KAPAK KONUSU - MAKALE Sprinkler Sistemleri için Bina Kodları Sismik Gereklilikleri ve Tavan Sistemleri ile ilişkisi Geçtiğimiz 20 yıl içerisinde bina düzenlemelerinde sismik gerekliliklerin ve de NFPA 13'te bulunanların ötesinde sprinkler sistemlerine yönelik olarak ilave gerekliliklerin geçirdiği evrim bu makalede, bu gerekliilkleri kapsayacak şekilde NFPA 13'ün geçirdiği evrim ile birlikte sunulmuştur. _____ _ ---Robert E. BACHMAN, P. E. R. E. Bachman Consulting Engineers Kaynak: www.fpemag.com 1 YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 139 36 Giriş Geçtiğimiz 20 yılda, Amerika Birleşik Dev l etleri'nde kabul edilmiş olan bina düzenlemelerindek i sismik gereklilikler ciddi oranda değişiklik göstermiştir. Bu değişiklikler temel olarak önemli depremlerdeyapısal veyapısal olmayan sistemlerin performanslarına yönelik gözlemler ile tetiklenmiş olup, NFPA l 3'te belirtilenlerin ötesinde, sprinkler sistemleri için ilave sismik gereklilikler i de içermiştir. Geçtiğimiz 20 yıl içerisinde bina düzenlemelerinde sismik gerekliliklerin ve de NFPA l 3'te bulunanların ötesinde sprinkler sistemlerine yönelik olarak ilave gerekliliklerin geçirdiği evrim bu makalede, bu gereklilikleri kapsayacakşekilde NFPA l 3'ün geçirdiği evrim ile birlikte sunulmuştur. Sprinkler sistemleri dahil olmak üzere, yapısal olmayan komponentler için olan mevcut bina düzenlemeleri sismik gereklilikleri Uluslararası Bina Düzenlemeleri[2] (IBC) tarafından da kullanılan, ASCE7-05 [l ] 'in l 3. Bölümünde sunulmuştur. Yapısal olmayan komponentler için olan gerekliliklertemel olarak 2003 NEHRP Öneri Maddeleri Bölüm 6'da bulunmaktadır[3]. 2003 NEHRP Öneri Maddeleri Bölüm 6'da bulunan gerekliliklerin çoğu, NEHPR Düzenleme Güncelleme Komitesi (PUC)'nin Teknik Alt Komitesi (TS-8) tarafından 1991 ila 1997 yılları arasında gerçekleştirilmiş olan geliştirme amaçlı çalışmaya dayanmaktadır. Bu süre zarfında, TS-8 1 989 Loma Prieta ve 1 994 Northridge depremleri sırasında yapısal olmayan komponentler üzerinde yapılan gözlemlerden etkilenmiştir. Her iki deprem de, sprinkler sistemleri dahil Resim ı . bina düzenlemeleri sismik gereklilikleri temel olarak Tek tip Bina Düzenlemesi[4] (UBC)'de bulunanlara dayalı idi. UBC yapısal olmayan komponentlere yönelik sismik yanal güç gerekliliklerini 1 96 l yılında sunmuştur. 1 997 yılına kadar UBC'de yapısal olmayan komponentlere yönelik sismik güç gerekliliklerinde herhangi bir belirgin değişiklik görülmemiştir. 1997 yılındaki UBC 1994 Öneri Düzenlemelerinde sağlanan yapısal olmayan güç gereklilikler i ni benimsemiş ve 1 989 ve 1 994 depremlerinde yapılan gözlemlerden etkilenmiştir. Bu yapısal olmayan güç gereklilikleri günümüzde ASCE ?'de bulunanlar ile büyük benzerlik taşımaktadır. olmak üzere ciddi oranda yapısal olmayan 1 947 yı lından başlayarak, Ulusal Yangın Sigorhasara yol açmıştır. tacıları Kurulu bir şekilde bağımsız olarak ilk kez, tavandan sarkan ve duvara bağlanan IBC'nin 2000 yılında yayımlanmasına kadar, sprinkler sistemleri için zorunlu olmayan sismik daha yüksek oranda sismik olan bölgelerdeki gereklilikleri geliştirmiştir[5]. 1 95 l yılında, ta-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=