Yangın ve Güvenlik Dergisi 182. Sayı (Nisan 2016)

KAPAK KONUSU - TEKN ø K B ø LG ø YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 182 65 ATA ve SATA daha dü ü ük fiyatl × sabit disk- lerdir ve bu sebeple kritik olmayan de- polama için iyilerdir. SCSI ve SAS üst s × n × f sabit disklerdir ve bu sebeple, yüksek performanslar × sayesinde misyon-kritik depolama için iyilerdir. Bu sabit disklerin her birisi (ATA, SATA, SCSI, SAS) kendi ana bilgisayarlar × na bir HBA (Host Bus Adap- ter) ile ba ù lan × rlar ve bir HBA sabit diskler ile ayn × göreceli isimlere sahiptir. ATA HBA en son versiyonunda, maksimum 1064 Mb/san. aktar × m h × z × nda 2 hard disk ba- r × nd × rabilmektedir; di ù er yandan SATA HBA en son versiyonunda, maksimum 6000 Mb/san. aktar × m h × z × nda 4 hard disk bar × nd × rabilmektedir. SCSI HBA ise en son versiyonunda, maksimum 5124 Mb/san. aktar × m h × z × nda 15 hard disk bar × nd × rabil- mektedir. SAS HBA en son versiyonunda, maksimum 6000 Mb/san. aktar × m h × z × n- da 65000 hard disk bar × nd × rabilmektedir. û imdi örne ù imize dönelim, hangisini seçmemiz gerekir. ú lk olarak ATA çözü- münü d × ü ar × da b × rakal × m çünkü az say × - da bar × nd × rma sunabilmekte. Bu durum- da di ù er olas × çözümler ü unlard × r: Sunucu ba ü × na 8 sabit disk bar × nd × racak ü ekilde her birisi iki SATA HBA’ya sahip üç sunucu ve i ü te gerekli sabit disk say × s × na ula ü t × n × z. Ancak bu çözüm daha fazla donan × m gerektirir ve yeni bir sunucu ek- lemedi ù ini sürece bu sistemi geni ü letme imkan × n × z yoktur. ú ki adet SCSI HBA’ye sahip bir sunucu 12 sabit disk bar × nd × rabilmektedir ve ge- lecekte kapasite artt × rma amac × yla alt × adet daha sabit disk ekleme olas × l × ù × ile gerekli toplam sabit disk say × s × na ula ü × l- m × ü olmaktad × r. 24 sabit diskin hepsini bar × nd × rabilecek olan bir SAS HBA’ya sahip bir sunucu ve i ü te, ileride kapasite artt × rmak için ne ge- rekli ise onu ekleme olas × l × ù × ile toplam ge- rekli sabit disk say × s × na ula ü m × ü oluyorsunuz. Bu Sabit Diskler ú ki Farkl × û ekilde Dü- zenlenebilirler Birinci düzenleme çok basittir ve JBOD (Sadece bir dizi sürücü) ad × verilmekte- dir. Burada sabit diskler aras × nda hiç bir ba ù lant × yoktur bu sebeple bu durum bizim veri güvenlik seviyemizi çok dü ü ür- mektedir. Ancak, bunun iyi taraf × sabit diskin çökmesi durumunda, sadece çö- ken sabit diskteki verileri kaybedersiniz. Bir JBOD düzenlemesinin güvenlik seviyesini artt × rmak için örne ù in bir teyp/disk yedek- leme veya bir replikasyon sunucusuna ba ù l × bir veri replikasyonu kullanabilirsiniz. ú kinci düzenleme RAID’dir ve daha kar- ma ü × k ve daha esnektir ve JBOD düzen- lemesine k × yasla daha az güvenlik sunan tek bir RAID türü d × ü × nda, daha yüksek se- viyede veri güvenli ù i sunar. Temel seviye RAID düzenlemeleri ve de ayn × zamanda daha ileri olanlar × vard × r. günümüzde pazarda desteklenen dört temel RAID türü ü unlard × r: • RAID 0, yazma sürecinin her bir sabit disk üzerinde ü eritli türden oldu ù u ve tek ve büyük bir sabit disk gibi çal × ü an bir dizi benzer sabit disktir. Bu da bu tür RAID’de yazma/okuma sürecinin çok h × zl × oldu- ù u anlam × na gelmektedir ancak