hesaplanır ve ifade edilebilir. "Total İş Kazası Riski (TİKR) = İşletmede belirli bir süredeki toplam oluşmuş iş kazası sayısı/Aynı sürede, iş kazası riskine maruz kalan çalışan sayısı"dır. Diğer taraftan, total iş kazası riski, işletme içerisinde farklı çalışma koşullarında oluşan kazalarla ilgili Kısmi iş Kazası Risklerinin (KİKR) toplamına eşittir. TİKR = Makinede oluşan iş kazası riski + Depoda oluşan iş kazası riski + Serviste oluşan iş kazası riski + .............. + v.d. veya TİKR = KİKR1 + KİKR2 + KİKR3 + ............. + KİKRn Böylece farklı çalışma koşullarında iş kazası risklerini sıfırlamak, işletmedeki iş kazası riskinin sıfırlanmasına neden olacaktır. Kısmi iş kazası risklerinin sıfırlanması ise iş kazası nedenlerinin ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Genel olarak iş kazası nedenleri bir formülle ifade edilebilir. "İş Kazası Nedenleri = Kaza etkenine ait nedenler + insan özelliklerine ait nedenler + Çevre özelliklerine ait nedenler" Aynı düşünce tarzı, meslek hastalığı nedenleri içinde yinelenebilir. "Meslek Hastalığı Nedenleri= Meslek Hastalığı etkenine ait nedenler + insan özelliklerine ait nedenler + Çevre özelliklerine bağlı nedenler" Bu nedenlerin tümü, sistematik bir şekilde saptandığında ve önlem alınarak ortadan kaldırıldığında, Kısmi iş kazası ve meslek hastalığı oluşmayacak, Kısmi iş kazası ve meslek hastalığı riski sıfırlanmış olacaktır. Her çalışma koşulunda bu iş tekrarlandığında, Total İş kazası veya Meslek Hastalığı Riskini de sıfırlamak çok zor olmasına rağmen imkansız değildir. "Hata 5: iş sağlığı alanında risk değerlendirmesinde "risk matrisi" iş GÜVENLiĞi - MAKALE 1 İşletmede, Çalışanının sağlığı ve güvenliği ile ilgili tüm tehlikelerin ölçülmesi ve "DOZ" değerleri ile mukayese edilmesi TEHLİKENİN ÇALIŞMA ORTAMI DEĞERİ = ÇOD ÇOD > DOZ ise Risk var ÇOD < DOZ ise Risk yok N İTE L R İ S K DEĞE R LE NDİRM ES İ Şekil 5. Tehlike ölçme değerlerinin doz değerler/ ile karşılaştırılması. kullanılarak değerlendirme yapılmalıdır." Bir işletmede, iş kazası ve meslek hastalığı risklerini (olasılıklarını) hesaplamak, işletmede İSG sistemi ile birlikte düşünülmüş ve oluşturulmuş "İş Sağlığı Veri Tabanına" bağlıdır. Geçmiş yılda bir işletmede iş kazası ve meslek hastalığı oluşmamış olması (meslek hastalıkları uzun maruziyetler sonucu oluşacaktır), işletmedeki tehlikeler konusunda gerekli önlemler alınmayacak anlamına gelmez. İşletmenin genelinde, tehlikeler sistematik bir şekilde saptanmalı ve alınacak önlemler alınmalıdır. İş kazası ve meslekhastalıkları, nedenleri konusunda önlem alınmayan hallerde ortaya çıkan sonuçlardır. Risk değerlendirmesi yapma zorunluluğu, sonuçların da net olarak görülmesi zorunluluğunu getirir. Tahmini risk değerlerinden yola çıkarak hesap yapma zorunluluğu, işverenin malı ile ilgili konularda mümkün olabilir. Ama çalışanın canı ile ilgili konularda tahmini değerlerden hareket edilerek değerlendirme veya hesap yapılamaz. İSG alanında, nicel ve sıralamalı risk değerlendirmeleri bir tarafa bırakılarak, tehlikelerdeğerlendirilmeli, riskler nitel olarak (var-yok) belirlenmeli ve gerekli önlemler derhal alınmalıdır. Tehlike ile ilgili, yapılacak çalışmaları ve riskle ilgileri, aşama aşama aşağıdaki gibi ifade edilebilir. 1 . iş sağlığı (çalışanların sağlığı ve güvenliği) alanında işimize yarayacak, işletme ile ilgili tüm temel verilerin toplanması (işletme ve kurma belgesi, binalar, bölümler, makineler, çalışanların tüm özellikleri, vd.), 2. İşletmede, iş kazası ve meslek hastalığı oluşturabilecek tüm tehlikelerin saptanması, (etkeneait, insana aitve çevreye ait tüm tehlikeler), Tablo 2. Risk Skoru yaratarak yapılan karşılaştırma. Kaza Kaza Kayıp gün Kayıp gün Çalışan (RİSKİ) Risk Skoru Bölümler Sayısı Sayısı (RİSKİ) olasılığı Sayısı Yıllık Olasılığı Yıllık (Ş) (OxŞ) [O) CERRAHİ 80 45 % 56,25 58 Gün % 72.5 %41 DAHİLİYE 100 72 % 72 56Gün %56 %40 Tablo 3. Gerçek iş kazası parametreleri kul/anılarak yapılan değerlendirme. Koza Kayıp gün Kayıp gün Koza Bölümler Çalışan Sayısı Koza Sayısı Kayıp Gün Sayısı Yıllık Hızı [RİSKİ) Yıllık Hızı (RİSKİ) Ağırtık Hızı CERRAHİ 80 45 % 56,25 58 Gün % 72.5 % 129 DAHİLİYE 100 72 % 72 56Gün %56 % 78 YANGIN ve GÜVENLİK SAYI 1561 - 89 ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=