Yangın ve Güvenlik Dergisi 179. Sayı (Kasım-Aralık 2015)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 179 79 YANGIN - TEKN ø K B ø LG ø Köpük s × v × s × n × n köpük-su solüsyonunda- ki oran × 1%, 3%, 6% ü eklindedir. Yüksek genle ü meli köpük sistemlerinde köpük üreticisine ba ù l × olarak bu oran farkl × l × k göstermektedir. Ortamdaki kimyasal s × v × ya ve kullan × la- cak köpük tipine göre oranlama yüzdesi tespit edilmelidir. Köpüklü söndürme sistemlerinin kullan × m alanlar × aras × nda say × labilecek ba ü l × ca mahaller ü unlard × r: • Yan × c × Parlay × c × S × v × Depolar × • Uçak Hangarlar × • Helikopter hangarlar × • Yak × t Yükleme Bo ü altma ú stasyonlar × • Boya imalathaneleri • Kimyasal madde üretim ve depolama tesisleri • Yan × c × ve parlay × c × s × v × lar × n depolama ve dolum tesisleri • Petrol rafinerileri • Tersane ve iskeleler • Yat Limanlar × Köpüklü söndürme sisteminin tasar × m kriterleri sistemin uygulanaca ù × maha- le göre ilgili standartdan yararlan × larak belirlenmelidir. Ülkemizde ve uluslararas × alanda en yayg × n kullan × lan standartlar a ü a ù × daki gibidir. Örne ù in yak × t tanklar × - n × n bulundu ù u bir tank çiftli ù inin korun- mas × nda NFPA 11 standard × na göre, yan × c × parlay × c × s × v × depolar × n × n sistem tasar × m × nda NFPA 30 standard × na göre hareket edilmelidir. • NFPA 11: Standard for Low-, Medium-, and High-Expansion Foam, • NFPA 16: Standard for the Installation of Foam-Water Sprinkler and Foam-Water Spray Systems • NFPA 30: Flammable and Combustib- le Liquids Code • NFPA 13: Standard for the Installation of Sprinkler Systems • NFPA 409: Standard on Aircraft Han- gars • NFPA 418: Standard for Heliports • EN 1568:Foam Concentrates Köpüklü söndürme sistemi tasar × m × ge- nellikle a ü a ù × da yer alan ad × mlardan olu ü maktad × r. Tasar × m Ad × mlar × : • Depolanan yan × c × parlay × c × s × v × n × n s × n × f × - n × n belirlenmesi • Uygun sistem seçimi (Islak, bask × n vs..) • Tasar × m yo ù unlu ù u ve operasyon ala- n × n × n belirlenmesi • Köpük bo ü altma ekipman × n × n seçilme- si • Köpük - su besleme sisteminin seçimi • Oranlay × c × seçimi • Uygulama süresinin belirlenmesi • Köpük tipinin seçim i Köpük-su kar × ü × mlar × nda yayg × n olarak iki besleme metodu kullan × lmaktad × r. • Diyafram tankl × besleme metodu Köpük s × v × s × , karbon çelik tank içinde bulunan elastomerik malzemeden yap × lm × ü köpük torbas × nda depolan × r. Köpü ù ü bas × nçland × ran su ise tank ci- dar × ile köpük torbas × aras × ndaki bo ü - lukta yer al × r. Köpü ù ü bas × nçland × ran su, sistemdeki yang × n pompas × ndan sa ù lan × r. • Atmosferik Tank - Köpük pompal × besleme metodu Sitemde köpü ù ün depoland × ù × bir at- mosferik köpük tank × mevcuttur. Köpük ve su ayr × pompalar ile oranlay × c × ya gönderilerek sisteme verilirler. Pompal × sistemlerde bas × nc × dengeleyen özel- likte oranlay × c × lar kullan × l × r. Diyafram tankl × köpük besleme meto- dunun çal × ü ma prensibi basittir ve siste- min bak × m × oldukça kolayd × r. Sistem su gücüyle çal × ü × r, ilave enerji gerektirmez. Diyafram tankl × köpük besleme yöntemi bu yönleriyle köpük pompal × sistemlere göre çok daha fazla tercih edilmektedir. Köpük Tipi 1 Yang × n Tipi 2 Köpük Genle ü me 3 Hidrokarbonlar Polar Solventler Dü ü ük Orta Yüksek S 1 0 Hay × r Evet Evet AFFF 3 0 Evet Evet Hay × r AR-AFFF 3 3 Evet Evet Hay × r P 1 0 Evet Hay × r Hay × r FP 2 0 Evet Evet Hay × r FFFP 3 0 Evet Evet Hay × r 1. S-Sentetik Deterjan, AFFF-Aqueous film-forming foam, AR- Alcohol-resistant, P-Protein, FP- Fluoro-protein 2. Verim : 0-Etkisiz, 1-Dü ü ük Etkili , 2- ú yi , 3-Mükemmel 3. Genle ü me oran × : Dü ü ük genle ü me oran × 2:1 ve 20:1, Orta genle ü me oran × 20:1 ve 200:1, Yüksek genle ü me oran × 200:1 ve üzeri S × n × f Parlama Noktas × Kaynama Noktas × Parlay × c × S × v × lar S × n × f IA < 22,8 °C < 37,8 °C S × n × f IB < 22,8 °C • 37,8 °C S × n × f IC • 22,8 °C ve < 37,8 °C - Yan × c × s × v × lar S × n × f II • 37,8 °C ve < 60 °C - S × n × f IIIA • 60 °C ve < 93 °C - S × n × f IIIB • 93 °C -