1 KAPAK KONUSU -MAKALE bu çözünürlüğü daha büyük bir alanda sunabildiği tespit edilmiştir[l ][2]. Çözünürlüğü arttıracak ve tespit suresini azaltacak iyileştirmeler de önerilmiştir. Bu teknolojilere yönelik algılama platformları olarak uyduların ve sabit kulelerin kullanılmasına ilave olarak, insansız hava araçlarının kullanılması da mümkündür[3]. Diğer uzaktan algılayıcılıya sabit sistemler; radar, ışık tespiti ve sodar (telemetre) kullanılarak test edilmiştir. Radyo-akustik ses sistemleri de tepe ve yüzey ısılarının ölçülmesi anlamında uzaktan ölçüm sistemleri olarak kullanılmışlardır[4] İnfrared dalga boyu sensörlerinin bazı dezavantajları vardır. Örneğin duman, toz ve sis bir yangından çıkan infrared emisyonunun bir kısmını emmektedir. Daha uzun dalga boylarına sahip detektörlerin kullanımına yönelik çalışmalar yapılmış olup umut vaat edici sonuçlar elde edilmiştir[5]. Fiber optik kabloların ve diğer opto elektronik sensor ağlarının kullanımı da gerçek orman ortamında test edilmiştir. Bu sistemler umut vaat edici sonuçlar vermekle birlikte elektrik gereklilikleri ve sensor kurulum ve dağıtım gereklilikleri sebebiyle ölçek anlamında sınırlamalar sunabilmektedirler. Aynı zamanda uzak orman ve doğal arazi lokasyonlarında kurulmuş olan ekipman ve sistemlerin uzun dönemli dayanıklılığı da henüz test edilmemiştir. Genelde olduğu gibi, yenilikçilik belirli bir disiplin dışında meydana gelir ve sık olarak doğa ana ilham kaynağıdır. Entomoloji böcek bilimidir. Pek çok Avrupa üniversitesindeki ve kurumundaki bilim adamları siyah mücevher böceği (Melanophila acuminata) ve Avustralya profillik böceği (Merimna atrata) üzerinde ortak çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. En1 YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 141 60 tomologlar uzun suredir bu iki böceğin de hayatta kalmak için taze yanmış ağaca ihtiyaçları olduğunu bilmektedirler. Sonuç olarak her iki böcek de yanan ağaç tarafından salınan belirli volatil organik bileşiklere (VOC) çok duyarlı olan anten organlarıgeliştirmişlerdir. Buna ilave olarak siyah mücevher böceği her birisi yaklaşık 90 infrared algılayıcıya sahip olan bir çift çok duyarlı infrared şeride sahiptir. Bu VOC ve infrared sensörleri bu böceklerin orman yangınlarına doğru olan göçünü yönlendirmektedir. Araştı rmacılar bu böceklerin koku alma ve infrared sensörlerinin nasıl çalıştığını anlamak için çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Araştırmacılar aynı zamanda elektronik burun ve gözler kullanarak bu sensörleri taklit etmeye başlamışlardır. Doğal arazi yangınları üzerine yapılan araştırmalara ilave olarak, mevcut bilgilerin en iyi nasıl iletilip yönetilebileceği üzerine araştırmalar da yapılmaktadır. Sık olarak doğal arazi yangınına maruz kalan yerleşim bölgelerinin büyük kısmı bir tür merkezi yangın kontrol merkezi veya ağına sahip olmaktadırlar. Standart coğrafi bilgi sistemlerinin (GIS) kullanımı farklı kurumlar arasında gerçek zamanlı veri paylaşımına imkan vermektedir. Yangın kontrol yetkilileri hızlı bir şekilde üzerinde yol haritaları bulunan uydu görüntülerine, bina lokasyon bilgilerine ve yangın ilerleme haritalarına bakabilmektedirler. Bu görüntünün hemen ardından elektrik nakil hatları, mobil telefon kuleleri ve diğer sabit altyapı unsurlarının görüntülerine geçebilirler veya hepsini aynı anda görüntüleyebilirler. Bunlar; tespit, sinyal ve bilgi yönetim sistemleri geliştirme ve kullanma suretiyle orman ve doğal arazi yangın risklerinin yönetilmesi anlamında teknoloji ve biyolojinin kullanıldığı bir kaç yöntemden birisidir. Kaynaklar 1. Weaver, J. Lindsey, O., 8ikos, O., Schmidt, C., & Prins, E., "Fire Detection Using GOES Rapid Scan lmagery," Weather and Forecasting, Volume 19, lssue 3, June 2004. 2. ''Forest Service Early Warning Systems, " Science News Daily, http://www. sciencedaily. com, 11 December 2009. 3. Krue/1, W, W/1/ms, /., Tobera, R. & Wiggerich, 8. "Earty Forest Fire Detection ond Suppression - An lntegrated Approach, "Proceedings of the 14th lnternotional Conference on Automatic Fire Detection, Duisburg, Germany, 2010. 4. Sahin, Y & ince, T. "Eorly Forest Fire Detection Using Radi o-Acoustic Sounding System," Sensors - Open Access Journal, 03 Morch 2009. 5. Von Wahl, N. & Heinen, S. "Advantages of Mlllimeter Woves in Fire Detection and Monitoring, "Proceedings of the 14th lnternotional Conference on Automotic Fire Detection, Duisburg, Germony, 2010. 6. Corsi, N. and Gemel/i, A. "An lnno ve vatiApproach to Forest-Fire Detection ond Monitoring: The EU-FIRE Pro}ect," Proceedings of the 14th lnternotional Conference on Automatic Fire Detection, Duisburg, Germony, 2010. 7. Poczkowski, S., WeiBbecker, 8., Schütz, S., Eberheim, A., Koh/, D. & Schieberle, P "8iomimetric Wood Smoke Assessment on the 8asis of lnsect O/factory Systems, " Proceedings of the 14th lnternational Conference on Automotic Fire Detection, Duisburg, Germany, 2010. 8. Schmitz, H., 8ousack, H. Schmitz, S. & Locher, M. "The tnfrared Sensil/o in the 8eet/e Me/anophila Acuminata as Model tor New Fire Sensors," Proceedings of the 14th lnternotionol Conference on Automatic Fire Detection, Duisburg, Germany, 2010.■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=