sabit disklerden sadece bir tanesi bile çökse bütün verilerin kaybolma olas × l × ù × vard × r. Bu yüzden bu tür RAID JOBD düzenle- mesinden daha az güvenilirdir. • RAID 1, iki adet sabit disk düzenlemesi- dir ve ayn × veriler her iki sabit diske ayn × zamanda yaz × l × r ve bu yüzden de bu aynalanm × ü bir sabit disk düzenlemesi- dir. Bu tür bir RAID çok güvenilirdir ancak depolama boyutu sadece bir sabit disk kadar oldu ù u için maliyeti yüksektir ve yazma sürati anlam × nda bir kazan × m yoktur. Ancak yazma h × z × daha yüksektir. • RAID 5, ayn × yazma süreci her birisi üzerinde e ü it olarak ü eritlenmi ü , tek ve büyük bir sabit disk gibi çal × ü an bir dizi sabit diskten meydana gelir. An- cak veriler bütün sabit diskler üzerinde da ù × t × lm × ü olan bir e ü itlik denetimi va- s × tas × ile korunur ve bu da daha fazla güvenlik anlam × na gelir. Ancak depo- lama boyutu N1’dir (N burada RAID 5’teki sabit disk say × s × d × r). Yazma süreci yava ü t × r çünkü RAID 5 için e ü itlik dene- timi yapmak için, e ü itlik denetimi ön- cesinde verinin yeniden yaz × labilmesi amac × yla ilk önce yazma sonra da okuma olmas × gereklidir. E ü itlik deneti- mi sayesinde RAID 5, hiç bir veri kayb × olmaks × z × n bir sabit disk kayb × n × tolere edebilmektedir. • RAID 6, yazma süreci her birisi üzerinde e ü it olarak ü eritlenmi ü , tek ve büyük bir sabit disk gibi çal × ü an bir dizi benzer sa- bit diskten meydana gelir. Veriler bütün sabit diskler üzerine da ù × t × lm × ü olan iki e ü itlik denetimi ile korunur ve bu RAID 5’e göre daha yüksek seviyede koru- ma sa ù lar, ancak depolama boyutu N2’dir (N burada RAID6’daki sabit disk say × s × d × r.) Yazma süreci yava ü t × r çünkü RAID 6’ye yönelik e ü itlik denetimini elde etmek için, verilerin yeniden yaz × lmas × öncesinde iki e ü itlik denetimi gerçekle ü - tirebilmek için önce yazma sonra oku- ma olmas × gereklidir. Bu sayede, RAID 6 hiç bir veri kayb × olmaks × z × n iki sabit disk kaybetme riskini tolere edebilmektedir. ú leri RAID Düzenlemesi ú leri Raid düzenlemesi iki temel RAID türü- nün kombinasyonudur ve burada amaç temel RAID ile ilgili belirtmi ü oldu ù umuz olumsuzluklar × ortadan kald × rmak ya da bunlar × en aza indirmektir. Örne ù in: RAID 01, her bir setin RAID 0 olarak ve daha sonra RAID 1 olarak yap × land × r × ld × ù × iki adet birbirine e ü it sabit disk setinden meydana gelir. RAID 10 iki adet birbirine e ü it sabit disk se- tinden meydana gelir. Burada birinci sabit disk 1 setten olup ikinci setten olan birin- ci sabit disk ise RAID 1 olarak düzenlenir ve set 1’den son sabit disk ve set 2’den son sabit disk RAID 1 olarak düzenlenmi ü olacak biçimde bu ü ekilde devam eder. Bunun ard × ndan iki set, RAID 0’nun okuma ve yazma h × z × na ve RAID 1’in güvenilirli ù ine sahip olacak ü ekilde RAID 0 olarak yap × lan- d × r × l × r. Burada depolama boyutu N/2 (Bu- rada N bu RAID düzenlemesindeki bütün sabit disklerin toplam say × s × d × r). Matematik- sel hesaplamalar RAID 10’un RAID 01’den daha güvenilir oldu ù unu göstermektedir. Bu tür bir düzenleme depolama kapasite- sinin örne ù in RAID 05’ten RAID 50’ye veya RAID 15’ten RAID 51’e ç × kart × lmas × n × sa ù la- mak amac × yla tekrar edilebilir.