Yangın ve Güvenlik Dergisi 141. Sayı (Mart 2011)

� ITULUMBACI desi (1832) kapı üzerine işlenmiştir[4]. Nizôm-ı din-u devlet hazret-i Sultan Mahmud Han Kıyôm-ı mülkü millet kehf-i ümmet saye-i Yezdan U/uw-i himmetidir ol şehinşah-ı dil-ôgôhın iden sôat be-sôat ôn be-ôn dünyayı ôbôdan Bu kulle ez kaza yanmıştı yaptı eskiden a'la Görüp bağrı yanıklar bildi neymiş şive-i ihsan Bu kulle zinet-i şehr-i Stanbul olsa şôyeste Menar-ı kulle-i ikbal-i şevket dense de şôyôn Buna ri'fot veren bu rütbe feyz-i istikamettir Olur ibret-şinôsôn irtifô-ı bômıno hayran Bu kulle peşte-i kofa sezôdır olsa horfendôz Anın fohriyesi onko bunun şehnômesi devran Cihônı sôye-i luffundo kılsun serteser mo'rnür Dil-i hôsıddon özge kolmasun hiç külbe-i viran Sezô Pertev güherle zeyn olunsa seng-i tarihi Bu kule pek metin oldu pek ôlô yaptı Mahmud Han 19. yüzyılın son yıllarında da Galata yangın kulesi ağalığı unvanıyla bir kadro verilmiştir. Kulede dört köşklü gözetleyici olarak görev yapmaktaydı. Bir yerde yangın fark ettiği zaman yangını Taksim'deki itfaiye taburuna bildirmek için 'Yangın var!' diye bağırarak, koşa koşa Taksim kışlasına giderdi. Beyoğlu'nun büyük kesimi ile Haliç'in Eminönü'nden Eyüp'e kadar olan kesimi gözetleniyordu. İstanbul içi, surların dışından, Haliç kıyısından, Eyüp ve Marmara kıyısından Yeşil köy' e kadar olan bütün Rumeli yakasında yangın olduğu zaman Galata kulesine, gündüzleri biri sarı biri kırmızı iki bayrak çekilir ve gece1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 141 1 4 Galata Yangını, Garabet Yazmacıyan leri altlı üstlü iki kırmızı fener asılırdı. bir kahvehane bulunuyordu. Yangından Yangın, Kadıköy, Üsküdar ve Boğaziçi'nin sonra, en üst katın biçimi değiştirilerek, Anadolu yakasında ise gündüzleri tek yeşil buraya kemerli 14 büyük pencereli bir kat bayrak çekilir ve geceleri tek yeşil fener ası- yapılmıştır. Bunun üstüne kurşun kaplı sivri lırdı. Beyoğlu tarafı ve Boğaziçi'nin Rumeli bir külah yerleştirilip, pencereleri n önüne tarafı için ise gündüzleri bir beyaz bayrak çepeçevre demir bir parmaklık takılarak, ve geceleri bir beyaz fener asılırdı. istanbul'u her yönden panoramik görme imkanı sağlayan bir gezinti yeri yaratılmışBeyoğlu tarafı ve Boğaziçi'nin bütün tır. Ayrıca, Padişah bu kuleye bir de saat Rumeli yakası yangınlarında gündüzleri koyulmasını emretmiştir . tek beyaz bayrak çekilir, geceleri renksiz fener asılırdı[l 2]. Kuledeki onarımlar bitmemiş, 1862 yılınBugünkü Galata Kulesi Kule, fetihten sonra çeşitli devirlerde tamirler görmüş, yangınlar geçirmiştir. Oldukça fazla deprem ve yangın gören kulenin bazı kısımları yeniden yapılmıştır. 1509 yılındaki depremde büyük zarar görmüş, Sultan il. Beyazıt ( l 481 - 1 5 1 2) tarafından mimar Murat Ağa nezaretinde tamir ettirilmiştir[6]. Kulenin tepesi, 25 Temmuz l 794 tarihinde, kule civarında meydana gelen bir yangında yanmış, fakat ili .Selim (1789-1807) devrinde eski sinden daha güzel olarak tekrar yapılmıştır[5,2]. Galata'da, 1831 yılında çıkan yangında Galata'nın bir bölümü ve Galata Kulesi'nin ahşap kısımları yanmıştır. Bu yangına kadar kulenin en üst katında da tamamlanan başka bir onarımında, tepesine sekizgen bir salon yapılmış ve buranın yangınları bildiren bir gözlemevi ve Boğaziçi'nin çeşitli noktalarında bekleyen Osmanlı savaş gemilerine Donanma Komutanlığının emirlerini ileten bir merkez olarak kullanılmıştır. Bu salonda, aynı zamanda limana gelen gemiler de gözlenmiştir. Salonun üzeri, direkli bir konik külahla örtülmüş, konik külahıyla bakımlı bir görünüme kavuşturulmuştur[l O]. 1 875 yılında bu kez, fırtına nedeniyle kulenin çatısı uçmuş, tekrar onarılan kuleye, çatı yerine sekizgen bir yangın gözetleme katı ve teras yapılınca kulenin görünümü iyice değişmiştir. l960'Iarda kulenin üzerindeki çatlaklar artmış ve endişe

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=