1KAPAK KONUSU - MAKALE Şekil 2b kısmen duman ile dolmuş bir atriyumu göstermektedir. Duman tabakası altında, duman bulutu içine hava çekilmektedir. Duman tabakası içinde duman, duman bulutu içine çekilmektedir. Şekil 2c dumanla dolu atriyumu göstermektedir ve sadece duman, duman bulutu içine çekilmektedir. Atriyum güvenli olmaktan çıkıncaya kadar kontaminant konsantrasyonu artacaktır. CFD modellemesi, atriyum-doldurma güvenilir alan analizinin bir parçası olarak önerilmektedir. Basınçlandırmanın Alternatifleri En sık kullanılan basınçlandırmalı dumankontrol sistemleri basınçlı merdiven boşlukları, basınçlı asansörler ve alanlara ayrılmış duman kontrolüdür. Bu sistemlerin alternatifleri, fonların ve oluk sistemlerinin azaltılması anlamında pasif bö l ümlendirme ve/veya inceltme yaklaşımından fayda görebilirler. Merdiven Aralığı Havalandırması Merdiven aralığı basınçlandırmasına bir alternatif olan merdiven aralığı havalandırmasının amacı merdiven boşluklarını kapalı kapıların çevresindeki boşluklardan sızan ufak duman miktarlarından korumaktır. Bu, merdiven boşluklarına hava sağlamak ve sonra dışarı atmakla elde edilir. Buradaki fikir yanma ürünlerini inceletmek ve böylece güvenilir b i r alanın sürdürülmesini sağlamaktır. Bu yaklaşımın çok karmaşık binalarda çok yüksek merdiven boşlukları için dumandan koruma sunma potansiyeli vardır. Merdiven aralığı havalandırma sistemleri CONTAM ve CFD kullanılarak analiz edilebilir. Bir binadaki büyük hacimli akışlar CONTAM ile analiz edilebilir. Bir merdiven aralığı içerisindeki akışı analiz edebilmek için CFD kullanılarak merdiven aralığının sadece birkaç katının modellenmesi yeterlidir. Yangın meydana geldiği katlarda merdiven sahanlığı üzerindeki duman konsantrasyonu ve alan güvenliği özellikle çok önemlidir. Şekil 3a havalandırması olmayan bir merdiven aralığının nasıl 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 153 28 o) Hovolondırılmoyon merdivenler Notlar: b) Hovolondırılon merdivenler c) üzerinde insan bulunan hovolondırılon merdivenler ı . Bu seviyede duman kapının çevresindeki bcşluklardonmerdiven aralığına sızar. Merdiven aralığı artık güvenli olanı değildir. 2. Merdiven aralığı güvenli alon oımoyo devam eder. 3. Yangın katı kapı sının yanında birdumon ·cebi' meydana gelir. Bu duman cebine rağmen merdiven aralığı güvenli olan oımoyo devam eder. Şekil 3. Merdiven aralığı havalandırmasının CFD analizi. dumanla dolabileceğini gösterirken Şekil 3b ve 3c havalandırmanın insanlar varken ve insanlar yokken nasıl koruma sağlayabileceğini göstermektedir. Sonuç Duman kontrol sistemleri bina komponentlerine içeriklerine gelebilecek hasarın miktarını en aza indirme anlamında sürdürebilir sistemler olarak görülmektedirler. Duman kontrol sistemleri aynı zamanda konvansiyonel sistemlerde kullanılan komponentleri en aza indirmeye ya da ortadan kaldırma anlamında da sürdürülebilir olarak görülmektedirler. İlgili mevzuatların zorunlu kıldığı sistemlerin yerine kullanılan duman kontrol sistemlerinin en azından yerini aldıkları sistem kadar koruma sağlamaları gereklidir. Sürdürülebilir duman kontrol sistemlerinin ne ölçüde geliştirilebileceği tasarım ekiplerinin yaratıcılıklarına, becerilerine ve bilgi seviyelerine bağlıdır. Referanslar 1) Cetegan, B.M., Zukoski, E. E. , & Kubata, T. (1982). Entrainment and flame geometry of fire p/umes. PhD thesis of Cetegan. Pasadena, CA: California lnstitute of Technology. 2) McCaffrey, 8.J. (1983). Momentum imptications tor buoyant diffusion flames. Combustion and Flame, 52, 149-167. 3) Heskestad, G. (1984). Engineering relations tor fire plumes. Fire Safety Journal, 7, 25-32. 4) Klote, J.H. (2011). Stairweıı smoke controı by ventilation. ASHRAE Transactions, 11 7, Part 1. A longtime member of HPAC Engineering's Editoriat Advisory Board, John H. Klote, PE, DSc, developed and conducts a series of smoke-control seminars tor the Society of Fire Protection Engineers. Far 19 years, he conducted fire research tor the N ationa/tnstitute of Standards and Technology. He is o co-author of the books "Principles of Smoke Management, ,, 'A Guide to Smoke Control in the 2006 IBC, ,, and the recently pubtished "Handbook of Smoke Contro/ Engineering" (see sidebar). ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=