■ 74 1 YANGIN - MAKALE sinyal/ kontrol kablolarının döşenmesinde PVC için gerçekleştirilen tüm bu az du- havalandırma imkanı az olan, kapalı askullanılabilecektir. man yayma ve kurşun ihtiva etmeme keri alanlar/ gemiler/ denizaltılar, kamusal gelişmelerine karşılık, PVC kullanımına karşı alanlar ve yer altı metro sistemlerinde 2.2 PVC Bileşikler Az Duman Yayan Aleve Dayanıklı PVC (ADAD PVC) bileşikler 20'den fazla yıldır, ticari binalarda katlar arasına döşenen iletişim ağı kabloları için mevcut katı Kuzey Amerikan (NFPA Ulusal Elektrik Kanunnamesi®) kurallarında belirlenen az duman yayma şartlarına uygun olarak kablo kılıflamasında başarıyla kullanılmaktadır. Standart aleve dayanıklı PVC yanma olan ve halojensiz bileşiklerin taraftarı olan kişiler yanma esnasında klor bileşeninin reaksiyona girerek tehlikeli olan HCL (hidroklorür) gazı salacağını savunmaktadırlar. Bu, gelişmiş elektronik cihazların devre kartlarında veya bağlantılarında dumandan dolayı oluşabilecek korozyona maruz kalabilecekler i çok krit i k ortamlarda önemli olabilmektedir. Ancak, bir toplam tehlike değerlendirmeanında yoğum bir siyah duman çıkar- sinde, sıcaklık ve alev alma dereceleri maktadır ki, bu da herhangi bir yangın anında bina boşaltılırken tehlike yaratmaktadır. Tahliye işlemi için standartlar daha fazla süre tanıyacak şekilde geliştikçe, PVC'nin duman özelliklerini değiştiren ve daha az duman yaymasını sağlayan teknolojiler de geliştirilmiştir. Bu teknoloji, katlar arasına döşenen kablolarının kılıflarının üretiminde PVC kullanımını hızla yaygınlaştırmış, yangın güvenliğini de ciddi olarak artırmıştır. tehlikeli veya ölümcül yan ürünlerin reaksiyonuna yol açacak seviyeye geldiğinde, genellikle ADAD PVC değerinin döşenen kablolar kanalı ile yangın çıkması ve yayılması tehlikesini asgari düzeye indirmesi genellikle gazların korozyona yol açma ve zehirleme düşüncelerini bastırmaktadır. Hakikaten de, tüm yapı malzemelerinin ürettiği karbon monoksit gazı, bir yangındaki en büyük tehlikedir ve bitik düşmeye neden olan en büyük etmendir. Tüm kullanılmakta idi. Orijinal halojensiz bileşikler AD PVC ile karşılaştırıldığında, mekanik olarak zayıf kalmaktaydılar ve işlenmesi daha karmaşık idi. Esas olarak poliolefinler PVC'den daha yanıcı olduklarından, PVC ile mukayese edilebilir aleve dayanıklılık kazanabilmeleri için daha yüksek ve daha karmaşık dolgu yükleyicilerine gereksinim duyulmaktadır. Son l O yıl içerisinde, birçok bakır ve fiber optik kablo tasarımında kabloların özelliklerini önemli miktarda koruyabilmek ve aleve dayanıklılık elde edebilmek amacı ile halojensiz bileşik teknolojisinde ciddi ilerlemeler kaydedilmiştir. Çekme dayanımı, uzama ve yırtılma kuweti gibi daha üstün fiziksel özellikler halojensiz bileşik teknolojisinin daha zorlu ortamlarda kullanılmasına olanak sağlamıştır. Şekil 3'te çeşitli halojensiz bileşiklerde bazı tipik plastikler üzerinde yapılan denemeler veriler gösterilmektedir. Orijinal T&K PVC bileşiklerinde kablo üretim de aynı ölümcül dozaj aralığında sonuç işlemleri esnasında plastik çekme sıcaklıklarına dayanabilmeleri için kurşun bazlı stabilizatörler kullanılmakta idi. Böylece, mükemmel aleve dayanıklı özellikler çevreye duyarlı bir formülle birleştirilerek istikrarteknolojisi ile "kurşunsuz" ADAD PVC bileşikler uygun maliyetlerle kullanıma sunulmuştur. Bu ADAD PVC'li formüller son l O yıldır kullanımda olup, tüm RoHS belgelendirme gereksinimlerini karşılamaktadır. Bunların geri dönüştürülmeleri de çok kolaydır. Halojensiz Bileşikler Ürün Çekme Uzama Üretim Hızı Tarifi Dayanımı % g/1 O dok MPa vermektedir. 2.3 Halojensiz Bileşikler "Az duman yayan ve sıfır halojen ihtiva eden" ya da halojensiz bileşikler, halojen ihtiva eden benzerlerine göre (PVC'de klor, floropolimerlerde florin, alev almaya karşı dirençli formüllerde brom) kablo kılıflama teknolojisinde daha az asit gazı üretmek (zehirli gaz emisyonu) üzere geliştirilmişlerdir. önceleri EVA, PE veya PP gibi poliolefin bazlı üretilen bu bileşikler Uygulama S540 1 1 170 9 ILEOCI y3ü3k2se. 3kaotlemşateklsatinbi igrliketçemişleesni mgeersei kkeonlakyadbır.lolarda kullanılır. S500 1 1 180 6 Genel amaçlı, kaplama kalitesinde saoo 1 1 150 1 0 IkEaClite3s3in2d.1etesti ni geçmesi gereken kablol ar için kolay işlem IN200 15 1 70 4,5 Düşük Ger i lim Yalıtımı kalitesinde FBl00 8 70 Dolgu Bileşeni Şekil 3. 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 138 Bu malzemelere ait çekme performanslarının daha da iyi leştirilmesi, hat hızlarının artık dakikada 200 m'ye ulaşması ile birlikte, bu teknoloji ekonomik olarak daha uygun bir konuma gelmiştir. Öncelikle Avrupa ve Asya'da olmak üzere, halojensiz kabloların yaygınlaşması, son beş yıl içinde ciddi biçimde artış göstermiştir. Kuzey Amerika'da da halojensiz T&K kullanımı artmakla birlikte, bu bileşiklerin hava boşluğu kablosu için gerekli alev yayılımı ve düşük miktarda duman yayma Halojensiz Bileşikler Ürün Oksijen Alev Alma Asit Asit Gazı Endeksi Gazı İletkenlik Tar i fi % Sıcaklığı 0c pH µScm-1 S540 45 330 5,5 75 S500 35 255 6.3 13 saoo 30 345 5,5 5 IN200 35 270 6,0 14 FBl00 30 230 5.5 40
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=