1KAPAK KONUSU - MAKALE Yangın Dumanı Kontrolünde Havalandırma Sürecinin İyileştirilmesi lözef Duman kontrol sistemlerinin tasarımı ile ilgili yapılmış çok sayıda çalışma ve yönerge (NFPA 1 995 [l ], Klote and Milke1 992 [2], Tamura 1 995 [3], Yamana and Tanaka 1 985 [4], Hanseıı and 1994 [5]), standart ve kanun mevcut olmakla birlikte duman bariyeri olarak kullanılan perde sistemi hakkında çok az sayıda çalışma yapılmıştır. Hava perde sistemlerinin oluşturduğu hava akış hızları ve basınç alanları ile ilgili gerçekleştirilen ilk çalışmalar Bi s ut ams yaoknaul en dbai r dmu emt raon d a ğ ı t ı acil d umr ıunmı k hoan vt raollaenddeı rnmbai r sşiesktelimdeinpeeorddeaksilas nmış temleri kduulml a an an rkaokngt reorlçüenkülne şpt irrai ltei kn uygulaması sunulmaktadır._ -----L. SANTARPIA, F. GUGLIERMffll & G. ZOR/ Roma Üniversitesi Kaynak www. wltpress. cam ■ 38 1 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 153 ısıl eğimler, rüzgar basıncı ve mekanik havalandırma sistemleri iki farklı atmosferde hareket eden doğal hava akışını belirleyen faktörlerdir. Kapalı bir alanda yangın alevlenmesi ısıl eğimleri artırır ve bitişik atmosferlere doğru giderek artan bir duman akıntısı meydana tirir. Bir hava perde sisteminden gelen serbgeest hava akıntısı yer değiştiren hava akışını azaltır ve yangın ve duman bölümlendirmesını daha iyi hale getirir. Acil durumlarda hava perdesi cihaz boyutlarının belirlenmesi için iki teorik Bu makale bir metro istasyonunda duman analiz kul/anılmaktadır. dağılımını kontrol eden bir acil durum havaGiriş Duman yönetim yöntemleri binada yaşayanları ve itfaiyecileri korumak ve mal hasarını azaltmak için duman hareket i ni değiştirebilmektedir. Geleneksel olarak bir yangın alanı içine hava getiren ve içeriden dışarı büyük miktarlarda hava atan bariyerler ve dumanlı ızgaraları kullanılmaktadır. Mekanik fonlara sahip kapılar çok sık görülen bir duman kontrol tesisten olmakla birlikte dumanın dışarı atılması tek başına, basınç farkları ile açık kapıdan gerekli hava akışını sağlamak için yeterli değildir. Uygulamadaki pek çok sistemde sığınma alanlarına ulaşan kaçış güzergahları özellikle büyük ortak alanda kapılara sahip değillerdir. Bu durumda bariyer fonksiyonuna sahip hava perdelerinin kullanılması kaçış yollarına doğru duman infiltrasyonunu azaltma veya geciktirme anlamında faydalı olabilmektedir. Ticari amaçla kullanılan çok katlı binalardaki, fuar salonlarındaki, spor arenalarındaki ve tren istasyonlarındaki avlular bir hava perde sisteminin kullanılmasının önerildiği büyük alanlara yönelik olarak tipik örnek teşkil etmektedirler. !andırma sistemine odaklanmış şekilde perde sistemleri kullanarak gerçekleştirilen duman kontrolünün pratik uygulaması sunulmaktadır. Ön Bilgi Yanan bir kapalı alan içinde duman dağılımı yangın dinamikleri ve duman boşaltma verimliliğinin bir fonksiyonu olarak analiz edilebilmektedir [9]. Bir hava perde cihazı projesine ve bir metro istasyonunda yangın kontrolü elde edilmesine yönelik olası bir yaklaşım üst katman dumana sahip sürekli bir yangın örneği kullanmaktır [l O, 1 1 ]. Burada yangın koşulu sabit bir duman üretim hızı varsaymaktadır. Bu seçim sabit bir ısı salınım oranı ve bir kuyu yangını oksijnasyonu (maks i mum ısı salınım hızı) varsayan bir güvenlik koşulu içermektedir. Bu durumda, hava perde sistemi acil durum çıkışlarını korur ve tahliye süresini azaltır. Yüksek ısıya sahip yangın tavan dumanına doğru ilerler ve z1 kalınlığında bir duman tabakası meydana getirir. Dışarı hava akışı, Gouı• duman tabakası kalınlığını stabilize eder; bunun rakamsal değeri duman tabakası kontrol miktarında bir kütle dengesi ile taşınır (Şekil l ).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=