• • • Til\1111\ Öl�Ul��n ı Tecnnical Notes levent CEYLAN EEC Kontrol ve Otomasyon Sistemleri AKiLLi 4 BOYUTLU ÇOK 'SENSÖRLÜ •• DEDEKTORLER. İnsanlar, birçok gözlem arasında bağlantı kurarak ve bunları tanıdık durumlar ile kıyaslayarak tehlikeleri sezerler. Tehlikesiz durumlar ise çeşitli duyu organlarımızın aynı anda ve bir arada kullanıln_psı sayesinde hemen ayırdedilebilir. Tehlikeli dui];ımu tehlikesiz durumdan ayırma yeteneği, büyük'ölçüde zekaya ve geçmiş deneyimlerden elde edilen bilgilere bağlıdır. , Yangın ihbar ve güvenlik sistemlerinde güvenilirlik açısından böyle bir yeteneğesahip olmak çok önemli bir ihtiyaçtır. Tasarımcılar bugüne kadar, yangından korunacak bölgelerdeki muhtemel yangın tiplerini göz önüne alarak genellikle üç yangın algılayıcı türünden birini seçerlerdi. Bunlar, iyonizasyon etkili duman, fotoelektrik duman ve sıcaklık algılayıcılarıdır. Her bir algılayıcı, belirli bir yangın tipine karşı daha etkili koruma sağlar. İyonizasyon etkili duman algılayıcıları siyah dumana, fotoelektrik duman algılayıcıları beyaz dumana karşı, sıcaklık algılayıcıları ise dumanın algılanmasının güç olduğu ortamlarda destek eleman olarak kullanılır. Bir yangın güvenlik sistemi tasarlanırken yalnız bir algılayıcı tipini içeren dedektörlerden yararlanmak, sistemin güvenlik açısından yetersiz ve yalancı alarmlara açık olmasına sebep olur. İdeal bir dedektör üç ayrı yangın algılama tekniğini aynı anda kullanıp, bunlardan elde ettiği duyumları geçmişteki tecrübeleri ile karşılaştırmalı ve insanların yaptığı gibi aklını kullanarak yangın durumu olup olmadığına karar verebilmelidir. Yarı iletken teknolojisindeki gelişme ve mikroişlemcilerin dedektör içinde de kullanılmaya başlaması yangın algılamaveihbar teknolojisinde yenibir çığıraçmıştır. Yeni jenerasyon olarak adlandıracağımız bu dedektörde iyonizasyon duman, fotoelektrik duman ve sıcaklık algılayıcıları uygun bir şekilde bir arada toplanmakt\ı ve dördüncü boyut olarak da "zaman" parametresi kullanılmaktadır. Bu tip dedektöre "ak1l/ı dört boyutlu çok sensörlü dedektöı'' diyebiliriz. Bu dedektör her tür yangın ihbar uygulamasında güvenilir bir şekilde kullanılmaya uygundur. Çalışma prensibi ise şu şekildedir: Dedektör, içindeki üç ayrı zaman algılayıcının her birindengelenanalogbilgileri bir araya toplayıp dijital sinyallere dönüştürür. Her bir elemana ait dijital sinyal dedektörün mikroişlemcisi tarafından ölçülüp analiz edilir; bellekteki geçmiş ölçüm değerleriyle ve. bilinen çeşitli yangın karakteristikleriyle karşılaştırılır. Dijital filtreler sayesinde bir yangın duı:umu göstermeyen sinyaller, dolayısıyla istenmeyen yalancı alarmlar , büyük ölçüde e];nir ve dedektör sağlıklı bir şekilde durumun tehlikeli olup olmadığına karar verir. .l-Jer bir dedektc\Hıe bulunan mikroişlemcinin sağladığı diğer avantajlar· ise, ""� Kendi kendine teşhis koyabilme ve tarih kaydı tutma, - Cihllzı .otomatik olarak adresleme, - "Tek· ·başına" modunda kontrol paneline bağlı kalmadan çalışabilme, - Dengeli hızlı iletişim yapabilmedir. Kendi kendine teşhis ve tarih kaYJtlan: Devamlı bir şekilde kendi kendini bakım-onarım bilgisi temin etmek için denetler. Denetleme sonuçları otomatik olarak güncelleştirilip kalıcı belleklere depolanır. Bu bilgilere istenildiği zaman kontrol panelinden ya da PC'den erişilebilmektedir. Dedektörün belleğine depolanan bilgilerin içinde, - Dedektörün seri numarası, adresi ve tipi - Üretim tarihi ve çalıştığı süre - En son bakım tarihi - O anki duyarlılık seviyeleri ve kompanzasyon değerleri - Üretim çıkışı orijinal duyarlılık değerleri -Kaydedilen son alarmın tarihi - Arızayı belirlemek için gerekli 32 hata kodundan birisi yer almaktadır. Otomatik adresleme: Aynı devre üzerinde bulunan her bir dedektör bir diğerinin akım çekip çekmediğini bilir. Çevrim (loop controller) kontrolörü bu bilgiyi aldığında her bir seri numarasının diğerlerine göre konumunu öğrenmiş olur. Otomatik adresleme özelliği sayesinde dedektörlerin temizlik ve bakımdan sonra farklı yerlere konulması önlenmiş olur. Ayrıca interaktif menüler ve grafik desteği ile dedektörler arası bağlantılar bilgisayar ekranından izlenebilir. Bağlantı adres bilgileri, cihaz tipleri bir diske • YANGIN VE GÜVENLİK DERGİSİ SAYl·lô
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=