Yangın ve Güvenlik Dergisi 185. Sayı (Eylül 2016)

KAPAK KONUSU - MAKALE YANGIN ve GÜVENL ø K SAYI 185 36 raf edilmesidir. Hava enjeksiyonu için mevcut fanlar × n kullan × lmas × , mevcut cihazlar × n kullan × m × (ve ek in ü aat masraf × gerektirmemesi) nedeniyle maliyetlerde dü ü üklük olarak görülürken, duman havas × n × n kontrol al- t × nda tutulmas × çok daha karma ü × k bir hal almaktad × r [12]. 2.3. Yang × n havaland × rma sistemlerin- de gerekli olan alg × lay × c × lar Yukar × da da görüldü ù ü üzere, yang × n havaland × rma sistemlerinde bir duman kontrol stratejisi, bir de fanlar × hareke- te geçirmek için aç × k bir fan çal × ü t × rma yöntemi gereklidir. Arzu edilen havalan- d × rma hedeflerine eri ü ebilmek için kapal × devre kontrol sistemleri kullan × lmal × d × r. Bu nedenle, tünel içinde a ü a ù × daki hizmet- leri sa ù layacak do ù ru alg × lay × c × lar kullan- mak gereklidir: • Yang × n × güvenilir ve h × zl × bir biçimde alg × lama, • Yang × n bölgesini belirleme, • Tünel içindeki hava/duman hareke- tinin do ù ru ve güvenilir bir biçimde ölçümü. Bir yang × n × n yerini belirlemek için çe ü itli tipte alg × lay × c × lar mevcuttur. Nispeten büyük ve hareket halindeki × s × kaynakla- r × n × tespitte do ù rusal × s × detektörleri güve- nilirlik arz ederken, için için yanan veya bol dumanl × yang × nlarda sorun ç × kara- bilmektedir. Di ù er taraftansa, tamamen otomatik CCTV analiti ù i gibi sistemler, h × zl × alg × lama hizmeti sunarken, genelde yüksek oranda yan × lma da yaparlar. Baz × ülkeler, alg × lay × c × lar × n birle ü tirilmesini esas olarak tutmaktad × rlar. Örne ù in ú sviçre, yang × n yerinin alg × lanmas × için, eksenel × s × detektörleri ile duman detektörlerinin (nokta alg × lay × c × lar × n) birlikte kullan × m × n × ü art ko ü maktad × r. Tünel sistemi ne kadar karma ü × k olursa, yang × n modundaki ha- valand × rma da o kadar karma ü × k olacak- t × r [13]. Bir kere devreye al × nd × ktan sonra, ha- valand × rmay × kontrol etmek için gerekli olan tek bilgi tünel içindeki hava/duman h × z × d × r. Dolay × s × ile tünel içindeki hava/ duman h × z × n × n do ù ru ve güvenilir bir bi- çimde ölçülmesi elzemdir. Tünel içindeki hava/duman h × z × n × takip alt × nda tutmak için ultrasonik × ü × n ölçümü en uygun yön- tem olarak görülmektedir [15]. Bir kesitte, birden fazla alg × lay × c × kulla- n × ld × ù × takdirde, dinamik bas × nçlar için kullan × lan yüksek kaliteli alg × lay × c × lar da bu amaca hizmet etmektedir. Tek nokta (spot) alg × lay × c × lar ise ço ù u durumda uy- gun de ù ildir. Gene de, tüm hava h × z × al- g × lay × c × lar × ( × ü × n veya spot ölçümü) tünelin sadece bir bölümü için geçerli olan sin- yal verdi ù inden, tünel kesitinde ortala- ma hava h × z × n × bulabilmek için kalibras- yon ölçümleri yapmak gerekmektedir. Ayr × ca, alg × lay × c × lardan gelen de ù erlerin güvenilirliklerinin test edilmesinin yan × s × ra cihazlar × n bo ü a ç × kar × lmalar × n × n da kont- rol edilmesi gerekmektedir [6]. Bu, aç × k olarak ölçüm çabalar × n × art- t × rmaktaysa da, yang × n havaland × rma sistemlerinin i ü levselli ù ini artt × rmak aç × s × n- dansa hakl × bulunmaktad × r. Tünel içinde gerekli olan nispeten çok say × daki alg × lay × c × lar × n yan × s × ra, gene de tüm alg × lay × c × lar devre d × ü × kalabilir. Bir yang × n × n yerini tespit etmek mümkün de ù ilse, havaland × rma konumunu de- ù i ü tirmeden oldu ù u gibi b × rakmak veya tamamen kapatmak daha ak × lc × bir çö- züm olabilmektedir. Bu tamamen o anki ü artlara ba ù l × d × r. Tünel içindeki hava/duman h × z × hakk × nda hiçbir bilgi olmayan durumlarda, belli bir duman hareketinin devam × n × sa ù lamak daha iyi olabilir. Bu, tünel kullan × c × lar × n × n kendilerini duruma göre ayarlamalar × n × sa ù layacakt × r. Bu gibi durumlarda, Avus- turya RVS 09.02.31 [6] gibi ulusal tüzükler fanlar × n tam kapasitelerinin en az %50 se- viyesinde çal × ü malar × n × talep etmektedir. 3. Sonuç Yang × n havaland × rma sistemi – yani bir yang × n durumunda havaland × rma siste- minin kullan × lmas × – her tür tünel hava- land × rma sistemi için önemli bir çal × ü ma modudur. Bir yang × n × n ilk evrelerinde kendi kendini kurtarma imkân × sa ù lar ve ü artlar × iyile ü tirir. Güvenlik standartlar × na uyulmas × n × sa ù - lamak amac × ile hali haz × rda, ulusal ve uluslararas × düzeyde birçok talimat ha- z × rlanm × ü bulunmaktad × r. Burada odakla- n × lan konu, yang × n × n yak × n bölgelerinde hava/duman ak × ü × n × n kontrol alt × na al × n- mas × d × r. Ço ù u durumda, duman dolu alanda dahi, ‘dü ü ük h × z’ prensibi, kendi kendini kurtarmay × sa ù lamak amaçl × û ekil. 8. Taze hava enjeksiyonu (sa ù da) ve kanal ay × rma duvar × (solda), yükleme için kul- lan × lan motorlu damperin örne ù i, Katschberg, Avusturya.