Yangın ve Güvenlik Dergisi 164. Sayı (Ocak-Şubat 2014)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 164 76 YANGIN - UYGULAMA Patrick DEROOSE Kaynak: www.securitymagazine.com Toplumsal Olay ve Afetlerde Tahliyeye Nas × l Haz × rlan × l × r Tahliyeler “küresel” blok etraf × nda olan birçoklar × n × n bildi ù i gibi genellikle son çaredir ve hiçbir zaman “tek güvenli çözüm” veya “sadece t × bbi” bir olay de ù ildir. Tahliyeler genellikle bu iki olay × n bir bile ü imidir. Personel ve ailelerinin insanlardan kaynaklanan veya do ù al bir afetten tahliyeleri ihtimali birçok güvenlik yöneticisini bütün bir gece ayakta tutacak bir çal × ü mad × r. Tahliyeler lojistik bir birim olarak de ù erlendirilir ve ba ü ar × l × olmak için ha- reket eden tüm elemanlar uygulama e ù itimi yapm × ü ve mutlaka düzenli olmal × d × r. Planlar ayr × ca beklenmeyen sürpriz olaylar × n meydana gelme ihtimalini de içermelidir. Tahliyeler “küresel” blok etraf × nda olan birçok- lar × n × n bildi ù i gibi genellikle son çaredir ve hiçbir zaman “tek güvenli çözüm” veya “sadece t × bbi” bir olay de ù ildir. Tahliyeler genellikle bu iki olay × n bir bile ü imidir. Haiti’de 2010 y × l × nda meydana gelen depremönemli bir örnektir, zira çal × ü anlar, ba ü ka yerlerden gelip orada ya ü ayanlar ve aile- leri sadece depremin getirdi ù i yaralanmalarla de ù il ayn × zamanda genel kamu sa ù l × ù × ü artlar × n × bozan ve sosyal yap × y × da ù × tan-personelin gü- venli ù ine ciddi tehdit olu ü turan sonuçlar getiren- s × k × nt × larla da u ù ra ü mak zorunda kald × lar. Tahliyeler çok titiz ve dikkatli bir planlamaya ihtiyaç gösterir, zira organizasyon taraf × ndan ele al × nd × ù × nda organizasyonun personeli ve yar- d × m getirenin kendisi de olaydan etkilenmi ü tir. Yasal Yükümlülük Küreselle ü me giderek daha fazla firmay × riski daha yüksek bölgelerde çal × ü maya yönlendir- mektedir. Ancak riskin anlam × , mutlaka afetin vurdu ù u yerler demek de ù ildir. Ortado ù u’daki tehlikeler, deprem ve sonucunda olu ü an tsuna- mi, Japonya’daki nükleer felaket ve baz × Afrika ülkelerindeki huzursuzluk, halk hareketleri çok uluslu organizasyonlar × n i ü yapt × klar × yerler neresi olursa olsun daha kapsaml × kriz ve risk yönetimi planlar × yapma ihtiyac × n × vurgulamaktad × r. Ayn × zamanda bu organizasyonlar × n kendi yolcular × n × ve evlerinden uzakta, ba ü ka yerlerden gelip orada ya ü ayanlar × ve ailelerini “öngörülebilir risklerden” korumalar × 2009 y × l × nda yay × nlanan uluslararas × SOS’nin resmi Yasal Yükümlülük ra- poru gere ù ince yasal bir yükümlülüktür. Yasal yükümlülük içinde ba ü ar × l × bir seyahat riski yönetim plan × vard × r. Organizasyonlar çal × ü anla- r × na yönelik risk seviyesini, çal × ü anlar × n × ve tüm or- ganizasyonu kriz durumuna kar ü × cevap vermeye haz × rlarken de ù erlendirmeli veba ü ar × l × bir sonucun neye benzemesi gerekti ù ini anlamal × d × rlar. Tehditleri önceden tahmin etmek önceden tedbir alman × n ve tahliyeleri önlemenin kilit unsurudur. Bir durummeydana geldi ù inde, risk seviyesi profilini, bölgede seyahat edenler ve evlerinden uzakta, ba ü ka yerlerden gelip ora- da ya ü ayanlar × artan risk konusunda uyaracak ü ekilde yükseltin. Önceden tahmin yapmak zor olabilir ancak tehdit ortam × n × anlamak çok önemlidir. Tehdidi tahrik eden unsurlar × (siyasi, ekonomik ve dini etmenler dahil) belirlemek için durumu izleyin ve olaylar × n ne zaman ve hangi h × zda de ù i ü ti ù ini ve bu de ù i ü ikliklerin çal × ü anlar × n ve organizasyonun bundan sonra atacaklar × ad × mlar × nas × l etkileyece ù ini tan × mlay × n. Güvenlik tehditlerini de ù erlendirmek karma ü × k ve giderek geli ü en gerçeklerin tam olarak anla- ü × lmas × n × gerektirir. Tehditler ayr × nt × l × olarak varl × k, mülk kategorisi ve risk tipine göre s × n × fland × r × l × r ve içinde isyanc × gruplar × , anar ü istleri, organize suçlar × , fidye için kaç × rma, sokak suçlar × , protes- to/gösteri, silahl × çat × ü ma ve sava ü × da içerir. Ayn × zamanda tehditler do ù al afetleri, sanayi kaza- lar × n × , yol kazalar × n × , hastal × k, i ü yerinde ü iddet, üründe onays × z de ù i ü iklik yap × lmas × ve kamu hizmetlerinin bozulmas × n × da içerebilir. Riske maruz kalma, yap × lan i ü e, endüstri tipine, çal × ü an × n özelliklerine ve organizasyonun faali- yette bulundu ù u yere göre de ù i ü ir. ú lave olarak ü irketleri çal × ü anlar × n × korumada yönlendiren kül- türel kurallar ve yasalar dünya çap × nda oldukça büyük de ù i ü iklikler göstermektedir