Yangın ve Güvenlik Dergisi 179. Sayı (Kasım-Aralık 2015)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 179 69 YANGIN - MAKALE katta ya ü ayan sakin say × s × na göre bu say × dörde kadar ç × kmal × d × r. Ç × k × ü lar, mekân- larda ya ü ayan sakinlerin say × s × na yete- cek toplam geni ü li ù e sahip olmal × , bi- nan × n tüm bölümlerine olan mesafe ise bir ç × k × ü a olmas × gereken azami mesafe içinde olacak ü ekilde konumland × r × lmal × - d × r. NFPA 101’e göre 90 m 2’ den büyük ya da 50 ki ü iden daha fazla sakini olan her katta en az iki ç × k × ü kap × s × bulunmal × d × r. Özel Yang × n Söndürme Sistemleri Ayr × ü mam × ü seçenek dahi kullan × ld × ù × n- da, bir e ù itim kurumunun geri kalan bölümlerini yang × n tehlikesinden tecrit etmek üzere belli bölümlerin ayr × ü t × r × lmas × gerekebilir. Tipik bir yang × ndan koruma program × 90 m 2’ den büyük depolama odalar × , kazan daireleri, trafo odalar × ve benzeri bölümlerin ayr × ü t × r × lmas × n × gerekti- ren kriterleri içerecektir. Bir e ù itim kurumunda, mimari özellik ola- rak orta avlu bulunabilir. Bu dikey aç × kl × k yang × n ve birçok kata duman yay × lmas × riski ta ü × d × ù × ndan, koruyucu tedbirler al × n- mas × amac × yla de ù erlendirmeler yap × l- mal × d × r. Bir orta avlu için normal çözüm, tüm bina için ya ù murlama koruma sis- temi ile orta avlunun özel geometrik ya- p × s × ve beklenen tehlikeler göz önünde bulundurularak yap × lan analizler esas al × - narak tamamlanm × ü bir duman tahliye sistemi içermelidir. Son dönemlerde e ù itim kurumlar × için yap × lan otomatik ya ù murlama sistem- leri, temel yang × ndan koruma sistem- leri içinde “yayg × nla ü maya” ba ü lam × ü t × r. Bundaki amaç bina sakinlerinin can ve payda ü lar × n mallar × n × n güvenli ù ini en üst derecede sa ù lamakt × r. Yeni kurulan bir otomatik ya ù murlama sisteminde, yan- g × n × n boyutlar × n × küçük tutmaya ve bina sakinlerinin emin bir ü ekilde binay × tahli- ye etmelerini sa ù layan uygun bir ortam olu ü turan, devreye geleneksel ya ù mur- lama ba ü l × klar × ndan daha h × zl × giren yeni teknoloji ya ù murlama ba ü l × klar × kullan × l- mas × daha olas × d × r. Seçilen ya ù murla- ma sistemleri ise basit ve güvenilir olma- lar × ndan dolay × sulu sistemlerdir. Binan × n dona maruz kalabilecek bölgelerinde ise kuru sistemler kullan × l × r. Baz × durumlar- da, bilgisayar laboratuvarlar × , bili ü im tek- nolojileri (BT) a ù × cihazlar × odalar × , ileti ü im cihazlar × odalar × gibi yüksek maddi de- ù erler bar × nd × ran bölgelerde ise, devre- ye erken giren sistemler kullan × lmaktad × r. Bu sistemler genellikle kuru olup, ancak genelde bir duman detektörü içeren ayr × bir elektronik alg × lama sistemi tara- f × ndan tetiklendikten sonra sulu sistem devreye girmektedir. Bir binada otomatik ya ù murlama sis- teminin kullan × lmas × ile as × l alan ve yük- sekliklerden daha geni ü alanlar ve yük- sekliklere izin verilmekte, merdivenler ve kap × lar için ek tahliye kapasitesi ile daha uzun ç × k × ü mesafelerine izin verilmekte, bunun sonucunda ise baz × durumlarda üçüncü veya dördüncü ç × k × ü lara gerek kalmamaktad × r. Ya ù murlama sistemleri sahan × n d × ü × nda bir noktadan elektronik olarak kontrol edilmeli, ya ù murlama ba ü l × klar × na su veren valfler art × duman ve s × cakl × k de- tektörlerinden olu ü an otomatik yang × n alarm sistemi içermelidir. Ya ù murlama sistemleri de performanslar × n × etkileye- bilecek, kapal × valfler, yang × n pompala- r × nda elektrik ba ù lant × s × kesilmesi ya da yak × t × n tükenmesi, platformlarda donma derecelerine gelinmesi gibi ü artlara kar ü × kontrol alt × nda tutulmal × d × r. IBC’ye göre, hem yang × n alarm sistemleri, hem de kontrol edici alarm sistemleri imkân d × - ü × nda bir konumda çal × ü t × r × lmal × d × r.