111111 86 YANGIN -MAKALE Huzurevlerindeki Yangın Güvenliğinin Sürdürülebilirlik İlkelerine Uygun Olarak Değerlendirilmesi Huzur evleri tasarımları, kullanıcı profilinin fiziksel açıdan yetersiz olmasından dolayı özellikle deprem, yangın gibi afetler karşısında bireylerin sağlıklarının korunması ve yapının tekrar kullanılmasının sağlanması için özel çözümler gerektirmektedir. Bu çalışmada, huzur ev/erindeki yaşlıların güvenlik durumlarının tespit edilerek her huzur evi için kullanılan malzemelerin sürdürülebilir olması ön planda tutularak ortak çözümler uygulanması amaçlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Yangın güvenliği, duman kontrolü, sürdürülebilir malzeme, huzur evleri tasarım. __ _ _____ Zuhal ŞİMŞEK Uludağ Üniversitesi, Müh. Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 141 1 . Giriş Bireylerin hayatlarını kolaylaştırmak ve güvenliklerini sağlamak amacı ile gerçekleştirdikleri eylemlerin nitelikleri doğrultusunda mekônlar tasarlanmaktadır. Her mekôn tasarımı barındırdığı kullanıcı profilinin özellikler i doğrultusunda farklılık gösterir. Bu durum özellikle kullanıcının yaşı, cinsiyeti ve sağlık durumuna bağlı olarak şekillenir. Özellikle bireyin yaşlılık yılları onun fiz i ksel ve psikolojik bak ı mdan büyük değişim ler geçirdiği ve hareket kabiliyetinin zayıfladığı bir dönemi kapsar. 60 ve üzeri yaş grubunun bulunduğu bu dönemde bireyler giderek artan sağlık sorunları, yalnızlık korkusu ve bakıma muhtaç olma nedenleri ile bu ihtiyaçlarının nasıl ve nerede karşılanacağı konusunda endişe duyarlar. Günümüzde yaşlılara evde bakım hizmetlerinin sağlanabilmesinin yanı sıra hem barınma hem de bakım hizmetlerinin sunulduğu huzur evleri de bu ihtiyaçları gidermeye yönelik hizmet verir. Huzurevleri, 60 yaş üzerindeki yaşlı kişileri huzurlu bir ortamda korumak, bakmak, sosyal ve psikolojik gereksinimlerini karşılamak amacıyla kurulan yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır. Ayrıca yaşlıların yaşam standartları koruyarak iyilik durumunu geliştirecek bakım hizmetlerini de karşılarlar. Yaşlı insanlar için yaşlılıkla ortaya çıkan Huzur evleri içinde barındırdığı bireylerin kendi sosyo-kültürel yapısıy l a ve yaşadıkları çevreleriyle biçimlenir. Ne yazık ki ülkemizdeki huzur evler i incelendiğinde genel bir tasarım anlayışı çerçevesinde uygulamalar yapılmaktadır. 60 yaşın üzerindeki b i reylerde fiz i ksel ve psikolojik değişimler meydana gelmektedir. Bu değişim ler bireylerin mekôn kullanımını da doğrudan etkilemektedir. Yaşlıların fiziksel ve psikolojik yetersizliklerine yönelik onların yaşantılarını kolaylaştıracak özel çözümlere gidilmediğini görülmektedir. Bu durum onların hayata ve topluma katılmalarını önleyebilir. Bu nedenle yaşlılar için oluşturulan mekônsal düzenlemeler ve tefriş elemanları da bu gereksinimler doğrultusunda şekillenmelidir. Huzur evi tasarımında amaç, yaşlılara bir bakı m evinin yanı sıra huzurlu ve güvenli bir ortamın hazırlanmasıdır. Güvenlik anlayışı içerinde, mekônsal kazaların yanı sıra, yaşlıların ve yapının deprem veya yangın gibi afetlerden korunması do yer almaktadır. 2. Huzur Evleri ve Yangın Yangın, oluşumuna olanak veren yakıt tutuşma kaynağı ile oksijenin her mekônda bir araya gelebilme olasılığının çok yüksek olmasından dolayı, her an ve her ortamda gerçekleşebiveya zaman içinde çıkabilecek sorunların önle- lecek bir afettir. A l evler ve duman, ortamdaki nerek iyilik halinin sürdürülmesi için bakımlarının yapıldığı ve sosyal yaşantılarını sürdürdük l er i bu mekônların özellikleri, yaşlıların fiziksel ve psikolojik durumlarına bağlı olarak şekillenmelidir. Huzur evlerinde fiziksel veya psikolojik rahatsızlıklar nedeni ile tamamen yatağa bağımlı yaşlılarında bakımları da gerçekleştirilmektedir. Bu durum, her mekônın, bireyin hareket kabiliyeti ve sağlık durumu göz önünde bulundurularak ayrı ayrı ele alınarak tasarlanması gereğini doğurmaktadır. (http://www.sermimar.net/yasli-dostu-huzureviamacina-uygun-huzurevi-tasarimi.html) donatı elemanlarının ve diğer kaplama malzemelerinin tutuşma hızına da bağlı olarak, çok kısa bir zamanda tüm yapıya yayılabilir. Özellikle ölümlerin büyük bir bölümünün çıkan zehirli gazlardan olması, yangın mekônının hızla terk edilmesi gerekliliğini doğurmaktadır. Fakat huzur evinde çıkacak bir yangın anında bu tahliye işleminin çok hızlı olması nerede ise imkônsızdır. Yaşlılık döneminde bireylerin kas kuwetlerinde azalmalar gözlenir. Ayrıca kaslar elasti kiyetini kaybederken, yaslının yürüme ve uzanma hareketlerinde kısıtlamal ar görülür
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=