temizlik yapma veya ekipmanı imha etme yönünde karar vermeleri anlamında faydalı sonuçlar ortaya koyabilse de, kirlilik seviyelerini incelerken yapılan test l er için pek çok kısıtlama vardır. Belirli kimyasalların kıyafetlere bulaşmış olduğu düşünülen durumlarda kontaminasyona uğramış giysilerin test edilmesi çok etkili olmaktadır. Analiz l er, bu söz konusu kimyasalların tespit edilip miktarlarının belirlenmesi için tasarlanıp bunlar üzerine odaklanabilir. Eğer k ı yafetlerde gerçekten kimyasal tespit edilmişse, bunların kalıcılığı ve temizlik işleminin faydalı olup olmayacağı ile ilgili daha spesifik çıkarımlara ulaşılab i lir. Ancak, bu en iyi senaryo testi için bile bazı sınırlamalar söz konusu olabilmektedir. Daha önceden belirtildiği gibi. pek çok kimyasal madde yüksek sıcaklıklara maruz bırakıldıkları zaman değişime uğrarlar ve bu değişime uğrayan kimyasallar orijinal kimyasallar ile aynı şekilde ortaya çıkmayabilirler. Bazı kimyasallar hiç belirlenemeyebilirler çünkü zaman içerisinde buharlaşırlar veya yok olurlar ve geride analiz için çok az artık bırakırlar. Bu da, tespit edilen orijinal kimyasallardan ortaya çıkabilecek dekompozisyon ürünleri hakkında bilgi sahibi olunmasını gerektiği anlamına gelmektedir. Kontaminasyona Uğramış Kıyafetler Nasıl Analiz Edilirler Kontaminasyon seviyelerinin belirlenmesi anlamında yapılan kimyasal testler her zaman doğru çıkmamaktadır. Konu, bir inci bölümde belirtt i ğimiz şekilde itfaiyeci kıyafetlerinin yangına yönelikolarak testedilmesiolduğunda, örneklem alma ile ilgili de bazı sınırlamalar söz konusudur. Giysilerin kontaminasyona yönelik olarak test edilmesi, kıyafetin belirli yerlerinden örnekler alınmasını içerir. Bu örnekler genelde 6" x 6" kare boyutunda olmaktadır, Bu alınan örneklerin her birisi üzerinde analizler gerçekleştirilmekte ve bu anaİlgili Özellik: Bölüm ı : itfaiyeci kıyafetlerinin kontaminasyona yönelik test edilmesi Kontaminasyona uğramış olan kişisel koruyucu ekipmanların test edilmesi belirli kimyasalların söz konusu olduğu durumlarda etkili olmaktadır. lizler diğer örneklerde elde edilmiş olan bulgulardan farklı bulgular ortaya koyabilmektedir. Örnek almadan sorumlu olan kurumun örneklerin nereden alınacağı konusunda mantıklı hareket etmes i gereklidir. Kimyasalın kıyafetin hangi bölgesi ile temasta olduğu konusunda spesifik bir bilgi yoksa, laboratuvar kimyasal ile temas etme olasılığı en yüksek olan bölgelerden örnek almaya çalışacaktır. Örneğin palto ko l ları ve pantolonların diz bölgeleri kontaminasyona uğrama olasılığı yüksek olan bölgelerdir. Ancak, seçilen bölgeler, kontaminasyonun gerçekte meydana geldiği yerleri temsil etmeyebilir. Bu sebeple örneklem alma sırasında biraz tahminde bulunmak gereklidir. G i ysilerden alınan spesifik örneklerin analizi için sonuçlar sunulmuş olsa da, bu sonuçların nasıl yorumlanacağı ile ilgili belirsizlik söz konusu olabilir. Analizde sunulan bulgu çeş i tleri arasında bi r kimyasalın tespiti ve kıyafetin örnek alınan kısmındaki konsantrasyonu vardır. Bu konsantrasyon, kıyafetten örnek almak için kullanılan solüsyonda bulunan belirli bir kimyasal için ilgili analitik metodun duyarlılığına bağlı olarak, genelde mikrogram veya nanogram cinsinden ifade edilir. ÖK onncteadmeinn aMs yeoynd a n a G e l m i ş Raporlanan kontaminasyona anlam katmak için, ne kadar kimyasalın zararlı olabileceği ve giysinin günlük kullanımı sebebiyle meydana gelmiş eski kontaminasyon ile bağlantılı olarak ne kadar miktarda kimyasal bulunabileceği konusunda fikir sahibi olunmalıdır. Analizin bu kısmı en karmaşık olan kısmıdır çünkü belirli bir kimyasalın nasıl zararlı olabileceği konusunda uzmanlık gerektirmektedir. Pek çok kimyasala yönelik çok az sayıda dokümante edilmiş maruz kalma sınırı söz konusu olduğu için, bu çok daha zor olmaktadır. Bu sebeple, burada kullanılan gene l kural, önceden meydana gelmiş kontaminasyon miktarından iki veya daha çok kat fazla olan ve bir anlamda istenmeyen seviyedeki konsantrasyonları dikkate almaktır. Buna ilave olarak, söz konusu kimyasalın spesifik doğası ve tehlikelerine dikkat etmek de önemlidir. Kıyafetlerin kimyasal analizlerinin etkili olması için aynı zamanda test edilen kumaşların da kontaminasyon sahibi olmaması ama aynı zamanda ekipmanın durumunu da yansıtıcı nitelikte olması gereklidir. Bu ilave örnekler, belirli tür kontaminantların önceki seviyelerini gösterme anlamında faydalı olmaktadır. Örneğin arsenik, krom, kurşun ve civa gibi maddeler içeren pek çok zararlı metal vardır. İlginç bir şekilde, bu metallerden bazılarının az miktarları kıyafetlerde tesadüfi olarak ortaya çıkabilmektedir. Kalsiyum, magnezyum veya sodyum gibi diğer elementlerin de büyük miktarlarda ortaya çıkması beklenebilmektedir. Bu sebeple, kıyafetlerin önceki kontaminasyon seviyeleri ile ilgili bilgi sahibi olmak, belirli maddelerin ciddi konsantrasyonlarda mevcut olup olmadıklarını belir l emek için yardımcı olabilecektir. Su-temelli çıkarım tekniği ile yapılabilecek olan bazı testler haricinde, tüm kimyasal analizler doğaları itibarı ile tahrip edicidir. Bunun sebebi, dış kabuğun ve bazen alt tabakaların çıkartılması ve kesilerek örnek alınmasıdır. YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 147 1 - 99 ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=