vvee r isrdeip. eHtal evragsöisr üli noml deudğiuğni diçaini şua r e t f i ş e ğ i yarı topu atılırdı. Sahildeki y nında İstan abnugl 'ıunnl adr ı i ğgeörz ebtöl el gmeel enr ii nn dyeak i yangınların duyurulması da İcadiye'den yapılırdı. İcadiye tepesinde ilk defa top atılması, Tophane nazırlığı yapan ve Tophane' ye birçok yenilik kazandıran Tophane Müşiri Halil Paşa tarafından başlatılmıştır. Beyazıt Kulesi ve Galata Kulesi bu kuleden izlenir ve kulelerde yaatışnıgın işareti verildiğinde yedi pare top yapılırdı. İcadiye Kulesi'nden yedi top atılması usulü, İstanbullular arasında "Yedi ise yangındır" deyiminin ortaya çıkmasına neden olmuştur (4]. Sultan il.Abdülhamit Han kendisine haber verilmeden top atılmasını yasaklamıştı. Yangın meydana geldiğinde, Beyazıt kulesinden telgrafla Mabeyn-i Hümayun'a haber verilir ve izin alındıktan sonra Bey zıt kulesinden İcadi ye'ye işaret verilere a k oradan yedi pare top atılırdı. Top sesini hdau yz ıar lann ıirl lgairl i vl eer kkööşşkkl ül ün ügne gl meel edr eekn ö n c e yangın yerini bildirmesini b dukları için önemli zeakmlearlnerkdai.zaHnamzırılşıkolı lourllar, yangın, yakınlarının veya tanıdıklarının semtinde ise yardım için yangın semtine giderlerdi [l ]. Kırım Savaşı sırasında, İstanbul'a gelen İngiliz subaylarına tahsis edilmiştir. K rım Savaşı'nda Rusya'ya karşı Osman ı lı Devleti'nin yanında yer alan İngiliz, Fransız ve İtalyan birlikleri için İstanbul'da birtakım binalar kışla olarak tahsis edilmişti. Savaşın bitiminden sonra, gideceklerinden bir hafta önce müttefik askerlerin kaldıkları TULUMBACI 1 --- kışlaların hemen hepsinde ve bu arada Selimiye Kışlası'nda yangınlar çıkmıştır. Yangınlar sırasında orduya ait yazışma evrakı da kül olmuştur. Savaş bittikten sonra İngilizlerin binayı terk etmelerinden b soirnhuacftuaköönşck e kasten yangın çıkartmaları y nin, savaş sıras a ın n d m a ı yşat ı rş[al ]n. ı lİanng ihl i zaat ı rsaklearrlıenrı ni silinmek istenmesinden dolayı böy ranmış olabilecekleri düşünülmelektdeadvir. aK ös kşek r leetrr at af ırnadf ıan dk i acnenvi işzavneg af ıhn doılka raağk ak uçlllaar ı nıldıklarından kurşun darbeleriyle y nan ağaçlar zamanla kurumuşlard a ır r [ a 5 l ] a . İcadiye Kulesi'nin periyodik tamirinin yapıldığına, top, sancak ve sepet gibi çok kullanılmaktan yıpranan araç ve gereçlerin düzenli olarak değiştirildiğine, sonra, yeni rasathanenin kurulması için gn iönrekuvrluelnudşuirilieçninF yaat ipnt Gı ğ öı iknmc eelne,mr aesl eart hs ao nneu cunda l 91O yılında yangın kulesinin ve bir topçu birliğinin olduğu İcadi ye Tepesi'ni seçmiştir. O zamanlar bölgede sadece topçu birliği ile yangınların gözetlendiği kagir bir kule, iki ufak odadan ibaret bir bina ve atların ahırları bulunuyordu. Topçu birliğinin 4 Eyl ül 1910'da tepeden ay sonrılrma,asından ve topların kaldırılmasından yangın gözetley di ye Tepesi'nden ayrılmenışklaörşdkılrü. l eYar dn ge ı nİ cl aar ı d d u e y m u i r r m li ak için top atma işini Salıpazarı'nda bir karakol gemisi üslenmiştir. K de görev yapanların Zaptiye Nezaret u i'yle le ilişikleri kesilip belediyeye bağlanarak maaş ve özlük hakları da belediyeye l 848 yılında kulenin bazı yerlerinin tamir devredilmiştir. Köşklülerin oturdukları kagir edildiğine, eski yen işaret sepetlerinin ye- köşk genişletilerek rasathane şeklinde ta- nileri yle değiştirildiğine, l 859'da kulenin sarlanmış[2]. Meteoroloji İstasyonu'na geyıpranan sancaklarının yenilendiğine, rekli aletler alınmış ve l Temmuz 1 911'de toplarda kullanılan patlayıcı maddelerin bugünkü Kandilli Rasathanesi'nin temeli takvi yesine dair bilgiler bulunmaktadır[2]. oluşturularak sürek l i ve düzenli meteoroloji 1900 yılında, İcôdiye'deki ağızdan dolma ölçümlerine ve kayıtlarına başlanmıştır. klasik topların eskidiği düşüncesi yle, b ların kaldırılarak yerine kuyruktan dolm un a mToopdlaerrngteompliar yerleştirilmesi kararlaştırıldı. yle Üsküdar'a gönderildiği hrıhatlıdmedpaandgişearihdınönfiükilredreekğiilştirmesi üzerine . Abdülhamit'in hd uasnu sTi oypahv ae nr i eF' ey er i k gMeer ih gmöet üt rPüal mş aü tşa, r ya a fı n negdınillamrıensei issktei knamvaişltitro[2p]l.arla ilanına devam İcadiye Yangın Kulesi'nden 191O yılına kadar yangın gözetleme yapılmıştır. Maçka'da bulunan Rasathane-i Amire'nin 31 Mart Vakasında tahrip edilmesinden Kaynaklar [1 J Ergin, Osman Nuri; "Mecel/e-i Umur-ı Be/ediwe, Cilt 3", s. 1141, İBB Kültür Yayınları, No:21, 1995. [2] Kuzucu, Kemalettin;" Osmanlı Döneminde İcadiye Yangın Kulesi ve Çalışma Sistemi", Uluslararası Üsküdar Sempozyumu V Bildirileri, Cilt 2, Üsküdar Belediyesi, İstanbul, 2008. [3] Koçu, Reşat, Ekrem;"İstanbul Tulumbacı/arı", Doğan Kitapçılık, İstanbul, 2005. [4] Alus, Sermet Muhtar; "30 Sene Eweı İstanbul 1900'/ü Yılların Başlarında Şehir Hayatı" İletişim Yayınları, İstanbul 2005. [5] Konyalı, İbrahim Hakkı;" Abideleri ve Kitôbeteriy/e Üsküdar Tarihi, İstanbul 1977", Türkiye Yeşitay Cemiyeti Yayınları, 1976. [6] Banoğtu, Niyazi Ahmet; nrarih ve Efsaneler! ile İstanbul", Ak Kitabevi, İstanbul, 1966. ■ YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 1421 9 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=