■ YANGIN VE DUMAN DAMPERLERINDE ■ ■■ ■ MOTORIZASYONUN ONEMI İyi dizayn edilmiş biryangından korunma sisteminin amacı can kaybına, bina içindeki donanımın yitirilmesine ve binanın işlevine uzun süre ara verilmesine engel olmaktır. Yapısal, teknik ve idari yöntemlerle alev ve dumanın yayılması önlenmeye, en azından geciktirilmeye çalışılır. Yapısal koruma, binanın yangına dayanıklı malzemeden inşa edilmesini, zonlar arası geçişlerin (tesisat, servis vb.) yalıtılmasını kapsar. Teknik olarak da bina dizaynına uygun yangın algılama ve söndürme sistemleri oluturulur. İdari yönetmelikler doğrultusunda bina personeli yangın anında ne yapılması konusunda eğitilir; yangın çıkışları ve merdivenlerinin düzenli ve engelsiz olmasına çalışılır. İklimlendirme Sistemlerinde Yangından Korunma Kimi zaman, havalandırma ve iklimlendirme sistemleri, önlem alınmadığında yangının öldürücü etkisinde önemli rol oynar. Bunun önüne geçilmesi için, binadaki zonlar ve katlar arasındaki hava kanalları termal veya servomotor kontrollü yangın ve duman damperleri ile donatılır. Damperlerin Şekil 1 :Yangın ve duman damper/erinin oynadığı aktif rol: *Yangın bölgesinin izole edilmesi • Alev ve dumanın yayılmasını önlenmesi *Kaçış ve yangın söndürme yollarının açık tutulması tahrikini iki grupta inceleyebiliriz. a) Elle Kurmalı (Manuel Resel) Tip: Mikro anahtarlar, elektrik m ıknatısları (elektro magnetler), selenoidler, eriyebilir bağlantılar (fusible link). b) Otomatık Kurmalı (Otomatik Reset): Elekt_rikli servomotorlar, pnömatik motorlar. Ülkemizde yangına karşı, hava kanallarında elle kurmalı (manuel-reset) tip yangın ve duman damperlerinin kullanımı, yatırım maliyetlerinin düşük olması sebebiyle daha yaygındır. Şunu unutmamak gerekir ki , yangında ölümlerin yüzde 901 1 zehirli gaz ve duman boğulmasından meydana gelmektedir. Katlardaki kanal giriş ve çıkışlarına konulan yangın ve duman damperleri, katlar arası hava akışını kontrol etmeyi öngörür. Çünkü alt katlarda çıkan biryangında diğer katlara ana şafttan havalandırma kanallarıyla yayılması mümkündür. Kat aralarındaki damperler eğer sadece termal kontrollü ise, düşük sıcaklıktaki dumanda kapanmazlar. Örneğin 72°C'de eriyebilir bağlantı (fusible link) ile kontrollü bir damperin kapanmasına kadar olan süre 1---- iT___u---
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=