Şekil 1. Kuru Gövde Tipi Yer Üstü Yangın Hidrantı. • Gözle görülmesizordur. • Üzerine araç park edildiğinde kullanılması imkansızdır. • Kışın üzeri karla kaplandığındabulmak mümkün olmamaktadır. • Zamanla yollarda yapılan hafriyatta zayi olmakta veya asfaltlamalarda kaybolmaktadır. • İçine yağmur suları dolarak kullanılamaz hale gelmektedir. • Hidrantı bulup hortum takma ve kullanma uzun zaman aldığından yangına anında müdahale imkanı vermemektedir. • Basit konstrüksiyon olduklarından iyi sızdırmazlık temin edilmeyip, su kaybına neden olmaktadır. Yer üstü yangın hidrantlarında ise bu sakıncalar olmayıp, iki hortum takılıp üstten hidrant vanası açıldığında, hemen yangına su sıkılabilmektedir. Bundan başka iyi bir yer üstü yangın hidrantında şu özellikler olmalıdır: • Emniyetli bir otomatik boşaltma donanımı ile techiz edilmiş olmalıdır. Aksi takdirde, hidrant kullanıldıktan sonra gövde içinde kalan su kışın donarak hidrantı çatlatabilir. Otomatik boşaltma donanımı, sistem olarak iyi değilse su kaybına sebep olabilir. Bazı hidrantlarda,hidrantkullanılırkendelik supap ile kapatılmaktadır, ancak supapla temas halindeki conta aşınmakta ve su kaçırmaktadır. En iyi otomatik tahliye sistemi ise, açma kapama organı iletemasta olmayan,sadecesubasıncıileaçıpkapanan çek valf şeklindeki otomatik tahliye sistemleridir. Bunlar emniyetli ve daha uzun ömürlüdür. • Hidrant vanasının sit ve supapı akışkanlar mekaniği yönünden iyi bir dizayna sahip olmalı ki türbülanssız lineer bir akış temin edilsin, şok etkisi olmasın. Aksi halde,hortumlarrahatçakullanılamaz. Türbülanssız lineer akış hidrantın ömrünü artırır. • Hidrant gövdesinin net kesit alanı, valf çapının % 120'sinden küçük olmamalıdır. • Düşük sürtünme kayıpları olmalıdır. Hidrant 2 1 / 2" çıkışından 950 lt/dk su verirken, toplam sürtünme kaybı iki çıkışlı hidrantlarda 0.14 bar, üç çıkışlı hidrantlarda 0.21 bar, dört çıkışlı hidrantlarda 0.28 bar'ı aşmamalıqır. • Hidrant başlıkları, gövdeler ve ayakları dökme demirden, hareketli parçalar ise bronzdan yapılır. Kazım BECEREN • Hidrantlar ve hidrant kolonları 1 O bar veya 1 6 bar işletme basıncına göre yapılmış olmalıdırlar. • Çıkış ağzı tiplerine göre hidrantlar - İki adet 2 1 /2" çıkış ağızlı veya 4" çıkış ağızlı - üç adet 2 l /2" çıkış ağızlı veya 5" çıkış ağızlı - dört adet 2 1 /2" çıkış ağızlı veya 6" çıkış ağızlı En yaygın hidrant tipinde iki adet 2 l /2"lik çıkış ve bir de pompa çıkışı vardır. Ancak dış ülkelerde çıkış sayısı altıya kadar ulaşan hidrantlarda kullanılmaktadır. c)Hidrantların Yerlerine Takılması:Hidrant ayakları beton zemin üzerine oturtulmalıdır ve kuru gövde tipli hidrantlarda boşalan suyun akacağt drenajlara ihtiyaç vardır. Bunun için hidrantın altına toprak kazılarak çakıl doldurulur. Bu çakıl tabakası suyun zemine daha çabukboşalmasını sağlamanın yanı sıra hidrant gövdesi için bir temel oluşturur. d) Yangın Hidrantlarının İşaretlenmesi· Hidrantlar, sağlayabilecekleri akış değerlerine göre renk kodu ile işaretlenmelidir. Gece kolaylıkla görülebilmesi bakımından, kapasite belirten renklerin fosforlu tip boyalarla boyanması tavsiye edilir.Hidrantların nominal basıncı 14 bar'dan düşükse, üst kısımları siyaha boyanmalıdır. A Tipi Yeşil 3785 lt/dk - 5680 lt/dk B Tipi Turuncu 1900 lt/dk - 3785 lt/dk C Tipi Kırmızı 1900 lt/dk dan daha az e) Hidrantların Yerleştirilmesi· Genel kural olarak, iki hidrant arasında en fazla 245 m mesafe bulunması kabul edilmiştir. Bitişik alanlarda iki hidrant arasında 15 O m veya daha az mesafe uygun bir değerdir. Alan ihtiyaçlarının yeterince karşılanabilmesi için, hidrantlar mümkün oldukça yol ağızlarına yakın yerleştirilmelidir. Hidrantlar arası Kapat< mes afe çok riskli bölgelerde 75 m, riskli bölgelerde 100 m, orta riskli bölgelerde 125 m, az riskli bölgelerde 15O m alınmalıdır. Endüstriyel tesislerde ise hidrantlar arası mesafenin en çok75 molması uygun olur. Hidrantlar özel bir su şebekesine bağlı ise ve Flanş • YANGIN VE GÜVENLİK DE RGİ Sİ SAYl· 14 .g o -;;!. ... -::. <-< � �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=