1492 yılında, yerlilerin "Tobaccos" diye isimlendirdiği bir bitki yaprağını sararak, yakıp dumanını zevkle içlerine çektiklerini görmüş ve faydalı olur düşüncesi ile bu bitkinin tohumlarını Avrupa'ya döndüğünde yanına almıştır. Jacques Cartier, 1535 yılında Montreaı adasındaki yerli halkın kendisine tütün sunmasından sonra günlüğüne "Vücutlarını, ağızları ve burunları sanki birer bacaymış gibi tütene kadar, dumanla olduruyorlar, biz de onları taklit ettik, ancak duman biber gibi acıydı ve ağzımızı yaktı" diye yazmıştır. Fransa'ya tütün ilk defa l 556 yılında gelmiş ve Jean Nicot kısa zamanda tütün içmeyi popüler hale getirmiştir. Bilim adamları "nikotin" olarak tanınan kimyasal maddeye onun adını vermişlerdir. 1565 yılına gelindiğinde, tüm Avrupa'ya yayılan tütün alışkanlığı, ünlü İngiliz aristokratı ve şairi Sir Walter Raleigh'nin tütün içmeye başlamasıyla, İngiltere'ye de girm iştir. Japonya'da tütün üretimi ve içimi 161O yılında, Rusya'da 1934 yılında yasaklanmıştır. Tütün içerken yakalananların ceza olarak burnu kesilmiş, suçun tekrarında ölüme mahkum edilmişlerdir. ABD'de, John Bonsack, 1881 yılında ilk sigara yapan makinenin patentini almıştır. Üretim maliyeti düşmüş ve güvenli kibritin de icadıyla, sigara tüketimi bir anda patlamıştır. Kanada, İngiltere ve Amerika'da sigaranın zararları ciddi bir şekilde ele alınmaya başlamış, 1903 yılında Kanada'da sigaranın yasaklanması için meclise kanun tasarısı verilmiştir. Birinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla, sigarayı yasaklama hareketi yavaşlamış, hatta tüm dünyada, cephedeki askerlere tütün yollama kampanyaları başlamıştır. TULUMBACI 1 ---- keşfinden 150 sene, Avrupa'da tanınmasından da yaklaşık olarak 50 sene sonra ülkemizde de kullanılmaya başlanmıştır. İlk tütün tarımının, 1687 yılında Makedonya, Yenice ve Kırcali de başladığı belirtilmektedir. Tütünün kullanılması konusunda, Naima "Hal ve hürmetinde nice kıylükal olan dühan, Firengistan'dan zuhur ve bu salde (1606) diyar-ı İslamda iş'al-i naire-i şur idüb gittikçe şüyü ve iştihar bulub bais-i iptilayi zürefayi diyar oldu", Peçevi ise "Fi sene tis'a ve elfe (1600) hududunda İngiliz keferesi getürdiler. Ve bazı emraz-ı tıbba şifa olmak namına sattılar. Ehl-i keyfden bazı yaran keyfe müsaadesi vardur deyu müptela oldular" demektedir(3]. Ahmed Refik "Sokaklarda birçokları, ellerinde çubuklar hem tütün içiyorlar, hem de birbirlerine, gözlerine püf! püfl deyü sokakları kokutuyorlardı. Zariflerin büyük bir bölümü tütün hakkında münakaşalarda bulunuyorlardı. Onlara göre tütünün sakıncaları; sakalı ve sarığı kokutması, evlerde çok insan bu yangınlar esnasında canından olmuştu" diye yazmaktadır. Tütün kullanımının artması üzerine diğer ülkelerde olduğu gibi, Osmanlı İmparatorluğu'nda da lehte ve aleyhte fikirler ortaya atılmıştır. Hocalar ve müftüler, tütün içme adetinin Kur'an-ı Kerim'e uygun olmadığını ileri sürmüşlerdir. insan sigara içmekle hem israf, hem vücuda zarar, hem de başkasına zarar verdiği yani nefse mala ve başkalarına zararı dokunduğu için haram diyenler olduğu gibi zararın uzun dönemde olması nedeniyle mekruh diyen din alimleri de çıkmıştır. Sultan 1. Ahmet tarafından tütün içmenin yasaklanması hususunda bir ferman çıkarılmış, ancak, 1. Ahmet'ten sonra tahta geçen Sultan Mustafa ve il. Osman devirlerinde imparatorluğun dış seferler ve iç kargaşalar ile uğraşması nedeniyle söz konusu yasakların önemli bir etkisi olmamıştır. Daha sonra Padişah olan iV.Murad zamanında, 1633 yılında, yangınlara neden olduğu gerekçesiyle yangınlara neden olması, sabahları dai- tütün içme yasağı şiddetle uygulamaya 3. Tütünün Türkiye'ye Gelişi ma kötü bir koku çıkması, tütüne müptela konulmuştur. Tütün, Türkiye'ye 1601-1605 yılları ara- olmak suretiyle işin gücün bırak ı lması idi. sında, Sultan 111. Mehmed döneminde, En önemlisi de İstanbul'da yangınların pek Sultan iV. Murad, geceleri sokakları İngiliz, Venedik ve İspanyol gemici ve çok kere sigara yüzünden çıkmasıydı. Bir dolaşıyor, tütün kokusu duyduğu yerleri tacirleri tarafından getirilmiş, Amerika'nın sigara ile binlerce ocak sönmüştü. Pek basıyor, bir şey bulursa evin sahibini katYANGIN ve GÜVENLiK SAYI 1431 9 ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=