Yangın ve Güvenlik Dergisi 178. Sayı (Ekim 2015)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 178 62 YANGIN - MAKALE enerji alt × ndaki bölmelerde biriken toz yol açabilir ( bkz. Resim 2 ). Elektrikli cihazlar kat × güvenlik ü artlar × nda üretilir, burada elektri ù in dola ü t × ù × ele- manlar ile toprakl × elemanlar aras × ndaki izolasyon miktar × içerdikleri voltaj ve am- pere ba ù l × d × r. En yayg × n olarak, izolasyon ortam × iletken olmayan ortam olarak ha- vay × kullan × r, ancak madeni ya ù gibi di- ù er ortamlarda kullan × labilir. Bir nedenle cihaz elektrik yüklü elemanlar × aras × nda veya elektrik yüklü ve toprakl × parçalar aras × nda iletken bir yol olu ü turursa veya bunlar aras × ndaki bo ü luk azal × rsa, bir ark meydana gelir ve elektrik yüklü eleman- lardan toprakl × elemanlara atlar. Bu aç × - ù a ç × kan enerji süratle ark × n s × cakl × ù × n × yanma derecesine kadar yükseltir. Teh- like kategorisinin oldu ù u en kötü senar- yolarda, malzemenin durumu kat × dan s × v × ya veya hatta gaza kadar de ù i ü ebi- lir (40 cal/cm²’den büyük). Bak × r buhar × kat × durumdaki bak × ra nazaran 67.000 kat daha geni ü tir. Bu h × zl × genle ü me bir patlama yarat × r ve yaratt × ù × sarsma veya sersemletme kuvveti insan vücudunun dayanabilece ù i de ù erin çok ötesinde- dir. Bu senaryoda yang × na kar ü × hiçbir ko- ruyucu elbise personeli yaralanma veya ölümden koruyamaz. En ú yi Uygulamalar Sonuç olarak, ark patlamas × tehlikesini hafifletmede en iyi uygulama kontrolü- nüz alt × ndaki her ü eyi (laf × dola ü t × rmadan) herhangi bir inceleme, kontrol, ayar, servis ve bak × m öncesi tüm imkânlar × n × z × kullanarak enerjisini kesmektir. Bu, zaten böyle olmas × gerekti ù inden gereksiz bir ifade gibi görülebilir, ancak gerçekte bu kavram × n tasar × m veya i ü letme pro- sedürlerinin geli ü tirilmesi sürecinde yeteri kadar üzerinde durulmaz. Bütçeler ve operasyonlar müsaade etti ù inde siste- minizin bak × m için enerjileri kesildi ù inde tesisin görevini aksatmayacak kadar çok miktarda cihaza göre tasarlay × n. Tesisin çal × ü ma prosedürlerini bu cihazlar ba- k × mdayken de tesisin i ü levini devam et- mesine izin verecek ü ekilde geli ü tirmek bu prosedürlerin içinde oldu ù u tesis ve kurumlar × cihazlar × kullan × lamayacak du- ruma getiren plans × z bir olayda ne yapa- caklar × konular × nda haz × rlar. Prosedürlerin geli ü tirilmesi acil duruma kar ü × haz × r olma program × n × n ve bunun yan × nda güven- li bir bak × m program × n × n parças × olarak yarar sa ù layabilir. Çok yüksek seviyede güvenirlik gerektiren, bilgi merkezleri, la- boratuarlar ve sa ù l × k bak × m tesisleri gibi, tesislerde, ü alterin atma zaman × n × n he- saplanmas × tasar × m a ü amas × n × n ilk saf- halar × nda tart × ü × lmas × gereken ve hem bütçeye hem de projenin ihtiyaçlar × na uygun olarak çal × ü acak bir plan geli ü tir- mek için çok önemli bir husustur. û üphesiz ki günümüzdeki tesislerin birço- ù unda tesisisin görevinde bir zaaf yarat- madan cihazlara verilen elektri ù i kesme- nin aç × k olarak söylenirse uygulanabilir olmad × ù × bir yer vard × r. E ù er bütçenizin elverdi ù i ölçüde i ü inizin yükünü bozma- dan bak × m × yap × labilecek cihazlar × olu ü turmak için gereken say × da sistem sa ù lam × ü san × z ve tesiste kritik fonksiyon- lar × aksatmadan kullan × lan tüm i ü letme uygulamalar × n × itinayla ele alm × ü olsan × z bile, bazen sistemin enerjilenmi ü olarak da güvenli bir ü ekilde bak × m × yap × lacak k × s × mlar × vard × r. Buna yayg × n bir örnek, bir sa ù l × k bak × m tesisinde ameliyathaneyi besleyen ana transfer anahtar × n × n alt ta- raf × nda kalan k × s × md × r ve in ü aat bütçeniz ameliyathaneye gere ù inden fazla dev- re ve cihaz koymaya yetmemi ü tir. Bu- radaki cihazlar × n enerjilenmi ü durumda emniyetle bak × mlar × n × n yap × lmas × gerekir ve bu i ü lem ameliyatlar aras × nda hasta emniyetini etkilemeyecek ü ekilde yap × l × r. Bu durumda ne yap × lmal × d × r? Bu sorunun cevab × o mahaldeki risk seviyesini ve personeli korumak için gereken koruma seviyesini belirlemek için elektrik sistemi- nin dikkatle yap × lm × ü bir incelemesidir. Bir ark patlamas × çal × ü mas × ilgili zaman-a- k × m e ù rilerini içerir ve tüm kablo ölçülerini ve uzunluklar × n × , a ü × r × ak × m koruma cihaz- lar × n × ve her birinin ilgisine göre ayarlana- bilir ayarlar × n × , trafo empedanslar × n × ve ü üphesiz o mahalde mevcut olan kaçak ak × m × (genellikle ü ebekeden gelen) ve o mahaldeki acil durum güç kaynaklar × n × içine alarak do ù ru bir hat diyagram × ge- li ü tirilmesini içerir. Hassas bir ark patlamas × çal × ü mas × n × n yap × lmas × na ihtiyaç olmasa dahi ilk olarak komple bir sistem seçim koordinasyon çal × ü mas × yap × lmas × tavsi- ye edilmektedir. Koordinasyon çal × ü mas × koruyucu cihaz ayar derecelerini belirle- yecek ve bu da devre aç × lana kadar bu enerjinin kaybolmas × için beklenen zama- n × belirleyecektir. Ark patlamas × hesab × n × n yap × lmas × ndan önce bir koordinasyon çal × ü mas × n × n yap × lmas × önerilmektedir. Zira koruyucu cihaz ayarlar × nda yap × la- cak bir de ù i ü iklik hesaplama sonuçlar × n × ATS-A-EQ 1200A 4 kutuplu by pas + ISI Kapal × geçi ü 65k A/C û ebekeden gelen kaynak Jeneratörden gelen kaynak Her iki kaynaktan gelen kaçak ak × m var Cihaz da ù × t × m tablosu SA ø LADI ø IENERJ ú ; 200A3Faz,sadecemahalle 400A3Faz,sadece mahalle 53,700A, normal besleme için 51,064A, acil durum beslemesi için û ekil 3.