1 YANGIN - MAKALE teşkilatları yıllarca olay yerinde değerlendirmeler yaparak görevini sürdürüyordu. Ancak, "risk" kavramıyla birlikte, farkındalık ve değerlendirmenin boyutu artmıştır. İtfaiye birimlerinde üniversite, meslek yüksekokulu mezunu teknik eğitimli personelin çalışmaya başlamasıyla problem çözümünde sistematik yaklaşımın gereği ortaya çıkmış, "tehlike değerlendirme" ve "risk yönetimi" kavramları yönetmeliklere girmiştir. Bunun sonucunda olay yerinde çalışan personel devamlı olarak riski değerlendirerek yönetir. Ek kontrol önlemlerini uygular, iş güvenliğini geliştirmek için önerilerde bulunur. Y 4 a . r D a i r n la a r m ı ik Risk Değerlendirmenin • İtfaiye personeli ölümleri azalmıştır. • İtfaiye birimlerinde "risk" kavramı ve yönetimi yaygınlaşmıştır • Risk ile karar alma arasındaki ilişkinin varlığı, operasyon koşullarında risk değerlendirme sürecinin bilinçli yapılması gereğine herkesi inandırmıştır. • Bu model ile yangın ve eğitimlerde meydana gelen kazaların değerlendirilmesinde ortak bir yapı ve metodoloji ortaya çıkmıştır. • İtfaiye yapılarında, İSG kurallarına göre "iş güvenliği" yaklaşımı sağlanmıştır. • Olay yerinde yapılan dinamik risk analizi "risk yönetim" modeliyle bütünleşik olarak uygulanmaktadır. Risk odaklı karar vermek karar verme düzgün sıralı bir işlem şeklinde değil de, genelde içgüdüsel deneyimlerle yapılır. • Araştırmalar göstermektedir ki, itfaiyeciler risk değerlendirme sürecinin dayattığı kararlara uymakta isteksizdirl er. • Bunda temel etken, itfaiyeciler arasında yaygın olan "usta-çırak ilişkisi"nin ve sohbet kültürünün henüz bilimsel sistemli düşünce ile yer değiştirmemiş olmasıdır. Olay yerinde dinamik koşullarla karşılaşan itfaiyeciler sıklıkla; yangını başarıyla söndürmek için operasyonel risk kontrol önlemlerini ihmal eder ve yüksek riskli ortamdan biran önce kendini kurtarmak için psikolojik olarak zaman baskısı altında hareket eder. Çalıştığı koşullarda başkalarının hareketlerini veya çevresel etkileri kontrol etmekte zorlanır, toplumun beklentileri ve kültürel değer yargılarından etkilenir, tek bir grup olarak müdahale ediyorsa uygun dona- • Diğer işyerleri ve kuruluşlar, itfaiye teşkila- nım ve deneyimi eksik olabilir. Yukarıdaki tının kullandığı "Dinamik Risk Değerlendirme" deneyim ve uygulamasryla olayların sonuçlarının değerlendirilmes i hakkında ortak dil kullanmaya başlamıştır. 5. Dinamik Risk Değerlendirmede Zorluklar • Değerlendirmede kullanılacakveriler ve bunların kullanılması kişinin deneyim ve bilgisine bağlıdır. • Karar vermede anahtar etken dinamik risk değerlendirme olması gerektiği halde; olayın sıcak gelişmesi içinde 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 147 78 nedenlerle dinamik risk değerlendirmesinde zorluklarla karşılaşılabilir. 6 N.eDreinlearmdeikKRuisllkanDıelırğerlendirme İşlerini yaparken karşılaştıkları tehlike ve riskler devamlı olarak ve önceden öngörülemeyen şekilde değişkenlik gösterebilen aşağıdaki meslek gruplarında dinamik risk değerlendirmesi kullanılabilir: • İtfaiye • İlk yardım servisleri • Polis • Silahlı Kuwetler • Ticari havayolu pilotları 7. Sonuç Günümüzde, itfaiye personelin karşılaştığı çok büyük tehlikeler ve acil durumlarla mücadele edebilecek moral sağlamlık ve çağdaş bilgi ve teknolojik gereçlerle donanması yaşamsal zorunluluktur. "Dinamik Risk Değerl endirme" bu görevini iş güvenliği kuralları içinde yapmasına olanak veren bir metodolojidir. Olay yerinde çalışan saha personeline eğitimle birlikte sorumluluk da verilerek bu yeni süreçte kilit rol almaları sağlanmalıdır. Her olay veya yangından sonra hazırl anan raporlar; "Dinamik Risk Değerlendirme" ile belirlenen yeni riskleri ve öngörülemeyen karmaşık sorunlarla bunların çözümlerini kapsayacak şekilde hazırlanmalı ve paylaşılmalıdır. Ancak bu şekilde yeni metodolojinin yararları anlaşılabilir. Eğitimlerin içeriği; itfaiye personelinin kişisel tutum ve davranışını olumlu yönde geliştirecek ve sağlamlaştıracak yönde tasarlanmalıdır. Kulaktan dolma yanlış, eksik bilgilerin ve yıllar öncesinden gelen usta-çırak ilişkisinin, itfaiye personelinin günlük yaşantısını olduğu kadar meslekteki gelişmesini de olumsuz etkilemesi önlenmelidir. Son söz ünlü yazar Mark Twain'den:" Başımızın derdi bilmediklerimiz değil, yanlış bildiklerimizdir" 8. Referanslar ı . An insight into the application of Dynamic R i skAssessment, Edmund Jacobs MSc MIOSH RSP MIIRSM FRSH. 2. Occupationaı Health & Safety Manager. 3. NFPA 921 Section 10-1 through 10-2.7 Safety. 4. NFPA 1 500 Annex A. 5. Dynamic Risk Assessment -"Different things to different people"Bill Gough,Operational lntelligence Manager, West Midlands Fire Service. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=