Yangın ve Güvenlik Dergisi 164. Sayı (Ocak-Şubat 2014)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 164 50 KAPAK KONUSU - MAKALE yang × n meydana gelene kadar içinde su olmayan –kuru borulu veya ön eylemli- ya ù murlama sitemleri kullanmakt × r. Islak borulu sistemleri donmadan ko- rumak için pratik bir çözüm ise borular × duvarlar × n içinden ( × s × t × lm × ü ) çekmek ve çat × veya tavan aras × geçi ü lerinde bo- rular üzerine izolasyon uygulamak gibi yarat × c × çözümler olabilir. Ayr × ca boruyu d × ü duvarlardan geçirmek ancak boru ve binan × n d × ü kabu ù u aras × na yeterli izolasyon koymak da mümkündür. Bu seçeneklerin ço ù u geleneksel olarak kul- lan × lan çözümler de ù ildir ve di ù er in ü aat kurallar × yla koordine edilmesi gerekir. Depolardaki E ù imli Tavanlar Depo olarak kullan × lan antrepolardaki koruma kriterlerini kan × tlamak için yap × lan tam ölçekli yang × n testlerinin hepsi de düz tavanl × tesislerde yap × lm × ü t × r. E ù imli tavanl × yerde yap × lan küçük ölçekli test- ler NFPA 13 deki tasar × m alanlar × n × n ve (depolamayla ilgili önceki dokümanlar) e ù imli tavan (12 de 2 yi a ü an e ù imler) alt × nda duran ayn × mallarda ç × kacak yang × n × kontrol etmek veya bast × rmak için yerli olmad × ù × n × gösterdi. Maalesef ki tavan e ù imli oldu ù u zaman tasar × m alan × n × n ne kadar geni ü olmas × gerekti ù i veya sprinklerlerin yang × n × n üzerine aç × l- ma gecikmesini gidermek için ne kadar fazla ak × ü × n yenilmesi gerekti ù i bilinme- mektedir. Yak × n gelecekte bu konu için daha fazla ara ü t × rma programlanmaktad × r, ancak bunlar NFPA 13’ün 2013 yay × n × na kadar girecek kadar zaman × nda gerçekle ü e- meyecektir. Bu tarz veriler toplanana ka- dar tavan e ù imleri 12 de 2 den büyük olan depo-antrepo binalar × sahiplerinin iki seçenekleri vard × r. Birincisi yatay asma bir tavan yapmak ve sprinklerleri asma tavan × n arkas × na koymak. ú kincisi ise bir yank × ndan koruma mühendisi ça ù × r × p özel olarak mü ü terinin durumuna sprink- ler kriterini belirleyecek dinamik bir analiz yapt × rmak. çe ü itli sprinkler harekete geçirme model- leri kullan × labilir ancak tüm modeller için geçerli oldu ù u üzere harekete geçiriciler kendi s × n × rlar × içinde kullan × lmal × d × r. Dinamik analizin yang × n × n hemen üs- tündeki sprinklerin s × cak gazlar × n tavan e ù imini takip etmeleri ve tavan mahya- s × nda toplanmalar × nedeniyle açmada gecikebilece ù i iki sonucu dikkate almas × gerekir. Birinci sonuç binada daha yük- sek ve yang × ndan uzak olan sprinklerler aç × labilir. Bu tip sprinlklerlerin, yang × n × n kontrol ve bast × r × lmas × na katk × s × olmasa dahi tasar × m alan × na koyulmas × na ihtiyaç olacakt × r. Bu durumu modellemek için Sprinklerlerin açma gecikmesinin yol açt × ù × ikinci sonuç yang × n × n daha bü- yük olaca ù × d × r, bu nedenle sprinklerden yang × n × n üzerine daha fazla ç × k × ü (yo ù un- luk, ak × ü veya bas × nç) ihtiyac × olaca ù × beklenebilir. Bilinen sprinkler püskürtme karakteristiklerinin (k-faktörü ve bas × nç) ba ü ar × l × oldu ù u kan × tlanm × ü yang × nlar için yang × n × n büyüklü ù ü üzerine hesapla- malar yap × larak (veya düz tavan alt × nda yap × lan testlerin verilerini kullanarak) ne püskürtülmesine ihtiyaç oldu ù u belir- lenebilir. Örne ù in, hesaplamalar veya yang × n testleri; 6 metre yükse ù e kadar depolanm × ü bir malda meydana gelen bir yang × n × n mal × n e ù imli bir çat × alt × nda olmas × durumunda yang × n × n üzerindeki sprinklerler aç × ld × ù × nda 3,9MW l × k bir × s × ç × kartaca ù × n × gösterebilir. E ù er hesapla- malar veya yang × n testleri düz çat × alt × n- da yanan ayn × mal × n yang × n × n üstündeki sprinklerler aç × ld × ù × nda 3,9 MW oran × n- da ayn × × s × ç × karmas × için yüksekli ù inin 9 m oldu ù unu göstermi ü se, bu durumda düz bir çat × alt × nda 9 metre yükse ù e ka- dar depolanm × ü mal için sprinklerden ç × k × ü karakteristi ù i (k-faktörü ve bas × nç), e ù imli bir çat × alt × nda 6 metre yükse- ù e kadar depolama için gereken ç × k × ü karakteristi ù ine e ü it olacakt × r. Ancak bu ak × ü ve bas × nç bilgisinin hâlâ daha bü- yük bir tasar × m alan × na uygulanmas × na ihtiyaç vard × r.