Satıcı ve Galata Kulesi (6] İsa Kulesi (Christea Turris) Bizanslıların Büyük Burç (Megalos Pyrgos), Cenevizlilerin ısa Kulesi (Christea Turris, Torre di Cristo) dedikleri Galata Kulesi'nin yapılışı hakkında çeşitli söylentiler bulunmaktadır[ l ] . Kuleyi Doğu Roma İmparatorlarından Anastasius Oilozus'un 507 yılında bir fener kulesi olarak yaptırdığı ve Cenevizlilerin bu eski kuleyi genişletip büyüttükleri söylentilerden birisidir[3]. Daha çok üzerinde durulan ise, Cenevizlilerin gelmelerinden sonra, 1 348 yılında bö l gelerini yabancılara karşı korumak amacıyla, Galata surlarını yaptırdıkları veGalata Kulesi'nin bu surların baş kulesi olduğudur[l ]. Galata Kulesi, Haliç girişineve Marmara'ya açılan bir alanda yükselmektedir. Tüm Galota'nın gözlenebildiği tepe noktada bulunan bu tarihi kule, kent surlarının bağlandığı en kuzeydeki mahalledeydi. Kule, Galata'nın en hakim noktasına yapıldığından, karadan ve denizden gelebilecek düşmanları gözetlemek, Beyoğlu sırtlarında, Haliç'te ve Bizans TULUMBACI 1 - Galata Kulesi ve Büyük Hendek Sokağı, 1 875, Vasilaki Kargopulo (15] tarafında geçen olayları izlemek mümkündü. Galata surlarının arkası, bazı küçük yerleşimler dışında, tümüyle bağlık bahçelik, bomboş arazilerden oluşuyordu. Şimdiki Beyoğlu'nun yer aldığı topraklar, Taksim'in ötesine dek incir ormanlarıyla kaplıydı[3]. Kule, etrafına kazılan irili ufaklı hendeklerle korunuyordu. Zamanla bu hendekl er kulenin etrafında yapılan imar faaliyetleri sırasında doldurulmuştur, Bugün kuleyi çevreleyen sokakların aldığı "Büyük Hendek", "Küçük Hendek" gibi isimler de Cenevizlilerin kazdığı bu güvenlik çukurlarından gelmektedir. Cenevizliler, Kule'nin tepesine büyükçe bir haç oturtmuşlardı. Fatih Sultan Mehmet, l 451 yılında İstanbul'u ele geçirince, kentin birçok yerinde yaptığı gibi, kuledeki bu haçı da söktürmüş ve kulenin külahını 1 O arşın (7 .58 m) kadar yıktırtarak yeniden yaptırmıştır[4,5]. Fatih Sultan Mehmet, Galata güzelini tasvir ederken[6], yazdığı manzumeye, "Galata'yı gören, gönlünü cennetin en gizemli bahçesine bile bağlamaz, bir daha selvi boylu bir başka sevgiliyi anmaz" diye başlamaktadır. Bağlamaz Firdevse gön/ini kalatayı gören Servi anmaz anda ol Servi dilarayı gören Bir firengi şive/ü İsayi gördüm anda kim Lebleri dirisüdür dir idi İsayı gören Kule, Kanuni Sultan Süleyman devrinde (1520-1566), Kasımpaşa tersanesinde çalıştırılan "forsa" diye adlandırılan Hıristiyan savaş esirler i için zindan olarak kullanılmış, daha sonraları tersanenin ambarı haline getirilmiştir. Denizden 425 metre uzakta ve deniz seviyesinden 35 metre yüksekliğindeki bir noktada bulunan kuleye, güney cephesinden dar bir kapı ile girilmektedir. Bu kapıya, 1 O basamaklı bir merdiven ile çıkılır. Kule kaya ve killi, şistli bir zemin YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 141 1 9
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=