Yangın ve Güvenlik Dergisi 182. Sayı (Nisan 2016)

YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 182 79 YANGIN - MAKALE 11. Otomatik Test Özelli ù i Acil Ayd × nlatma, binada yang × n, dep- rem, terör, sabotaj vb. nedenlerle nor- mal ayd × nlatma sistemi devre d × ü × kald × - ù × nda, derhal ve otomatik olarak dev- reye girerek, h × zl × ve emniyetli bir tahliye sa ù layan bir ayd × nlatma türüdür ancak Acil Ayd × nlatma normal ü artlarda kullan × - lan ya da ihtiyaç duyulan bir ayd × nlatma türü de ù ildir. ú htiyaç oldu ù unda gerekti ù i gibi çal × ü mas × aç × s × ndan bak × m ve test- lerin periyodik olarak yap × lmas × ve kay × t- lar × n × n tutulmas × EN 50172 standard × ve Binalar × n Yang × ndan Korunmas × Hakk × nda Yönetmelik ile zorunlu tutulmaktad × r. Ancak pratikte cihaz say × s × çok olan bi- nalarda periyodik testlerin bireysel olarak yap × lmas × , yüksek i ü çilik maliyetleri, cihaz- lara ula ü × m zorlu ù u, insan faktörü, kay × t problemleri gibi nedenlerle çok zordur. Klasik tekniklerde ya ü anan bu problem- ler, Otomatik Test ve uzaktan izleme sayesinde kolayca önlenebilir. Bu saye- de Acil ayd × nlatma armatürlerinde olu- ü acak bir ar × za yada performans kayb × zaman × nda tespit edilerek erken müda- hale ile sistemin gerçek performans × nda çal × ü mas × garanti alt × na al × nabilir. EN 62034 Bataryadan Beslenen Acil Kaç × ü Ayd × nlatmas × ú çin Otomatik Test Sistemleri (Automatic Test Systems for Battery Powered Emergency Escape Lighting) Standard × na göre Acil Ayd × n- latma cihazlar × belli dönemlerde kendi kendilerini a ü a ù × daki gibi test ederler. Fonksiyon Testi : Cihaz içinde bulunan lamban × n ve bataryan × n do ù ru çal × ü t × ù × n × kontrol etmek için yap × lan testtir. Fonksi- yon Testi ayda en az bir kere yap × lmal × , testin süresi, lamba ayd × nlatma ç × k × ü × n × n kontrol edilmesi aç × s × ndan yeteri kadar uzun fakat acil ayd × nlatma sistemlerinde kullan × lmas × zorunlu olan yüksek s × cakl × k tipi nikel-kadmiyum bataryalar × n tekrarla- nan k × sa süreli bo ü almalar nedeniyle ka- pasite kayb × na u ù ramamas × aç × s × ndan beyan çal × ü ma süresinin %10’undan az olmal × d × r. Pratikte 1 dakika test süresi ye- terlidir. Süre Testi: Cihaz × n acil durumda gerekti- ù i kadar çal × ü × p çal × ü amayaca ù × n × n kont- rolu amac × yla yap × lan testtir. Cihaz çal × ü - maya ba ü lad × ktan 4 ile 52 hafta sonra rasgele ve otomatik olarak ba ü lar ve Fonksiyon Testinin yan × s × ra beyan çal × ü - ma süresini kontrol eder. Programlanm × ü bir Süre Testinden 24 saat önce ü ebeke gerilimi kesilmi ü ise Test zaman × 1 ile 7 gün sonras × na kadar otomatik olarak er- telenerek yeniden programlanabilir. Testlerin Manuel Olarak Yap × lmas × : Kullan × c × veya Acil Ayd × nlatma Sistemi denetleyicisi herhangibir anda sistemin performans × n × görmek isteyebilir bu aç × - dan Fonksiyon Testi ve/veya Süre Testinin manuel olarak yap × labilmesi gerekir. Testi ba ü latmak için cihaz üzerinde bulunan buton veya butonlar kullan × lmal × d × r. Ge- nellikle bir butona k × sa süre bas × l × rsa Fonk- siyon Testi, uzun süre bas × l × rsa yada ar- darda birkaç kez bas × l × rsa Süre Testi ba ü - lat × l × r. Manuel Testin nas × l yap × laca ù × ürün talimat × nda yaz × l × olmal × d × r. Fonksiyon testi k × sa sürdü ù ü için (1 dakika) istendi ù i an yap × labilir ancak Süre Testinin yap × la- bilmesi için 24-72 saat önce ü ebeke ge- rilimi kesilmemi ü olmas × gerekmektedir. Test Sonuçlar × n × n Gösterilmesi ve Kay × t Yap × lmas × : Otomatik Test Sistemi bütün test sonuçlar × n × n göstermelidir. û ebeke gerilimi normal durumda ise bunu da gösteren bir gösterge olmal × d × r. Göster- ge olarak EN-60598-2-22 Standard × nda bahsedilen standart göstergeler de kul- lan × labilir. Merkezi sistemlerde test sonuç- lar × görsel bir uyar × veya ar × zan × n görsel ve i ü itsel olarak uyar × lmas × ile elektronik olarak haf × zada depolanmal × d × r. 12. Sonuç Binalar × giderek daha nitelikli hale gel- mesi, güvenlikten ödün vermeden insan faktörünün, dolay × s × yla maliyetlerin azal- t × lmas × iste ù i ancak Otomatik Self Test özellikli Acil Ayd × nlatma ürünlerinin daha fazla tan × nmas × ile sa ù lanacakt × r. Kaynakça 1. Tüyak Acil Ayd × nlatma Sistem Tasa- r × m × ve Uygulama K × lavuzu 2. Binalar × n Yang × ndan Korunmas × Hakk × nda Yönetmelik 3. EN 1838 Standard × , Ayd × nlatma Uygulamalar × , Acil ayd × nlatma (Li- ghting applications, Emergency lighting) 4. EN 50172 Standard × , Acil Kaç × ü Ay- d × nlatma Sistemleri (Emergency Es- pace Lighting Systems) 5. EN 62034 Standard × , Bataryadan Beslenen Acil Kaç × ü Ayd × nlatmas × ú çin Otomatik Test Sistemleri (Au- tomatic Test Systems for Battery Powered Emergency Escape Ligh- ting) 6. ISO 3864-1 Standard × , Grafik sem- boller - Güvenlik ile ilgili renk ve i ü a- retler – 1. Bölüm: úü yerleri ve halka aç × k alanlardaki güvenlik i ü aretleri için tasar × m prensipleri (Graphical symbols – Safety colours and safety signs – Part 1: Design principles for safety signs and safety markings) 7. ISO 3864-4 Standard × , Grafik sem- boller – Güvenlik renkleri ve güven- lik i ü aretleri – 4. Bölüm: Güvenlik i ü areti malzemelerinin kalorimetrik ve fotometrik özellikleri (Graphical symbols – Safety colours and safety signs – Part 4: Colorimetric and photometric properties of safety sign materials) Bu makale TÜYAK 2015 Yang × n ve Güvenlik Sempozyumu ve Sergisi Bildiriler kitab × ndan al × nm × ü t × r.