Yangın ve Güvenlik Dergisi 179. Sayı (Kasım-Aralık 2015)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 179 86 øù GÜVENL øöø - TEKN ø K B ø LG ø Assessment and Control,2005 Ek 3 - Se- veso, 1-6). Seveso kazas × TIME dergisinin 3 May × s 2010 tarihli say × s × nda ya ü anm × ü en büyük 10 kaza içinde say × lm × ü olup, canl × lara ve çevreye etkileri bak × m × ndan sonuçlar × de ù erlendirildi ù inde felaket boyutlar × na ula ü m × ü ( Resim 1. ) ayn × SOMA kazas × gibi ad × n × kazan × n meydana geldi ù i yerden alm × ü ancak SOMA kazas × ndan farkl × ola- rak kendine özgü bir güvenlik mevzua- t × n × n ortaya ç × kmas × na neden olmu ü tur. Seveso kazas × ndan sonra meydana ge- lebilecek etkiler sadece kurulu ü lara ait tesis güvenli ù i bak × m × ndan de ù il, tesisle- rin çevresindeki arazi için de bir güvenlik konsepti sa ù layarak ‘Arazi Planlamas × ’ zorunlulu ù unu getirmi ü , tesislerde konvan- siyonel güvenlik kavram × n × n bir ötesine geçilerek ileri güvenlik tedbirleri zorunlu k × l × nm × ü , on binde bir, yüz binde bir gibi olas × l × klara dayal × güvenlik düzeylerine ula ü × lmas × hedeflenmi ü tir. Kurulu ü lar; de- polad × ù × kimyasala göre ve depolama seviyesi bak × m × ndan de ù erlendirilerek seviyelendirilirken, kantitatif metotlar kulla- n × lmak suretiyle risk analizlerinin yap × lmas × , yang × n, patlama, termal yay × l × m, toksik yay × l × m, sal × n × m gibi felaket derecesin- de sonuçlar × n olas × senaryo olarak da ifade edilen muhtemel kaza olaylar × n × n belirlenmesi, meydana gelme s × kl × ù × ve sonuçlar × n × n hesaplanmas × , ‘Büyük Kaza Önleme Politikas × ’ olu ü turulmas × , güven- lik yönetim sistemlerinin uygulanmas × ve sonuç olarak tehlikelerin fark edilip kontrol alt × na al × nd × ù × n × , tesisin çevresindeki ara- ziyle uyumlu oldu ù unu göstermesi kuru- lu ü lar için yasal zorunluluk haline gelmi ü tir. Seveso Direktifi ve Ülkemizdeki Uygulamas × 1976 y × l × nda ya ü anan Seveso kazas × sonras × endüstriyel kazalar × n olu ü mas × - n × n engellenmesi ve gerekli önlemlerin al × nmas × ad × na haz × rlanm × ü olan Seveso Direktifi (82/501/EEC) kabul edilmi ü tir. 9 Aral × k 1996’da ise 96/82/EC say × l × “Teh- likeli Maddeleri ú çeren Büyük Kaza Risk- lerinin Kontrolüne ú li ü kin Direktif (Seveso-II Direktifi)” yay × mlanm × ü t × r. H erhangi bir kurulu ü un i ü letilmesi esnas × n- da, kontrolsüz geli ü melerden kaynak- lanan ve kurulu ü içinde veya d × ü × nda çevre ve insan sa ù l × ù × için an × nda veya daha sonra ciddi tehlikeye yol açabilen bir veya birden fazla tehlikeli maddenin sebep oldu ù u büyük bir emisyon, yang × n veya patlama olay × n × ifade eden Büyük Endüstriyel Kazalara ili ü kin Seveso-II Direk- tifi’nin ülkemiz mevzuat × na uyumla ü t × ran “Büyük Endüstriyel Kazalar × n Önlenmesi ve Etkilerinin Azalt × lmas × Hakk × nda Yö- netmelik” Çevre ve û ehircilik Bakanl × ù × ve Çal × ü ma ve Sosyal Güvenlik Bakanl × - ù × ’nca olu ü turulan bir komisyon marife- tiyle haz × rlanarak, 30 Aral × k 2013 tarih ve 28867 Mükerrer say × l × Resmi Gazete’de yay × mlanarak yürürlü ù e girmi ü tir. Kurulu ü lar için Büyük Endüstriyel Ka- zalar × n Önlenmesi ve Etkilerinin Azal- t × lmas × Hakk × nda Yönetmelik Düzen- lemelerinin Uygulanma Takvimi, K × sa Bilgiler ve ú dari Yapt × r × mlar: Öncelikle yönetmelikteki ifadesiyle kuru- lu ü i ü letmecilerinin, kurulu ü lar × n × n bu yö- netmelik kapsam × ndaki hükümlere tabi olup olmad × klar × n × de ù erlendirmeleri ge- rekmektedir; tabi olundu ù u halde yönet- meli ù in gereklerini yerine getirmeyen ku- rulu ü lar hakk × nda idari para cezalar × ndan i ü yerinde i ü in durdurulmas × na kadar varan bir tak × m idari yapt × r × mlar uygulanacakt × r. Kapsama dahil olunup olunmad × ù × hak- k × nda en net bilgi, ilgili yönetmeli ù in 2. maddesi olan kapsam maddesi olup ba- sit bir örnekle aç × klamak gerekirse; s × v × la ü t × - r × lm × ü çok kolay alevlenir gazlar (LPG dahil) ve do ù algaz bulunduran bir tesis hakk × n- da yönetmelik maddelerinin uygulanmas × bak × m × ndan tesis, bildirimin yap × ld × ù × Çev- re ve û ehircilik Bakanl × ù × ’n × n ilgili sistemi ta- raf × ndan “Alt Seviyeli Kurulu ü ”, “Üst Seviyeli Kurulu ü ” veya “Kapsam D × ü × ” olarak s × n × flan- d × r × l × rken, bu kimyasal × bulundurdu ù u ton birimli miktara göre yönetmelik maddele- rinin uygulanmas × bak × m × ndan bu kurulu ü - lar × n sorumluluklar × ortaya ç × kar. Makalenin bu bölümüne kadar Seveso kazas × , Avrupa’da ve ülkemizdeki mev- zuata giri ü i hakk × nda bilgi verdikten son- ra, kurulu ü lar × n bu mevzuat çerçevesin- de zorunlu olarak yap × lmas × gerekenleri yapmamas × durumunda uygulanacak olan idari i ü lemleri bir zaman çizelgesi ile vermek birçok soru i ü aretini ortadan kald × racakt × r. 1) Kurulu ü lar × n Bildirim Yükümlülü ù ü : 30/12/2013: Büyük Endüstriyel Kazalar × n Önlenmesi ve Etkilerinin Azalt × lmas × Hak- k × nda Yönetmeli ù in yay × m tarihi olup, Resim 1. Seveso kazas × n × n sonuçlar ×