Yangın ve Güvenlik Dergisi 160. Sayı (Temmuz-Ağustos 2013)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 160 85 øù GÜVENL øöø - MAKALE 3. EN ISO 11611 Kaynak ve ú lgili úü lemler- de Kullan × lacak Koruyucu K × yafetler Bu standart; kullan × c × n × n vücudunu, kafas × n × ve ayaklar × n × korumak üzere tasarlanm × ü ve kaynak i ü leri s × ras × nda ve benzer riskler arz eden benzer süreçler- de giyilebilen kapü ü on, önlük, kolluklar ve tozluklar dahil olmak üzere koruyucu k × yafetler için geçerli olan minimum temel güvenlik gerekliliklerini ve yön- temlerini belirlemektedir. Bu standart iki performans seviyesi belirlemektedir: • S × n × f 1 – Daha az tehlikeli kaynaklama tehlikelerine kar ü × koruma • S × n × f 2 - Daha fazla tehlikeli kaynakla- ma tehlikelerine kar ü × koruma Is × ve yang × n korumas × na ilave olarak bu standartlar ayn × zamanda güç, zarars × zl × k ve boyutsal de ù i ü im için minimum gerek- lilikleri de tan × mlamaktad × r. Is × ve Yang × n Test Yöntemleri Alev yay × lma testi her türlü × s × ya kar ü × ko- ruyucu k × yafet için temel testtir. Is × ya kar ü × koruma ile ili ü kin EN standartlar × ISO 15025 standard × A prosedürünü ve EN ISO 11612 standard × B prosedürünü referans olarak almaktad × r. Bu yönteme göre, 25 mm yüksekli ù inde bir alev örne ù in yüzeyine 17 mm’lik bir mesafeden 10 saniye boyunca uygulan × r. Alev sonras × ve parlama sonras × süreleri ölçülür ve bunlar × n 2 saniye veya daha az olmas × gerekir. S × v × ya kar ü × özel koruma amac × yla kullan × - lan bir katman haricinde üst ve alt kenara, erimi ü moloza veya delik formasyonu üze- rinde alevlenme kabul edilememektedir. Alev, kelepçeler ve kaynak yerleri dahil olmak üzere komponentin her iki yan × na ve di ù er ilave malzemelere de uygulan × r. Yay × lan Is × Test Yöntemi EN ISO 6942 yay × lan × s × ya maruz kald × ù × zaman × s × ya kar ü × koruyucu k × yafetlere yönelik materyallerin davran × ü × n × belirle- me anlam × nda iki tamamlay × c × yöntem belirtmektedir (yöntem A ve yöntem B). A Yöntemi, üç dakika boyunca 10 kW/m2 h × z × nda × s × yay × l × m × sonras × nda materyal- deki de ù i ü ikliklere yönelik bir görsel tetkik görevi görmektedir. Her türlü de ù i ü iklik (örnek, renk bozulmas × , birikimler, içten içe yanmak, kömürle ü me, y × rt × lma, erime, çekme, uçunum) örne ù in her bir kademesi için ayr × olarak not edil- mektedir. A yöntemi ayn × zamanda, daha sonraki çekme direnci testine yönelik olarak materyal örneklerinin ön i ü leme tutulmas × için de kullan × lmaktad × r. Bu ön i ü lem sonras × nda çekme direncine yönelik minimum de ù er 450 N’dir. A yöntemi sadece itfaiyecilerin koruyucu k × yafetleri için gereklidir. B Yöntemi, materyallerin Radyatif Is × Transfer Endeksi (RHTI) anla- m × ndaki koruyucu performanslar × n × da belirlemektedir. Yay × l × m, alt × adet silikon karbit çubuk taraf × ndan üretilmekte olup test örnekleri ard × ndaki × s × y × ölçmek için disk/bak × r-sabit termokuple kullan × lmakta- d × r. Yay × lan × s × ya kar ü × performans × ölçmek amac × yla 20 kW/m²’lik bir × s × ak × ü yo ù unlu- ù u kullan × lm × ü t × r. Konvektif Is × Testi Yöntemi EN ISO 11612 standard × nda, aleve maruz kalma üzerindeki × s × aktar × m × ISO 9151:1995 kullan × larak belirlenmektedir. Bu yöntemde yatay olarak yerle ü tirilmi ü bir test örne ù inin hareketi k × smen engellenmi ü ve bu örnek, alt × nda bulunan bir gaz oca ù × ndan gelen alevden kaynaklanan 80 kW/m² h × z × nda × s × ak × m × na maruz b × rak × lm × ü t × r. Örne ù in için- den geçen × s × hem üst k × s × mdan hem de örnek ile temas halinde olarak ufak bir bak × r kalorimetre vas × tas × ile ölçülmektedir. Hem EN ISO 6942 hem de ISO 9151 standard × nda, kalorimetre içindeki × s × n × n 24+0.2 °C’ye yükselmesi için gerekli olan süre kaydedilmektedir. Üç test örne ù inden elde edilen sonuçlar Is × Transfer Endeksi (HTI) cinsinden hesaplanmaktad × r. Temas Is × s × Test Yöntemi EN ISO 11612 ayn × zamanda temas × s × s × na kar ü × korumay × da s × n × fland × rmaktad × r. Bu standart EN ISO 12127-1 test yöntemini kullanmaktaolupbu yöntemdebir × s × tma si- lindiri temas × s × s × na × s × t × l × r ve örnek kalorimetre üzerine yerle ü tirilir. Is × tma silindiri, kalorimetre taraf × ndan desteklenen örne ù in üzerine alçalt × l × r ya da alternatif olarak üzerinde örnek olan kalorimetre × s × tma silindirine yükseltilir. Her bir durumda operasyon sabit bir h × zda gerçekle ü tirilir. Kalorimetrenin × s × s × n × izleyerek, alt s × n × r zaman s × n × fland × rmas × (üç seviye) EN ISO11612’de verilmi ü tir ve 250 °C seviyesinde bir temas × s × s × gerektirmektedir. Materyallerin Is × l Direnci ISO 17493 standard × , bileklik dahil olmak üzere k × yafetin her yerinde kullan × lan her bir materyal için olan × s × l direnci ve × s × l bü- zülmeyi test etmektedir. Materyal örnekleri (375 x 375 mm), 185+5 °C veya 260+5 °C seviyesindeki test s × cakl × ù × nda be ü da- kika boyunca s × cak hava dola ü × ml × bir f × r × n içinde ask × da b × rak × l × rlar. Örnekte gözlem- lenen tutu ü ma, erime, damlama, ayr × lma ya da büzülme kaydedilir. Maruz b × rakma s × cakl × ù × standarda göre de ù i ü mektedir. Buradaki temek gereklilik cilde yak × n kul- lan × lan materyallerin 260 °C seviyesinde bir s × cakl × ù a maruz b × rak × lmalar × d × r. Hiç bir erime, damlama, ayr × lma ya da tutu ü ma kabul edilmemektedir. Ç × kar × mlar Is × ve aleve kar ü × koruma anlam × nda k × ya- fetlerin minimum performans gereklilikleri çok geni ü yelpazedeki kullan × mlar için ge- çerlidir. Ancak, baz × alanlarda performans gereklilikleri hala eksiktir. Hamur de ù irmenle- rinde, s × cak s × v × alkalin kimyasal ya da s × cak su s × çramalar × na maruz kalmaktad × rlar ve bu da baz × durumlarda ciddi kazalara yol açabilmektedir. Standartla ü t × r × lm × ü gerek- lilikler ve test yöntemleri ü u anda mevcut de ù ildir ve uygun materyaller ile ilgili bilgi de eksiktir.