oranda sağlam kalması hedeflenir. Örneğin bir hastaneyi ele alalım; deprem olduğunda, bina sağlam kalsa da, içenün, bunların yıllık yaklaşık olarak 350-500 milyon avro ciroları vardır. Bu çok ciddi bir rakam. Bir fabrikanın bir gün durması l milrisinde ameliyat masasındaki bir hasta yon avro, bir ay durması 30 milyon avro. ne derece güvende? O hastanede jeneratör sabitlenmiş mi, hijyenik sistem bağlanmış mı, içerisinde azot, oksijen ve bir sürü hayati unsuru etkileyen sistemler stobil mi? Tüm bunları düşündüğünüzde bir bütündür bina. Binanın kabası bir korunak, içi ise yaşayan bir olgudur. Bunun için sadece binayı değil, içini de korumak gereklidir. Bir hastane olarak çalışır halde kalıp, deprem sonrasında da hizmet vermekle yükümlüsünüz. Özellikle hastane örneğini çok veriyorum. Çünkü özellikle bu yapılarlürkiye'de hiç korunmuyor. Yapılan bir çok özel sektör hastanesi de dahil olmak üzere, deprem sonrası korumaya hiç önem verilmiyor. Mesela izmit'teki çok önemli, yakıt üzerine çalışan ve çok ciddi hassar görmüş olan tesisdeki yangını ele alalım. lesinin yanma nedeni, oradaki elektrik sisteminin jeneratörlerinin devreye girememesidir. Jeneratörler güvenli hale getirilmiş ve devreye girebilmiş olsaydı yangın söndürme sistemi çalışacakve yangın büyümeyecekti. Önlem alınmadığı için kayıp çok büyük oldu. Bu tür kuruluşlarda ana sistem enerji kaynağıdır; yani jeneratör, trafodur. Bunlar olmayınca hiçbir şey çalışmaz. Deprem halinde bırakın enerji kesintisini, bir fabrikanın bantları devriliyor, üretim yapılamıyor. Bunların hepsi bir bütün. Bu şekilde ele aldığınızda, fabrika sahibi KAPAK KONUSU - RÖPORTAJ 1 LIJIIMYAPI kuruluşu bir test laboratuvarı hazırlamış. Böylelikle kendi cebinden çıkan parayı azaltmak amacıyla oluşmuş bir sistem meydana gelmiş. Tabi bir de FM'in on binlerce firmaya bu test hizmetini verdiğini düşündüğünüzde bu konuda ne kadar büyük rakamların döndüğünü tahmin edebilirsiniz. UL ise, ürününüzü götürüp farklı özelliklerini test ettirerek onay aldığınız bir kurum. Örneğin ürünün kırılmazlığına bir UL onayı alıyorsunuz; UL bu testi yapıyor ve ürününüzü onay l ıyor. Ama bu, ürünün sadece kırılmazlığına verilen bir onaydır, ürün için yanmaz diyemezsiniz. Türkiye'de bu tamamen karıştırılmış bir durumda. Bundoğal olarak zararını sigortadan temin ları elimizden geldiğince her mecrada Sigorta Firmaları Büyük Etken . . . Bu konunun Türkiye'ye giriş nedeni sigorta firmalarıdır. Aslında dünyada ortaya çıkışı do sigorta firmalarına dayanıyor. 1906 yılında California'da meydana gelen bir depremde eyalet yerle bir oluyor. O zaman fark ediliyor ki, bu işin yapının yıkılmasından başka noktaları da var. Sadece binanın korunmasının yeterli olmadığı, binanın çalışmasının da gerektiği görülüyor. Çünkü bakıyorlar ki ayakta kalan binalar do var ama hiçbir işe yaramıyorlar. Türkiye'de özel sektörde faaliyet gösteren en büyük ilk iki-üç ismi ele alın; Türkiye'deki en yüksek ciroya sahip fabrikaları düşüetmek isteyecektir. Tabi o kadar büyük sigorta firmaları yok, bunları reasürans firmaları karşılıyor. Milyarlarca dolarlık bir para söz konusu. Türkiye'de özellikle tercih edilen UL ve FM sertif i kaları vardır. FM aslında bir sigorta kuruluşudur, sertifika ürünü değildir. FM Global'a baktığınızda dünyanın en büyük sigorta kuruluşlarından birini görürsünüz. Yangın konularında uzmanlıklarını vermişlerdir. Kuruluş der ki, ürünün yaptığım testi geçerse ve o ürünü kullanırsan sigorta primini düşüreceğim. Çünkü baktığınızda yılda yüz binlerce dolara ulaşan sigorta prim ödemeleri var. Bu şekilde FM anlatmaya çalışıyoruz. "Deprem koruması önce bilinçlenmeyle başlar" Sonuç olarak Türkiye, deprem konusunda bu kadar gelişmiş değil. Depremin acı yüzüyle l 999'da tanıştık. 1996 inşaat Yönetmeliği'nde deprem koruması konusu vardır. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nda üç kere seminerverdik. Bakanlıkta hiç kimsenin bundan haberi yok. 2006 yılı oldu; o yönetmelik eskiden Afet Yönetmeliği idi; ama sel için de aynı binayı yapıyorsunuz, deprem için de, fırtına için de. . . Halbuki bunlar farklı durumlar; bunu fark ettiler ve içinden depremi ayırdılar. Deprem bölgeYANGIN ve GÜVENLİK SAYI 139 1 43
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=