Yangın ve Güvenlik Dergisi 151. Sayı (Mayıs-Haziran 2012)

1KAPAK KONUSU - MAKALE nomik ve biyolojik etmenler verimliliği de olumsuz yönde etkilemektedir. iş yerinde smaağsl ı kı vvee ygaü svaelnyl i kü ök ünml e ml ü llüekr il nei rni nayl ı nemr i nae getirilmemesi idari para cezalarına ve iş yerlerinin kapatılmasına da neden olabilmektedir. İş kazaları ve meslek hastalık l arının neden olduğu maddi, manevi kayıplar ile verimlilik ve itibar kayıpları dikkate alındığında iş yerlerinde sağlık ve güvenlik önlemlerinin alınmasının çalışanlara, işverenlere ve tüm ülke insanlarına önemli kazanımlar sağlayacağı açıktır. Bu konuda yapılan çalışmalar göstermiştir ki iş kazaları ve meslek hastalıkları önlenebilir. Bunun için iş yerindeki iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerine tüm çalışanların katılımı ve sistemli bir çalışma yapılması gereklidir. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de iş sağlığı ve güvenliğinin tarihsel gelişimi çalışma yaşamındaki gelişmelere bağlı olarak benzer aşamalardan geçmiştir. Meslek hastalıklarının ve iş kazalarının önemli bir sorun olarak gündeme gelmk aez as i nsma nı şat ıyr . i l eS aş mn aeyni lien şgmeel i ş ismo ini luecyuo üğruentli umk laarnaaçnl agr ı nedl i şamveel eü rr ei şt si ma ğyl öı ğnı tveemgl eü vr i nednel i ğsi as ğo ­ yr uonğl aurnı nl uı dğ au noar t vaey at oçpı kl uamr ms aı ş tl ıtr e. Bpuk isl eorreu nbl aa rğı nl ı olarak da çözüm önerileri üretilmesi ve yaşama geçirilmesine yönelik çalışmalar iş sağlığı ve güvenliği konusundaki etkinliklere ivme kazandırmıştır. Diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de sanayileşmenin gelişim düzeyine bağlı olarak iş sağlığı ve güvenliği konusunda yasal, tıbbi ve teknik çalışmalar yapılmıştır, 1936 yılında yürürlüğe giren ve çalışma yaşamının birçok sorununu kapsayan 3008 sayılı İş Yasası ile ülkemizde ilk kez iş sağlığı ve güvenliği konusunda ayrıntılı ve sistemli bir düzenlemeye gidilmiştir. 3008 sayılı iş Yasası 8 Haziran 1936 tarihinde kabul edilmiş, 16 Haziran 1937 tarihinde yürürlüğe girmiş ve 1967 yılına - 1 YANGIN ve GÜVENLiK SAYI 151 ■ 64 ■ 1-9 işçi ■ 10-20 işçi 21-49 işçi ■ 50-99 işçi ■ 100-199 işçi ■ 200-1000 işçi Kaynak: SGK 2009 İstatistik Yıllığı iş kazaları ve çalışan İŞÇİ sayısı. skoasdyaarl ugyügv uelnalmi k aa çdıas ı nkdaal mn ı şyteı r .n iBbu i ryaansal a yi l eı ş ggeutlai rimlmaişlavreınıbn udgaüntekümseolisayatıllmgıüştvıre. nlik uyGünün gereksinimlerine yanıt veremez duruma gelen 3008 sayılı İş Yasasının yerine 1 967 yılında 931 sayılı İş Yasası çıkarılmıştır. 931 sayılı İş Yasasının Anayasa Mahkemesi tarafından usul yönünden bozulması üzerine hemen hiç bir değişiklik yapılmadan 1 971 yılında 1 475 sayılı İş Yasası yürürlüğe konulmuştur. İş sağlığı ve güvenliği yönünden 1475 sayılı İş Yasası ve ona uygun olarak çıkarılan tüzük ve yl aömn ed tamaeyl irkı nl et ı rl ı l ed üçz ae ğn l de amşe vl eer ggeet inr iil şm ai ş tn ­ i r. Uzun tartışmalardan sonra 1475 sayılı İş Kanunu'nun yerine l O Haziran 2003 tKaarni hui nn du ei l ey2ü8r üar ldüeğteAvgriur epna B4i 8r l i5ğ7i İ şsSaayğı l ıl ı ğİ şı ve Güvenliği Direktifini karşılayan 21 adet Yönetmelikle birlikte toplam 34 adet yönetmelik ve 4 adet tebliğ hazırlanarak yürürlüğe konmuştur. İş yerlerinde, işlerin yürütülmesi sırasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan, sağlığa zararlı durumlardan korunmak amacı ile yapılan sistemli çalışmalara iş sağlığı ve güvenliği denilmektedir. İş yerlerindeki bu sistemli çalışmalarla öncelikle çalışanlara zarar veren iş kazaları ve meslek hastalık l arının önlenmesi amaçlanırken, bu çalışmalaraynızamanda işletmer-ıin ve üretimin güvenliğini de beraberinde getirmektedir. Yapılan bu çalışmalar, çalışan işçilerin vücut bütünlüğünü korurken, işçilerin şahsına ve yakınlarına getirdiği faydaların yanı sıra, işverenin maddi kazançlarını vaer t ı rtıer , düal kvei gn ii dn edr el e rmi n iinl l i bgüeyl üi r iknöi nl çaür dt me aaszı naal masına, dolayısı ile ülkenin kalkınmasına katkı sağlamaktadır. İş sağlığı ve iş güvenliği bakımından sağlık ve güvenlik insanın doğal ve temel bir hakkıdır. Anayasa 17, 49, 60 ve diğer maddeler ile bu hakları güvence altına almıştır. Bu anlamda kişiler i n iş kazası ve mesleki risklerden uzak bir ortamda çalışmalarının sağlanması, sağlık durumlarının geliştirilmesi, işçi açısından vücut ve ruh bütünlüğünün sağlanmasında iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının önemli bir yeri vardır. SGK istatistikleri incelendiğinde ülkemizdeki iş kazalarının %88'i l ile 200 işçinin çalıştığı KOBİ tanımı içerisinde yer alan iş yerlerinde meydana geldiği görülmektedir. KOBİ'lerin bir çoğunda bulunan iş yeri bina ve eklentilerindeki fiziki yetersizlikler, eski teknoloji ve koruyucusu olmayan makine ve ekipmanların kullanılması, teknik bilgi eksikliği, iş sağlığı ve güvenliği bilincinin yeterli düzeyde olmaması, çalışanlarda güvenlik kültürünün bulunmaması, işçi giriş çıkışının fazla olması gibi temel nedenler iş kazalarının ve meslek hastalıklarının meydana gelmesine ortam hazırlamaktadır. Risk Mühendislik Eğitim Danışmanlık Sağlık Hizmetleri Sanayi ve Ticaret AŞ. (RİSK MED) uzmanları tarafından KOBİ'lerde gerçekleştirilen danışmanlık ve eğit i m hizmetleri sırasında tespit edilen mevzuattaki ve çalışma ortamındaki başlıca eksiklik ve uygunsuzluklar, durum tespit i ve bundan

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=