Yangın ve Güvenlik Dergisi 179. Sayı (Kasım-Aralık 2015)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 179 68 YANGIN - MAKALE rumal × in ü aatlarla birbirlerinden ayr × labilir. Örne ù in, sakinlerin yo ù unlu ù unun daha fazla olmas × ve ortam × ü × ù × n × n normalden dü ü ük olmas × nedeniyle konser salonu, kurumun bir ba ü ka yerinde bulunan de- polama alanlar × na göre daha riskli gö- rülmektedir. Bu nedenle de, bu risklerden korunmak üzere s × n × fland × r × lm × ü ayr × ü × m gerekmektedir. IBC ü artlar × na göre bu s × n × fland × r × lm × ü ayr × ü × m ya ù murlama sis- teminin bulunmad × ù × binalarda iki saat ve ya ù murlama sisteminin bulundu ù u binalarda 1 saattir. Bunun da nedeni, otomatik ya ù murlama sistemlerinin × s × yo ù unlu ù unu ve aç × k yang × n × n süresini azaltacak olmas × d × r. ú kinci seçenek ise genellikle “yar × ü mam × ü kullan × m” olarak bilinen, tüm bina tipine göre en s × k × ü artlara göre tasarlanan ve koruyucu özellikler kullan × mlar × n × n her bi- rine uyguland × ù × müddetçe kar × ü × k kul- lan × m alanlar × n × n aras × na fiziksel bariyer konulmamas × na olanak sa ù layan seçe- nektir. Örne ù in, birle ü ik yükseklik ve bina- n × n o alan × ile e ù itim kullan × m amac × göz önüne al × nd × ù × nda IIA s × n × f × na izin veril- mesine ra ù men toplant × alan × n × n s × n × f × IB oldu ù u bir durumda, tüm bina IB s × n × f × n- da in ü a edildi ù i takdirde ayr × ü × ms × z in ü aat yap × lmas × na izin verilecektir. Genelde bu son seçenek tercih edilmektedir çünkü insanlar × n serbest ak × ü × na izin verilmesi ve bina içinde görüntülü ileti ü im sürdürüle- bilmesinin yan × s × ra tasar × mda esneklik sa ù lamaktad × r. Anaokulundan 12. S × n × fa kadar e ù itim veren bir kurumun tipik yang × ndan koru- ma program × ü unlar × içerecektir: • Do ù al tehditleri asgari düzeye indir- mek ve yang × nla mücadele ile oto- matik söndürme sistemlerini göz önün- de bulundurmak • Yanmayan in ü aat malzemeleri kullan × - m × • Sa ù lam bir tahliye sistemi • Tehlikeli malzemeler depolayan oda- lar için s × n × fland × r × lm × ü ayr × ü × mlar (veya ayr × binalar) • Tesisin tamam × na dö ü enecek otoma- tik ya ù murlama sistemi • Ya ù murlama sistemi, su ak × ü × n × kontrol eden yang × n alg × lama ve alarm siste- mi ile yüksek de ù erli ekipmanlar × n bu- lundu ù u alanlar için alarm sistemleri • Kundakç × l × k için cayd × r × c × olabilmek amac × ile normalde kullan × lmayan or- tak alanlarda gözetim kameralar × n × da içeren koordine edilmi ü güvenlik siste- mi. Daha da aç × k olunmas × gerekirse, yeni bir e ù itim kurumu in ü a etmeye ya da mevcut bir kurumda yenileme ye da geni ü leme yapmaya ve ciddi miktarlar- da yat × r × m yapmaya ba ü lamadan önce saha seçiminde göz önünde bulundu- rulmas × gereken hususlara öncelik tan × n- mal × d × r. Bu gözden geçirme esnas × nda e ù itim kurumunu etkileyebilecek yang × n veya patlama risklerini azaltmak üzere kom ü u binalar × n potansiyel yang × n risk- leri, kurumlar × etkileyebilecek kontrol al- t × na al × nmayan yang × nlar ç × karabilecek kentsel/k × rsal riskler, de ù i ü ik iklim ve trafik ü artlar × nda itfaiyenin sahaya müdahale edebilme olas × l × ù × ve fiziksel olarak mü- dahale etmenin yan × s × ra herhangi bir yang × nda yang × ndan koruma sistemleri için yeterli miktarda ve bas × nçta su bu- lunmas × gibi hususlar atlanmamal × d × r. E ù itim kurumlar × n × n in ü aatlar × nda yan- mayan malzemeler kullan × lmas × IBC ve NFPA 101: Can Güvenli ù i Kanunu gibi ulusal kanunlarla desteklenmektedir. IBC, bir e ù itim kurumunda kullan × labilir temel yüksekli ù i ve ah ü ap çerçeveleri tip V-B içi tek kat ve 880 m 2 , tip III-A (ta ü kiri ü ) bina için ise üç kat ve 2,180 m 2 ile s × n × rlamaktad × r (her durumda otomatik ya ù murlama ile koruma ve saha ü artlar × göz önünde bulundurularak belli art × ü lara izin verilmektedir). Bu kriterler nispeten kü- çük kurumlar için uygun olabilmektedir. Otomatik ya ù murlama sistemi ile koru- ma durumunda dahi, binan × n çat × s × na y × ld × r × m dü ü mesi gibi binan × n d × ü × nda ya da korunma alt × na al × nmam × ü kuytu kö- ü elerde ç × kabilecek yang × nlar nedeniyle yanabilir malzemelerle in ü a edilmi ü bi- nalarda hasar riski bulunmaktad × r. Dört katl × veya 4,600 m 2’ den daha büyük ku- rumlarda, öngörülen riskler göz önünde bulundurularak, yanmaz malzemelerle in ü aat yap × lmas × gerekmektedir. Dahas × , NFPA 101’de e ù itim kurumlar × n × n in ü as × nda uyulacak belli ü artlar bulun- mazken, anaokulu, okul öncesi e ù itim ve birinci s × n × flar × n binan × n tahliye kat × nda (genelde zemin kat) yer almas × n × , ikinci s × n × flar × n ise en fazla tahliye kat × n × n bir üst kat × nda yer almas × n × ü art ko ü maktad × r. Bunun da nedeni daha küçük çocuk- lar × n hareket yeteneklerinin daha k × s × tl × olmas × ve daha uzun tahliye süresi bek- lenmesidir. Kabul edilebilir bir yang × n güvenlik sevi- yesinin elde edilmesini sa ù laman × n bir yolu da e ù itim kurumlar × n × n tahliye sü- releri aç × s × ndan sa ù lam bir tasar × m yap- makt × r. Bir e ù itim kurumu için iyi tasarlan- m × ü bir tahliye sistemi, tahliye aç × s × ndan yeterli say × , boyut ve konum içerir. Her bir kat için en az iki ç × k × ü bulunmal × , her bir