Yangın ve Güvenlik Dergisi 181. Sayı (Mart 2016)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 181 79 YANGIN - MAKALE Çok Katl × Binalarda Yang × n Güvenli ù i Chris JELENEWICZ Kaynak www.gulffire.mdmpublishing . com Çok katl × binalar, di ù er tip binalarda rastlan × lmayan benzersiz yang × n güvenlik tasar × m konular × na haizdir. Örne ù in, yap × n × n yüksekli ù i merdivenlerin ula ü abilece ù inin çok daha ötesinde oldu ù u için, itfaiyecilerin merdiven kullanarak kurtarma yapmalar × ve yang × n hortumlar × yla yang × na müdahale etmeleri mümkün olmayaca ù × ndan, çok katl × binalar yang × n güvenli ù i sistemleri ile daha fazla teçhiz edilmi ü tir. Çok katl × binalar, di ù er tip binalarda rastla- n × lmayan benzersiz yang × n güvenlik tasar × m konular × na haizdir. Örne ù in, yap × n × n yüksekli ù i merdivenlerin ula ü abilece ù inin çok daha öte- sinde oldu ù u için, itfaiyecilerin merdiven kulla- narak kurtarma yapmalar × ve yang × n hortum- lar × yla yang × na müdahale etmeleri mümkün olmayaca ù × ndan, çok katl × binalar yang × n gü- venli ù i sistemleri ile daha fazla teçhiz edilmi ü tir. Yang × n güvenli ù i ile ilgili olarak, çok katl × bi- nalar × n performans geçmi ü leri çok ba ü ar × l × olmakla birlikte, felaketler de yok de ù ildir. Bu olaylar × n ço ù u: 1) Say × s × z ölü ve yaral × 2) Çok fazla gayr × menkul kayb × 3) úü lerin devaml × l × klar × nda kesintilerle sonuç- lanm × ü t × r. Örne ù in, 1991 y × l × nda Philadelphia’da One Meridian Plaza’da ç × kan gökdelen yang × n × n- da üç itfaiye eri hayat × n × yitirmi ü ve bina tekrar kullan × ma aç × lamam × ü t × r. 1988 y × l × nda Los An- geles’teki Interstate Bankas × binas × nda ç × kan yang × nda ise bir ki ü i ölmü ü , alt × ay süre ile de bina kullan × m d × ü × kalm × ü t × r. Ara ü t × rmalar esas al × nd × ù × nda ve gerekli dersler al × nd × ù × nda, çok katl × binalardaki yang × n güven- li ù i konular × ile ilgili model bina kurallar × nda cid- di geli ü meler olmu ü tur. Ayn × zamanda, günü- müz çok katl × binalar × n × n karma ü × kl × klar × ve ben- zersiz sorunlar × nedeniyle, kapsaml × performans tabanl × çözümler gereksinim halini alm × ü t × r. Tasar × m toplulu ù una çok katl × binalar için ge- li ü en performans tabanl × yang × n güvenli ù i ko- nular × nda yard × mc × olmak üzere, 2013 y × l × nda Yang × ndan Korunma Mühendisleri Derne ù i (SFPE), Uluslararas × Kanunlar Konseyi (ICC) ile bir mühendislik k × lavuzu (Çok Katl × Binalarda Yang × n Güvenli ù i) haz × rlamak üzere ortakl × k kurmu ü lard × r. Bu yay × n, yerel kanunlar ve standartlarla bir- likte kullan × lmak üzere bir k × lavuz olarak ya- y × nlanm × ü olmakla birlikte çok katl × binalar × n benzersiz yang × ndan koruma tasar × mlar × n × yapan ki ü iler için ek bir araç olarak da ya- z × lm × ü t × r. K × lavuz, çok katl × binalardaki yang × n güvenli ù i konular × n × etkileyen tasar × mlar ve çok katl × binalar × n tasar × m × ndaki risk analizleri yöntemleri üzerine odaklanmaktad × r. Bu ma- kale, ICC/SFPE k × lavuzunda belirtilen ve çok katl × binalar × n tasar × mlar × nda kullan × lan baz × benzersiz yang × n güvenli ù i tasar × m stratejileri/ yöntemlerini tart × ü acakt × r.