Yangın ve Güvenlik Dergisi 144. Sayı (Temmuz-Ağustos 2011)

1YANGIN - MAKALE hasında, stok ve taşıma yapılırken dikkat edilmelidir. CPVC boru ve ek parçalarının üzerine malzeme düşürülmemesine ve hasar gören, çatlayan, kırılan kısımların kesilip ıskartaya çıkarılmasına özellikle dikkat edilmelidir. Ayrıca açık alanda stok yapılırken UV ışınları ve kirden etkilenmemesi için saydam olmayan bir materyal ile boruların üzeri kapatılmalıdır. Zaten bu CPVC boru ve ek parçaları fabrikadan, dış etkenlerden zarar görmeyecek şekilde ambalajlanarak çıkarılmaktadır. Maya Center Yangın Sprinkler Tesisatı (CPVC Uygulaması) Sistemi donmaya karşı korumak için, antifriz çözümler ve boru izolasyonunu içeren farklı yöntemler vardır. Antifriz olarak CPVC ile gliserin kullanılması uygundur. Glikol bazlı çözümler CPVC sisteminde kullanılmamalıdır. Glikol bazlı çözümler malzeme ile kimyasal olarak uyum sağlamaz ve istenmeyen sonuçlar doğurabilir. CPVC yangınsprinkler borulama sistemleri boyanabilir, fakat sadece su bazlı lateks boyalar kullanılmalıdır. Yağ bazlı veya içeriğinde çözücü olan boyalar kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu sistemin en büyük avantajı hızlı, kolay ve temiz montaj imkanı sunmasıdır. Ayrıca boruların hafif olmasından dolayı çalışma alanına rahatça taşınabilmektedir. Bu avantajları ile kullanılan binalarda CPVC borulama sistemi uygulaması yapılması diğer borulara göre oldukça kolaydır. Ülkemizde yürürlüğe giren binaların 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 144 68 yangından korunması yönetmeliğinde sprinkler sistemleri korunması gereken binalar aşağıdaki madde-96'da belirtilmiştir. (2002 Yangından Korunma Yönetmeliği) Madde-96 Aşağıda belirtilen yerlertam veya kısmi otomatik sprinkler sistemi ile korunmak zorundadır. a) Büro ve konut haricindeki bütün yüksek binalar, b) Yapı yüksekliği 30.50 m'den fazla olan büro binaları, c) Yapı yüksekliği 51.50 m'yi geçen apartmanlar, d) Araç kapasitesi 20'den fazla olan veya birden fazla bodrum katı bulunan kapalı otoparklarda, e) Yatak sayısı 200'ü geçen otel, pansiyon ve misafirhanelerde, f) Toplam kullanım alanı 2000 m2'nin üzerinde olan katlı mağazalar, alışveriş, t i caret, eğlence ve toplanma yerleri otomatik sprinkler sistemi ile korunacaktır. Binaların yangından korunması yönetmeliği madde-96'da belirtildiği gibi kullanılan binaların otomatik sprinkler sistemi ile korunma zorunluluğu getirilmiştir. Bu durumda CPVC yangın sprinkler borularının kullanımı ön plana çıkmaktadır. CPVC borulama sistemlerinde en çok karşılaşan sorulardan biri de doğal olarak maliyettir. CPVC ile galvaniz boruları bire bir kıyasladığımızda CPVC boruların maliyetinin daha fazla olduğu açıkça görülecektir. Fakat iş bitimi esas alınarak işçilik ve taşıma masraflarını değerlendirmeye kattıktan sonra proje üzerinde yapılan çalışmalarda toplam maliyetlerin birbirine çok yakın olduğu ve CPVC borulama sistemlerinin diğer avantajlarıyla birlikte tercih sebebi olduğu görülmektedir. 2.1. Çelik Boru ile CPVC Borunun Karşılaştırılması CPVC : Chlorinated Polyvinyl Chloride (Klorlandırılmış Polivinil Klorür) SOR : Standard D i mension Ratio (Standart Özellik Renk 1" borunun ağırlığı (kg/ m) Erime noktası (E.N.) veya şekil değiştirme derecesi (Ş.D.D.) Hasar dayanıklılığı Korozyon dayanımı / dizayn C faktör NFPA standartları Max. ortam sıcaklığı Esneklik/ l" boru için askılama aralığı ( m) Montaj şekli Uygulanabilr antifriz Ölçü Oranı) Siyah 2,5 Düşük Düşük/ 120 Sınırlama yok Sınırlama yok Esnek değil / 3,7 Dişli. yivli, flanşlı, kaynaklı Sınır l ama yok CPVC SDR 1 3.5 Açık Turuncu 0,4 UV etkilere karşı yüksek Yüksek/ 150 NFPA 13 light hazard, 1 30, 1 3R, concealed and restricted exposure NFPA 90A 66°C Esnek/ 1,8 Primer/solvent cement Gliserin SDR= Min. Ortalama Dış Çap/ Min. Et Kalınlığı SCH : Schedule ( Tarife ) SCH numarası = l 000 P/s P : İşletme iç basıncı, psi (7x ı 0· 2ı s : İşletme koşullarındaki çekme emniyet gerilmesi, lb/inç2 (7x ı 0-2 daN/cm2 ) ASTM : American Society tor Testing Materials (Amerikan Malzeme Test i Derneği) NFPA : National Fire Protection Association (Uluslararası Yangın Koruma Birliği) Kaynaklar • TTMOB Makine Mühendisleri Odası, Yangın Söndürme Sistemleri, Yayın No MMO !2003/300/2. • A.Münir CERİT, Endüstriyel Boru/ama El Kitabı , Ankara , 2000. • Harvel Plastics ine. , CPVC Fire Sprinkler Piping Products lnstallation lnstructions, U. S.A, 2005. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=