu modelleme çabalarının çoğu, havuzu ve sönme. Şekil l 'de poliüretan köpük sayısal modellemede erişilen gelişmeler sonu- dolgulu, yün kumaş kaplı bir koltuğun kütlesi ve cunda neredeyse tamamen atıl bir durumda yaydığı ısı gösterilmektedir. Grafikte yanmanın kalmıştır. Araştırma ortamının dışında, ABD'deki dört evresi de gösterilmiştir. Yayılma evresi, Tüketici Ürün Güvenliği Komisyonu (CPSC) ku- alev almadan başlayarak tüm koltuğun, armaş kaplı mobilyalar ve yataklar tarafından kasının ve kollarının yanmasına kadar geçen oluşturulan tehlikeleri incelemektedir. Bu çalış- zamanı kapsamaktadır. Bu durum, yayılan manın bir bölümü olarak CPSC, hem kumaş ısının devamlı olarak arttığı erken evrelerde kaplı mobilyalar, hem de yataklar üzerinde bir görülebilir. dizi deneyler gerçekleştirmiştir. 2007 yılında tüm üretimi yapılan, ithal edilen ve yenilenen yataklarda uyulması gereken yeni bir yatak alev alma standardı ( 16 CFR Kısım 1633 Yatak Takımlarının Alev Alma Standardı[3]) yürürlüğe girdi. 2008 yılında CPSC Kanun Yapmak Yangın yüzeyde yayıldıktan sonra, içe doğru yanma evresine geçer, bu durum koltuğun minderleri yanarken yayılan ısının geçici olarak sabit kalması ile gözlemlenebilir. Koltuk tamamen yandıktan sonra, eriyen yanıcı maddeler yere damlayacak ve bir yangın havuzu oluştuİçin Öneri yayınladı: CPSC NPR 16 CFR Kısım racaklardır. Bu da yayılan ısının aniden artması 1634 Evlerde Kullanılan Kumaş Kaplı Mobilyalar ile gözlemlenir. Tipik olarak ısı yayılımının azami İçin Alev Alma Standardı [4]. Hali hazırda kumaş noktaya eriştiği zamandır. - 1YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 137 - 56
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=